دانشجویان ایرانی در اوکراین؛ از اوکراین رانده در ایران مانده

وزارت علوم علیرغم وعده‌های قبلی، امکانی برای ادامه تحصیل دانشجویان ایرانی اوکراین در ایران به آنها نداده است. از سوی دیگر اوکراین نیز به دلیل ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه این دانشجویان را از خاک اوکراین اخراج کرده است.حمله روسیه به اوکراین نه تنها مردم اروپا و کشورهای مجاور اوکراین بلکه بخشی از مردم ایران را نیز تحت تاثیرات منفی خود قرار داده است؛ از جمله دانشجویان ایرانی که در اوکراین مشغول تحصیل بودند.

سایت انتخاب گزارشی منتشر کرده که در آن با تعدادی از این دانشجویان گفت و گو کرده است. آنها گفته‌اند پس از اینکه متوجه شده‌اند دولت ایران امکانی برای ادامه تحصیل آنها در دانشگاه‌های ایران فراهم نمی‌کند و از ادامه تحصیلشان در ایران ناامید شده‌اند، دوباره به اوکراین بازگشته‌اند تا شاید بتوانند با فروکش کردن آتش جنگ در برخی مناطق غربی و مرکزی این کشور به تحصیلاتشان ادامه دهند.

این امید اما با بازگشت آنها به اوکراین به یأس بدل شد. یکی از این دانشجویان گفته است: «متاسفانه نه تنها مدرک اقامتمان را تمدید نکردند بلکه ما را از دانشگاه و کشور اوکراین اخراج کردند و مهری در پاسپورتمان زدند که بر اساس آن، تا سه سال آینده هم حق ورود به اوکراین را نداریم و دلیل اینکارشان را هم فروش پهپادهای ایرانی به روسیه اعلام کردند.»

در اسفندماه و چند روزی پس از حمله روسیه به اوکراین، هاشم داداش‌پور، معاون وزیر علوم و رییس سازمان امور دانشجویان تعداد دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در اوکراین را ۱۴۲۴ نفر اعلام کرد و گفت ۴۹۹ نفر دانشجویان مربوط به وزارت علوم و باقی مربوط به وزارت بهداشت (دانشجویان رشته‌های پزشکی) هستند.

رییس سازمان امور دانشجویان همچنین گفته بود: «این سازمان در چارچوب آیین‌نامه‌ها و مقررات وزارت عتف و با در نظر گرفتن شرایط خاص موجود، مساعدت های حداکثری را جهت انتقال از دانشگاه محل تحصیل فعلی به دانشگاه‌های هم سطح و هم تراز داخل کشور به عمل خواهد آورد.»

هم زمان دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت دانشگاه‌های اوکراین در رشته‌های علوم پزشکی ”مورد تایید وزارت بهداشت نیستند” و تصریح کرد: «ما ظرفیتی برای تحصیل این دانشجویان در کشور نداریم.»

حالا این دانشجویان که مشخص نیست مرتبط با وزارت علوم هستند یا وزارت بهداشت، از اوکراین رانده و از ایران مانده شده‌اند.

رئیس سازمان امور دانشجویان گفته است: «بر اساس گزارش‌ها، این مشکل صرفا به ایرانیانی که به کشور برگشته و با پاسخ منفی وزارت علوم مواجه شدند، اختصاص ندارد بلکه مقامات کی‌یف، با ادعای استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین، اقامت سایر دانشجویان ایرانی را که به امید آرام شدن اوضاع و فروکش کردن آتش جنگ اوکراین، به کشورهای همسایه رفته بودند نیز تمدید نکرده‌اند.»

سایت انتخاب از قول پدر یکی از این دانشجویان نوشته که فرزندش با شروع جنگ در اوکراین به آلمان رفته و پس از آرامتر شدن اوضاع در مناطق مرکزی به اوکراین بازگشته تا اقامتش را تمدید کند اما اداره مهاجرت به او گفته شما از اوکراین اخراج می‌شوید و تا سه سال هم اجازه ورود به این کشور را ندارید.

بیشتر بخوانید: بلاتکلیفی و نگرانی دانشجویان ایرانی در اوکراین

موضوع فروش پهپادهای ایران به روسیه

اولین گزارش درباره فروش پهپادهای ایرانی به روسیه ۱۶ ژوئیه در شبکه خبری سی‌ان‌ان منتشر شد. این گزارش بر مبنای تصاویر ماهواره‌ای که در اختیار این شبکه قرار گرفته بود تهیه شده و نشان می‌داد هیئت روسی دست کم دو مرتبه در ماه ژوئن در پایگاهی در کاشان از پهپادهای با قابلیت حمل موشک‌های هدایت پذیر با نام‌های شاهد ۱۹۱ و شاهد ۱۲۹ بازدید کرده است.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز این خبر را تایید کرد و گفت نخستین باری که یک هیات روسی برای مشاهده این پهپادها از این پایگاه بازدید کرده ماه ژوئن بوده است. بنا به اظهارات مقامات ایالات متحده، هیات روسی برای بررسی دوباره این پهپادها، یک بار دیگر در ۵ ژوئیه از این پایگاه در کاشان بازدید کرده است.

همان زمان اما حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در تماسی تلفنی با دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، با رد خبر ارسال پهپاد به روسیه اعلام کرد که جمهوری اسلامی به هیچ یک از طرف‌های درگیر جنگ کمک نمی‌کند.

روزنامه وال‌استریت ژورنال روز ۱۷ سپتامبر به نقل از فرماندهان اوکراینی نوشت که روسیه اخیرا با پهپادهای انتحاری ایرانی و در اولین استقرار گسترده یک سامانه تسلیحاتی خارجی از زمان آغاز جنگ، آسیب جدی به نیروهای اوکراین وارد کرده است.

کمتر از دو هفته بعد از انتشار این گزارش، ارتش اوکراین اعلام کرد نیروی هوایی این کشور یک پهپاد شاهد ۱۳۶ ساخت ایران را بر فراز دریا سرنگون کرده است. ارتش بعدا گزارش داد که چهار پهپاد دیگر ایرانی نیز در جنوب این کشور سرنگون شده‌اند.

این گزارش‌ها در نهایت منجر به این شد که وزارت امور خارجه اوکراین روز ۲۴ سپتامبر اعلام کرد سفیر ایران دیگر نمی‌تواند به تعهدات خود در کشور میزبان عمل کند و باید به تهران بازگردد. علاوه بر این، سفارت ایران در کی‌یف باید کارکنان دیپلماتیک خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

وزارت خارجه اوکراین همچنین اعلام کرد اقدام ایران در تحویل تسلیحات به روسیه در زمان جنگ “اقدامی غیردوستانه” است و ضربه‌ای جدی به روابط اوکراین و ایران وارد می‌کند.

دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین نیز روز دوشنبه ۲۶ سپتامبر (چهارم مهر) اعلام کرد که با توجه به افزایش حملات روسیه با پهپادهای جنگی ایران در حمله به منطقه اودسا، جلسه‌ای ویژه با شرکت رئیس‌جمهور و فرماندهان ارتش برگزار شده تا راه‌های مقابله با این پهپادها را بررسی کنند.

اعلام تشکیل جلسه همزمان با آن صورت گرفت که سرهی براتچوک، سخنگوی فرمانداری اودسا از استفاده بیشتر ارتش روسیه از پهپادهای ایرانی مدل “شاهد ۱۳۶” در حملات به این ناحیه خبر داد. به گفته او حداقل پنج فروند از این مدل پهپادها در حملات اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. در این حملات یک مرکز اداری در اودسا سه بار مورد تهاجم قرار گرفته که البته کسی مجروح یا کشته‌ نشده است. سخنگوی یادشده گفته یکی از پهپادهای مهاجم با آاتش ضدهوایی نیروهای اوکراین سرنگون شده است.