یک کارشناس حیات وحش گفت: متخلفانی که برای کسب سود به قاچاق سنجاب ایرانی روی آرودهاند، علاوه بر کشتار سنجابها، سبب نابودی جنگلها زاگرس نیز میشوند.
مهدی زارع خورمیزی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در رابطه با اهمیت سنجاب ایرانی برای جنگلهای زاگرس اظهار کرد: سنجاب ایرانی جوندهای با اندازه متوسط و ساکن زاگرس است؛ این حیوان که ناخنهای بلندی دارد به واسطه همین ناخنها میتواند با سرعت بالایی روی درخت جابهجا شود و دم دراز آن نیز به حفظ تعادل سنجاب در هنگام پریدن از شاخهای به شاخه دیگر کمک میکند.
این حیوان که در سراسر جنگلهای بلوط زاگرس از آذربایجان تا فارس زندگی میکند، علیرغم جثه کوچک، نقش بزرگی دارد و در واقع “باغبان جنگلهای زاگرس” است.
وی افزود: دلیل ملقب شدن سنجاب به باغبان زاگرس این است که در فصلی که دانههای بلوط در دسترس این حیوان است، این دانهها را برداشته و در نقاط مختلف ذخیره میکند. حکمت آفرینش سنجاب این است که در مواردی فراموش میکند که دانههایی را که برای فصل زمستان ذخیره کرده، کجا هستند و در نتیجه این دانهها که در دل زمین بودهاند، در فصل بهار جوانه زده و نهال بلوط جدیدی را ایجاد میکنند و جنگل را سبز و مانا نگه میدارد.
این کارشناس حیات وحش در رابطه با فرآیند زندهگیری سنجاب از طبیعت توضیح داد: پشت پرده مشاهده سنجاب ایرانی در همه استانها درحالی که این حیوان ساکن جنگلهای زاگرس است داستان غمگینی وجود دارد؛ متأسفانه هر ساله متخلفان با سوزاندن درختان بلوط به نحوی که برای این سنجابها ایجاد خفگی کند، حیوان را از لانه خود بیرون کشیده و گیر میاندازند. در همین حین تعداد زیادی از نوزادان سنجاب میسوزند و یا خفه میشوند و در نهایت تلف میشوند. سنجابهایی که زنده بمانند نیز، گرفته شده و سپس قاچاق میشود.
زارع خورمیزی ادامه داد: روش دیگر متخلفان این است که در داخل لانه سنجاب آب میریزند تا سنجاب را از لانه بیرون بکشند که متأسفانه در این روش نیز تعداد زیادی از سنجابها تلف میشوند. در مجموع میتوان گفت که در فرآیند زندهگیری این سنجابها، 50 تا 60 درصد آنها تلف میشوند. سنجابی که در تمام اراضی جنگلهای زاگرس جست و خیز داشته زمانی که از خانواده جدا شده و در یک قفس تنگ نگهداری میشود، در این شرایط طاقت نیاورده و ظرف 2،3 ماه تلف میشود.
وی با بیان اینکه معیشت بخش قابل توجهی از مردم کشور به جنگلهای زاگرس وابسته است، گفت: یکی از دلایل اصلی آتشسوزیهای جنگلهای زاگرس نیز همین روش زندهگیری توسط متخلفان بیرحم برای گیر انداختن سنجاب است.
این متخصص اکولوژی بیان کرد: نگهداری سنجاب در خانه علاوه بر اینکه عمل غیراخلاقی است، جرم محسوب میشود و به همین دلیل از همه شهروندان خواهش میکنم به فرایند قاچاق این حیوان کمک نکنند و با افزایش تقاضا برای نگهداری آن سبب تلف شدن سنجاب ایرانی نشوند. هرکس که سنجابی را در خانه نگهمیدارد به ادارات کل محیط زیست مراجعه کند تا ما آن را در محل زندگی اصلی خود رهاسازی کنیم.
زارع خورمیزی با اشاره به اینکه رهاسازی یک فرآیند تخصصی است، گفت: اگر این حیوان در جایی به جز زیستگاه اصلی خود رهاسازی شود، ممکن است به گونه مهاجم تبدیل شود و به باغات منطقه آسیب بزند. سنجاب باید در زیستگاه خود که خداوند برای آن مهیا کرده رهاسازی شود و در جایگاه اصلی خود است که کارایی دارد.
وی خاطرنشان کرد: این حیوان از نظر محیط زیست حیوان وحشی است و از نظر قانونی نگهداری حیوان وحشی جرم است و نگهداری حیوان وحشی تنها در صورت داشتن مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست بلامانع است. نگهداری این حیوان در خانه نه تنها نشانه تمدن نیست بلکه اوج بیفرهنگی است. مردم تنها مجاز به نگهداری حیوان اهلی هستند و حتی در صورت نگهداری حیوان اهلی نیز باید شرایط زیستی نگهداری آن مهیا باشد.