در واکنش به تهدیدهای مکرر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در مورد استفاده احتمالی از جنگافزارهای اتمی در اوکراین وزیران دفاع ۲۹ کشور از ۳۰ کشور عضو ناتو روز پنجشنبه، ۱۳ اکتبر در بروکسل رایزنی کردند.
این مذاکرات که محرمانه طبقهبندی شده از جمله شامل فعال شدن “کارگروه برنامهریزی هستهای” ناتو میشود که در مورد چند و چون فعالیت آن گزارشی منتشر نشده است.
با توجه به تحولات اخیر اوکراین این پرسش به طور جدی مطرح است که کاربرد احتمالی سلاح اتمی توسط روسیه برای کشورهای عضو ناتو چه معنایی خواهد داشت.
جدی گرفتن تهدید اتمی روسیه
پرسش دیگر این است که چگونه میتوان قدرت بازدارندگی هستهای پیمان ناتو در مواجهه با تهدیدهای اخیر روسیه را به حداکثر ظرفیت رساند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
وزیر دفاع دولت فدرال آلمان در حاشیه نشست دیروز ناتو در بروکسل در جمع خبرنگاران تاکید کرد مسئله مهم این است که تهدیدهای اتمی روسیهبسیار جدی تلقی شود و کشورهای عضو ناتو آماده واکنش به آن باشند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، کریستینه لامبرشت افزود کشورهای عضو ناتو در این باره تبادل نظر میکنند و مشغول بررسی چگونگی واکنش در صورت عملی شدن تهدیدهای روسیه هستند.
هیچ یک از شرکتکنندگان در نشست وزیران دفاع ناتو درباره جزئیات رایزنیها توضیحی به رسانهها نداده و لامبرشت از خبرنگاران خواست تفاهم داشته باشند که تصمیمگیریها در این زمینه محرمانه هستند.
غیبت فرانسه، تنها قدرت اتمی اتحادیه اروپا
فرانسه تنها کشور غایب در مذاکرات محرمانه روز پنجشنبه بود. این کشور به عنوان تنها قدرت اتمی اتحادیه اروپا از دههها پیش سیاست “استقلال اتمی” را دنبال میکند و به همین دلیل در “گروه برنامهریزی هستهای” ناتو نمایندهای ندارد.
از پنج قدرت رسمی اتمی جهان دو کشور بریتانیا و فرانسه عضو اتحادیه اروپا بودهاند. بریتانیا آخر ژانویه سال ۲۰۲۰ به طور رسمی از اتحادیه اروپا جدا شد اما در زمینه مقابله با تهدیدهای روسیه و حمایت از اوکراین با کشورهای اروپایی و آمریکا همکاریهای تنگاتنگی دارد.
محرمانه ماندن واکنش احتمالی ناتو به استفاده روسیه از سلاح اتمی، بخشی از استراتژی بازدارندگی کشورهای غربی به شمار میرود و مطابق آن ریسک کاربرد جنگافزار هستهای توسط روسیه برای پوتین غیرقابل محاسبه خواهد بود.
هشدار ناتو به پوتین درباره عواقب شدید حمله اتمی
ناظران معتقدند در نهایت واکنش ناتو وابسته به اقدامهای مسکو خواهد بود. ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو به پوتین هشدار داده که استفاده از جنگافزار اتمی در اوکراین عواقب شدیدی خواهد داشت.
نیروهای ناتو تا کنون به طور مستقیم وارد درگیریهای نظامی در اوکراین نشدهاند اما کشورهای عضو این پیمان با ارسال تسلیحات و آموزش نظامیان از کییف پشتیبانی میکنند.
برخی کارشناسان احتمال میدهند در صورت استفاده مسکو از سلاحهای تاکتیکی اتمی برای هدف گرفتن شهرهای بزرگ اوکراین از جمله کییف، نیروهای ناتو وارد عملیات نظامی علیه اشغالگران روسی در اوکراین شوند.
محافل نزدیک با ناتو احتمال میدهند یکی دیگر از واکنشهای احتمالی کشورهای عضو این پیمان حملههای سایبری گسترده به زیرساختهای حساس روسیه از جمله شبکه تامین برق و ارتباطات باشد.
نیروهای پیمان آتلانتیک شمالی برای بالابردن قدرت دفاعی و حفاظت از کشورهای عضو پیمان هر سال رزمایشهایی برگزار میکنند که استفاده از سلاح اتمی نیز در آن تمرین میشود.
تقویت سپر دفاع هوایی اروپا
وزیران دفاع آلمان و ۱۴ کشور اروپایی عضو ناتو روز گذشته در بروکسل تفاهمنامهای برای ایجاد یک سامانه دفاع هوایی مشترک موسوم به “سپر آسمان اروپا” امضاء کردند.
ایده تقویت سپر دفاع هوایی کشورهای اروپایی را اولاف شولتس، صدراعظم آلمان اواخر ماه اوت مطرح کرد و حاصل آن را “دست یافتن به امنیت برای تمام اروپا” خواند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
شولتس درباره اهمیت این طرح گفته بود سپر دفاع هوایی مشترک اروپایی با صرفهتر و توانمندتر از آن خواهد بود که هر کشوری برای خود با هزینه زیاد یک سامانه دفاعی بسیار پیچیده بر پا کند.
این طرح برای برطرف کردن کاستیهای کنونی سیستم دفاع ضدهوایی کشورهای اروپایی از جمله برای مقابله با موشکهای بالستیک با ارتفاع پرواز زیاد، موشکهای کروز و پهپادهای تهاجمی در دستور کار قرار گرفته است.
بسیاری از تحلیلگران تهدیدهای اخیر پوتین را نشانه ضعف و واکنشی به پیروزیهای چشمگیر نیروهای اوکراینی در بازپس گرفتن بخش قابل توجهی از سرزمینهای اشغالی اوکراین ارزیابی میکنند که کمکهای تسلیحاتی غرب در آن نقش موثری دارند.