بهگزارش نشریه پزشکی Healthline؛ اگر فردی مورد اصابت گلوله قرار گرفته، بسیار مهم است فورا با خدمات اورژانس محلی خود تماس بگیرید. انجام کمکهای اولیه میتواند به کاهش خونریزی و جلوگیری از عوارض تهدیدکننده زندگی کمک کند. ۱۰ دقیقه اول پس از آسیب، اغلب بهعنوان «زمان طلایی» نامیده میشود. در این مدت، فردی که مورد اصابت گلوله قرار گرفته، در معرض خطر عوارض تهدیدکننده زندگی است، مانند:
انسداد راه هوایی
پنوموتوراکس تنشی (از هم گسیختهشدن بافت ریه)
خونریزی
اگر با فردی هستید که مورد اصابت گلوله قرار گرفته، بسیار مهم است که شما و آن شخص به مکانی امن و دور از تهدید بروید.
تلفن خود را ساکت کنید و تا حد امکان ساکت بمانید.
در اسرع وقت با خدمات اورژانس محلی تماس بگیرید.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بررسی کنید که آیا فرد زخمی بیدار و پاسخگو است یا خیر. بهصورت شفاهی به آن شخص خطاب کنید «خوبی؟» یا «میتوانی صدای من را بشنوی؟»، سپس یک ضربه به بدن او وارد کنید. صلیب سرخ توصیه میکند این روش را برای ۱۰ ثانیه یا کمتر امتحان کنید. اگر فرد پاسخگو نیست و نفس نمیکشد، انجام CPR یا احیاء توصیه میشود.
خونریزی علت اصلی مرگومیر در افرادی است که با گلوله زخمی شدهاند. در صورتیکه فرد دچار خونریزی شدید باشد، مهم است که فشار محکمی به زخم وارد شود. بهطورکلی از حرکتدادن اندامی که تیر خورده است، خودداری کنید. بخصوص کسی را که از ناحیه گردن یا پشت گلوله خورده است، حرکت ندهید. حرکت میتواند به نخاع آسیب برساند و باعث فلج دائمی شود.
اگر فرد زخم بزرگی دارد، محل را با هر پارچه تمیزی که در دسترس است، مانند یک تکه لباس بپوشانید و تا جایی که میتوانید، آن را فشار دهید. اگر آسیب بهخصوص عمیق است، پارچه را داخل آن فشار دهید تا زخم بسته شود. همچنین ممکن است لازم باشد از یک تورنیکت یا هر وسیلهای که استفاده از آن، باعث کاهش یا قطع شدن جریان خون بشود، (مانند یک پیراهن یا کراوات) استفاده کنید. تورنیکتها ممکن است بتوانند خونریزی برخی اندام (بازوها یا پاها) را بهتر کنترل کنند، احتمال نیاز فرد به انتقال خون را کاهش و احتمال زندهماندن را افزایش دهند.
پانسمانها به لختهشدن خون کمک میکنند. از هر چیزی که در دسترس است استفاده کنید: گاز، حوله، پیراهن و غیره.
فراموش نکنید که نباید پاهای قربانی گلوله را بالا بیاورید. این امر میتواند باعث خونریزی سریعتر زخمهای شکم و قفسه سینه شود. همچنین ممکن است نفسکشیدن را برای فرد سختتر کند.
هرگز به فردی که گلوله خورده است، چیزی ندهید که بخورد یا بنوشد، از جمله آب.
برای درمان زخم قفسه سینه، زخم را با نوعی پلاستیک ببندید تا هوا به داخل مکیده نشود. اگر پس از بستن زخم، تنگی نفس بدتر شد، پلاستیک را بردارید.
از فردی که تیر خورده، اگر هنوز هوشیاری دارد، در مورد علائمی که احساس میکند، احتمال ابتلا به آلرژی، داروها و شرایط پزشکی قبلی که ممکن است داشته باشد، بپرسید. البته فقط به این دلیل که کسی بعد از تیراندازی هوشیار و بیدار است، تضمینی برای ماندن او در این حالت نیست. پس مهم است که اطلاعات او را به سرعت جمعآوری کنید، از جمله اطلاعات تماس خانواده.
آسیبهای عاطفی و روانی هم در شاهدان تیراندازی و هم در زخمیها شایع است. این مهم است که هم نیازهای جسمی و هم روحی در طول دوره بهبودی آنها مورد توجه قرار گیرد.
افرادی که از تیراندازی جان سالم به در میبرند ممکن است اضطراب، حملات پانیک و افسردگی را از جمله علائم دیگر تجربه کنند.
گفتار درمانی میتواند به بازماندگان کمک کند تا افکار و احساسات خود را پردازش کنند. گروههای حمایتی میتوانند فضای امنی را برای برقراری ارتباط با دیگرانی که از خشونت سلاح جان سالم بهدر بردهاند، فراهم کنند.
میوهها و سبزیجات مفید برای قلب در فصل پاییز
هیچ زمانی بهتر از فصل پاییز برای خرید مواد غذایی رنگارنگ و مغذی برای قلب نیست.
بهگزارش Everyday Health؛ گیاهان نه تنها مملو از ویتامینها و مواد معدنی هستند، بلکه دارای مواد مغذیمانند فیتوکمیکالهایی هستند که خواص ضدالتهابی و کاهشدهنده کلسترول دارند.
کلم بروکسل
کلم بروکسل یک سبزی چلیپایی سرشار از آنتیاکسیدانها از جمله گلوکوزینولات است که بدن در طی هضم، آن را به ایزوتیوسیانات (ترکیبات مفید برای قلب) تبدیل میکند. آنتیاکسیدانها میتوانند به کاهش التهاب در بدن کمک کنند. بهعنوانمثال، بر اساس مطالعهای که در ماه می ۲۰۲۲ در Food Chemistry منتشر شد، مصرف سبزیجات چلیپایی سرشار از ایزوتیوسیاناتها – مانند کلم بروکسل – با کاهش ۱۰ درصدی خطر مرگومیر ناشی از همه علل مرتبط است. کلم بروکسل منبع خوبی از فیبر است. طبق گفته کلینیک مایو، غذاهای غنی از فیبر میتوانند به کنترل قند خون و وزن کمک کنند، که هر دو خطر بیماری قلبی را کاهش میدهند.
پنج قانون غذایی برای تقویت سلامت روان
کدو حلوایی
آنتیاکسیدانهایی به نام کاروتنوئیدها رنگ قرمز، نارنجی و زرد به کدو حلوایی میدهند. بتاکاروتن، آلفاکاروتن، لوتئین و زآگزانتین همگی در این گروه از ترکیبات قرار دارند. یک متاآنالیز که در آوریل ۲۰۲۲ در مجله Frontiers in Nutrition منتشر شد، نشان داد که این ترکیبات ممکن است به مبارزه با استرس اکسیداتیو، که با التهاب و چندین بیماری مزمن، از جمله بیماریهای قلبیعروقی، دیابت نوع ۲، بیماریهای عصبی، برخی سرطانها مرتبط است، کمک کند. نصف فنجان کدو حلوایی ۲۲۰ درصد از نیاز روزانه شما به ویتامین A را تامین میکند. ویتامین A دارای خواص آنتیاکسیدانی است که از بیماری قلبی محافظت میکند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
سیبزمینی شیرین
مانند کدو حلوایی، سیبزمینی شیرین سرشار از بتاکاروتن برای سلامت قلب است. بر اساس مطالعهای که در آگوست ۲۰۲۲ در مجله Antioxidants منتشر شد، سیبزمینی شیرین دارای اسپورامینها، آنتیاکسیدانهای قوی منحصربهفرد است که برای اثرات مثبتشان بر سرطان روده بزرگ مورد بررسی قرار گرفتهاند. این سیبزمینیها مملو از فیبر هستند. حتی اگر دیابت نوع ۲ دارید، میتوانید سیبزمینی شیرین بخورید چون شاخص گلیسمی پایینی دارد، بهاینمعنی که قند خون را حتی در افراد مبتلا به دیابت افزایش نمیدهد.
چغندر
بهعنوان منبع طبیعی نیترات شناخته میشود که بدن آن را به نیتریت تبدیل میکند تا شریانهای شما را سالم نگه دارد. آب چغندر میتواند به مدیریت فشار خون بالا کمک کند. با این حال، اگر بعد از خوردن چغندر ادرارتان صورتی یا مدفوع قرمز شد، نگران نباشید.
انار
اسید الاژیک موجود در این میوه ممکن است به جلوگیری از تجمع کلسترول در شریانها کمک کند. انار منبع خوبی از پتاسیم و برای کنترل فشار خون بالا مفید است. سعی کنید از دانههای انار در بلغور جو، ماست، غلات، سالاد استفاده کنید.
لوبیا سبز
لوبیا و حبوبات یکی از اصلیترین غذاهایی هستند که برای سلامت قلب توصیه میشود. آنها سرشار از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی بدون چربی اشباع هستند. لوبیا سبز همچنین منبع خوبی از فیبر و ویتامین B6 است که به بهبود سلامت قلب کمک میکند.
چشمها در مورد سلامت شما چه رازهایی دارند؟
آیا میدانستید، چشمهای شما میتوانند مجموعهای از مشکلات سلامتی مزمن را که شاید ندانید به آنها مبتلا شدهاید، نشان دهند.
بهگزارش نشریه بریتانیایی سان؛ در حالی که ممکن است فکر کنید تغییرات چشمی فقط مخصوص مشکلات چشم است، متخصصان میگویند این تغییرات میتوانند شما را از مشکلاتی مانند کلسترول بالا یا حتی سکته مغزی آگاه کنند.
تودههای سفید یا زرد در نزدیکی چشم
اگر تودههای سفید یا زرد در نزدیکی پلکها یا بینی دارید، این علامت میتواند نشانه کلسترول بالا باشد. به این رسوبات کلسترول، زانتلاسما میگویند. شما باید در صورت وجود این علامت، سطح کلسترول خود را با آزمایش خون بررسی کنید. زیرا سطوح بالای کلسترول میتواند در دیواره رگها تجمع کند و جریان خون را به قلب کاهش دهد.
چشمان زرد
اگر سفیدی چشم شما زرد شده، معمولاً نشاندهنده سطوح بالای بیلیروبین در خون شما است یا این که شما به زردی یا یرقان مبتلا شدهاید. دلایل مختلفی برای زردی وجود دارد، از عفونت کبد گرفته تا سنگ کیسه صفرا و سرطان. در صورت وجود این علامت، فورا باید به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.
کمرنگشدن پلک پایین
وقتی پلک خود را پایین میآورید، داخل پلک باید قرمز/صورتی بهنظر برسد. اگر فردی دارای کمخونی باشد، پلک پایین او روشن تر از حد معمول است. سایر علائم کمخونی عبارتند از: خستگی، تنگی نفس، تپش قلب و احساس ضعف. کم خونی که در زنان شایعتر از مردان است، اغلب بهدلیل کمبود آهن ایجاد میشود. اگر کمخونی درمان نشود، میتواند شما را مستعد ابتلا به بیماری و عفونت کند، زیرا کمبود آهن بر سیستم دفاعی طبیعی بدن تأثیر میگذارد. کمخونی ناشی از فقر آهن شدید ممکن است خطر ابتلا به عوارضی را که بر قلب یا ریهها تأثیر میگذارد، مانند ضربان قلب سریع غیرطبیعی یا نارسایی قلبی، افزایش دهد.
بینایی بهخطر افتاده
آسیب به بخشهای عقبی مغز (پس سری) در نتیجه سکته مغزی، فرد را دچار نوعی کوری در بخشهایی از میدان بینایی میکند. بینایی یک فرآیند عصبی پیچیده با یک منطقه اختصاصی در مغز و همچنین چندین اعصاب است که حرکات چشم و مردمکها را کنترل میکنند. اگر در یکی از این نواحی دچار سکته مغزی شوید، بینایی شما تحتتاثیر قرار خواهد گرفت. سکته مغزی بسته به اینکه این آسیب در کجای مغز اتفاق میافتد، اثرات متفاوتی دارد. از هر هشت نفری که دچار سکته مغزی میشوند، یک نفر در عرض ۳۰ روز میمیرد، بنابراین دریافت کمکهای پزشکی در اسرع وقت ضروری است.
چشمهای برآمده
داشتن چشمهای برآمده میتواند نشاندهنده پرکاری تیروئید باشد. از هر سه نفری که غده تیروئید پرکار دارند، یک نفر به بیماری تیروئید چشمی (بیماری چشم گریوز) مبتلا میشود. در این بیماری، چشمها برآمده بهنظر میرسند (اگزوفتالموس)، چشمها احساس خشکی و سنگریزه میکنند و میتواند دید دوگانه داشته باشد. بسیاری از موارد خفیف هستند و با درمان پرکاری تیروئید بهبود مییابند، اما از هر ۲۰ تا ۳۰ مورد، در یک مورد، خطر نابینایی وجود دارد.