در آخرین مورد دیروز دوشنبه ۱۷ اکتبر پهپاد کامیکاز در حمله به کییف مورد استفاده قرار گرفت که نوعی از پهپادهای شاهد ۱۳۶ ایرانی است. دهها عکس منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که بال دلتاشکل این پهپادها همان بال مدل ایرانی است.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در پاسخ به این پرسش که آیا مسکو از پهپادهای ایرانی استفاده میکند، گفت کرملین اطلاعاتی در این باره ندارد. او گفت: «تجهیزات روسی با نامگذاری روسی استفاده میشود. سوالات در این باره باید مستقیم از وزارت دفاع پرسیده شود.»
بیشتر بخوانید: سلاحهای ایرانی در جنگ اوکراین؛ یکی از وزرای اسرائیل خواستار کمک نظامی به اوکراین شد
جمهوری اسلامی نیز فروش پهپاد به روسیه را رد کرده و لاشه حداقل یکی از پهپادها نیز نام روسی “گرانیوم ۲” را بر خود دارد.
وزارت خارجه امریکا گفته ارزیابیاش این است که پهپادهای ایرانی در حمله صبح دوشنبه به کییف مورد استفاده قرار گرفتهاند. کارین ژان−پیر سخنگوی کاخ سفید تهران را متهم به دروغگویی کرده است.
سران کشورهای اروپایی نیز گفتهاند استفاده از پهپادهای ایرانی میتواند منجر به یک تنش جدی در جنگ اوکراین شده و ایران را هدف تحریمهای جدید قرار دهد.
برای خواندن مطالب بیشتر درباره جنگ اوکراین اینجا را کلیک کنید
نقض قطعنامه ۲۲۳۱
معاون سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز دوشنبه ۱۷ اکتبر گفت ارزیابی ایالات متحده با فرانسه و بریتانیا از اینکه استفاده از پهپادهای ایران توسط روسیه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است، مشترک است.
ودانت پاتل گفت: «امروز اول وقت متحدان ما فرانسه و بریتانیا ارزیابیشان را اعلام کردند که بر اساس آن حمایت پهپادی ایران از روسیه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و این موضوعی است که که ما هم با آن موافقیم.»
بر اساس این قطعنامه که پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ تصویب شد، ایران تا سال ۲۰۲۰ حق صادرات تسلیحات متعارف را نداشت.
بیشتر بخوانید: پهپاد و موشک؛ روسیه تسلیحات بیشتری از ایران میخرد
دیپلماتهای غربی میگویند با وجود پایان یافتن دوره محدودیت صادرات تسلیحات از سوی ایران، مفاد این قطعنامه دستکم تا اکتبر ۲۰۲۳ شامل سامانههای پیشرفته موشکی و فنآوریهای پیشرفته نظیر تکنولوژی پهپادی هم میشود.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا تصریح کرده است: «ما معتقدیم پهپادهایی که از طرف ایران به روسیه ارسال شده و از سوی روسیه در جنگ اوکراین به کار گرفته شدهاند تحت تحریمهای قطعنامه ۲۲۳۱ هستند.»
اوکراین پیش از حملات روز دوشنبه روسیه نیز گزارش داده بود که پهپادهایی که ارتش روسیه برای حمله به شهرهای اوکراین از آنها استفاده میکند از نوع شاهد ۱۳۶ هستند. ایران این موضوع را رد کرده و کرملین هم موضعگیری صریحی در این باره نکرده است.
بیشتر بخوانید: نیویورک تایمز: کمکهای اطلاعاتی اسرائیل به اوکراین درباره پهپادهای ایرانی
موضع آلمان
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان گفته تحریمهای جدیدی علیه ایران به دلیل فروش پهپاد به روسیه اعمال خواهد شد. او روز دوشنبه ۱۷ اکتبر در شورای اتحادیه اروپا اعلام کرد: «از دید من به دلیل ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه، باید به دنبال یک بسته تحریمی دیگر علیه رژیم در ایران بود.»
وزیر خارجه آلمان در عین حال به شبکه ZDF آلمان گفت که برای اعمال تحریمهای بیشتر باید مشخص شود که پهپادهای مورد استفاده روسیه دقیقا از کجا آمدهاند. او تاکید کرد که این موضوع باید از نظر حقوقی کاملا روشن باشد.
بربوک در مصاحبه با ZDF گفت برای او روشن است که این پهپادها از کجا آمدهاند. او گفت: «پهپادهای کامیکاز که به کییف حمله کردهاند کاملا مشخص است که از کجا آمدهاند.»
موضع اتحادیه اروپا
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا گفته این اتحادیه در حال بررسی این احتمال است که روسیه از ایران پهپاد خریده باشد. به گفته او در صورتی که این مسئله صحت داشته باشد، اتحادیه اروپا واکنش نشان خواهد داد.
او پس از نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در لوگزامبورگ در روز دوشنبه گفت: «ما موضوع استفاده از این پهپادها را با دقت دنبال میکنیم. ما شواهد و مدارک را جمع آوری کرده و آمادهایم با ابزاری که در اختیار داریم نسبت به این مسئله واکنش نشان دهیم.»
بورل اما توضیحی در این باره نداد که اتحادیه اروپا از چه ابزاری استفاده خواهد کرد.