نشریه آلمانی “فوکوس” در گزارشی که دوشنبه، ۲۶ سپتامبر (چهارم مهر) منتشر شد به بررسی چگونگی الگوبرداری روسیه از “دانش” جمهوری اسلامی در زمینه دور زدن تحریم برای صادرات نفت پرداخته است.
بنابر این گزارش پیش از آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین که ۲۴ فوریه امسال آغاز شد، جمهوری اسلامی بیش از هر کشور دیگر جهان تحت فشار تحریم بود.
ایران به دلیل تحریم‌ها نه تنها در صادرات نفت با محدودیت‌های شدیدی روبرو شده، بلکه فقط می‌تواند کالاهای محدودی از اروپا و ایالات متحده به طور قانونی وارد کند.
منزوی شدن و طرد جمهوری اسلامی از سوی بخش مهمی از جامعه جهانی وضعیتی است که در حال حاضر برای رئیس جمهوری روسیه، ولادیمیر پوتین بسیار مناسب است.
تهران، مقصد نخستین سفر پوتین پس از جنگ اوکراین
به نوشته فوکوس، پوتین با تشدید فشارهای غرب در جستجوی /شریکان تازه تجاری و اقتصادی است و به نظر می‌رسد برای این منظور ایران، با منابع نفتی عظیم نفت و سرنوشت مشابه از نظر درگیری با تحریم‌های شدید، گزینه مناسبی باشد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بر همین اساس اتفاقی نیست که مقصد نخستین سفر خارجی پوتین، پس از آغاز حمله به اوکراین و اعمال تحریم‌های غرب، تهران بوده است.
مطابق شواهد در هفته‌های گذشته حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه ۳۰ درصد افزایش یافته و قرار است این روند ادامه یابد.
روزنامه “دی ولت” روز دوشنبه در گزارشی درباره چگونگی استفاده روسیه از تجربیات جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌ها از سفر مدیران ارشد ۸۰ شرکت بزرگ روسی به تهران برای توسعه مناسبات اقتصادی دوجانبه خبر داد.
استفاده روسیه از پهپادهای تهاجمی جمهوری اسلامی
گفته می‌شود شرکت روسی گازپروم قصد دارد در سالهای آینده ۴۰ میلیارد دلار در صنایع نفت و گاز جمهوری اسلامی سرمایه‌گذاری کند و یکی از اقدام‌های متقابل تهران ارسال پهپادهای تهاجمی به روسیه است که گزارش‌هایی درباره استفاده از آنها در حمله به اوکراین منتشر شده است.
ایران تا کنون ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده علیه نیروهای اوکراینی را تکذیب کرده است، اما مستندات این اقدام، از جمله سرنگونی یک پهپاد ساخت ایران در اوکراین باعث شد اعتبارنامه سفیر جمهوری اسلامی در کی‌یفلغو شود.
تحلیلگر هفته‌نامه فوکوس می‌گوید جاذبه جمهوری اسلامی برای روسیه در شرایط کنونی فقط گسترش مناسبات تجاری و اقتصادی و همکاری‌های نظامی نیست.
جاذبه “دانش” دور زدن تحریم‌ها برای روسیه
مطابق این گزارش “دانش” جمهوری اسلامی در زمینه دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های اعمال‌شده برای صادرات نفت نیز برای روسیه از جاذبه و اهمیت زیادی برخوردار است.
با توجه به وابستگی شدید روسیه به درآمدهای نفتی، ترفندهای جمهوری اسلامی برای صادرات نفت با وجود تحریم‌ها می‌تواند برای مسکو بسیار سودمند باشد.
یکی از این ترفندها خاموش کردن سامانه رهگیری نفت‌کش‌های حامل نفت ایران در آب‌های بین‌المللی و انتقال محموله‌ها به شناورهای دیگر است که ردگیری دقیق مبدا و مقصد را با چالش روبرو می‌کند.
در بسیاری از موارد نفت ایران در دریا با نفت کشورهای دیگر مخلوط می‌شود و به این ترتیب امکان شناسایی محل استخراج آن به سادگی امکا‌ن‌پذیر نیست.
افزون بر این معمولا نفت‌کش‌های فعال در این کار به وسیله شرکت‌های صوری ثبت شده‌اند و دنبال کردن رد آنها تقریبا ناممکن است.
در ماه‌های گذشته روسیه بیش از پیش برای صادرات نفت خود از این روش بهره می‌گیرد. روزنامه “وال استریت ژورنال” می‌گوید از زمان حمله روسیه به اوکراین شمار نفت‌کش‌هایی که محل استخراج محموله آنها “نامشخص” اعلام شده، رو به افزایش بوده است.
همکاری و رقابت؛ روسیه در بازارهای نفت ایران
گمان می‌رود در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام و رفع یا کاهش تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، ایران بتواند برای مصرف داخلی از روسیه و از طریق دریای خزر نفت وارد و معادل آن را از آب‌های جنوب صادر کند.
علی اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای به تازگی وجود چنین برنامه‌هایی را تائید کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
با این حال روسیه پس از تشدید تحریم‌های غرب به رقیب جمهوری اسلامی در بازارهای بین‌المللی بدل شده و با ارائه تخفیف‌های بیشتر بخشی از بازار ایران را از آن خود کرده است.
کاهش ۲۵ درصدی فروش نفت ایران به چین
خبرگزاری بلومبرگ روز دوشنبه (۲۶ سپتامبر) به نقل از منابع آگاه گزارش داد، در ماه‌های گذشتهتخفیف‌های بیشتر روسیه به مشتریان چینی باعث شده فروش نفت ایران یک چهارم کاهش یابد از یک میلیون بشکه در روز به ۷۵۰ هزار بشکه تنزل کند.
خبرگزاری رویترز نیز پیش از این با استناد به شرکت‌های ردگیری نفت‌کش‌ها گفته بود روسیه با ارائه تخفیف‌های بیشتر امکان فروش نفت جمهوری اسلامی، به خصوص به مشتریان مهم آسیایی آن، چین و هند را محدود کرده است.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا به دلیل وابستگی به واردات نفت و گاز روسیه، در تحریم‌های خود علیه این کشور تا حدی محتاط بوده‌اند، اما با یافتن جایگزین‌هایی در صددند این تحریم‌ها را از ماه دسامبر امسال تشدید کنند.
در این صورت کشورهایی مانند هند و چین که مهم‌ترین مشتریان نفت جمهوری اسلامی به شمار می‌روند احتمالا با عرضه و تخفیف بیشتر از طرف روسیه روبرو خواهند شد.
