مقامات اوکراین میگویند روسیه در حملات اخیر خود به زیرساختهای اوکراین از پهپادهای “شاهد ۱۳۶” (کامیکاز) ساخت ایران استفاده کرده است. جمهوری اسلامی همکاری نظامی با روسیه و ارسال پهپاد به این کشور را تکذیب کرده و کرملین نیز روز سهشنبه در مورد بهکارگیری پهپادهای ایرانی در جنگ نظامی با اوکراین اظهار بیاطلاعی کرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در پاسخ به این پرسش که آیا مسکو از پهپادهای ایرانی استفاده میکند، گفت کرملین اطلاعاتی در این باره ندارد. او اضافه کرد: «تجهیزات روسی با نامگذاری روسی استفاده میشود. سوالات در این باره باید مستقیم از وزارت دفاع پرسیده شود.»
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، روز سهشنبه اعلام کرد طرحی را مبنی بر قطع روابط دیپلماتیک اوکراین با ایران به زلنسکی ارائه کرده است. او دلیل این اقدام را فروش تسلیحات نظامی توسط ایران به روسیه و انتشار گزارشهایی خواند که از ارسال تعداد بیشتری از موشکها و پهپادهای ساخت ایران به روسیه حکایت دارند. کولبا اظهار داشت اوکراین اطمینان دارد که این پهپادها ایرانی هستند و حاضر است “مدارکی” را برای اثبات این ادعای خود به کشورهای اروپایی ارائه کند.
“حضور مربیان سپاه در کریمه”
در همین حال روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقامهای آمریکایی گزارش داده است سپاه پاسداران مربیانی را برای کمک به ارتش روسیه برای حل شماری از مشکلات ناوگان پهپادهای خریداری شده مسکو از تهران، به کریمه اعزام کرده است.
در این گزارش گفته شده این مربیان در یک پایگاه نظامی روسیه در کریمه فعالیت دارند که بسیاری از پهپادهای ساخت ایران نیز از همین پایگاه به پرواز درمیآیند.
طرح موضوع ارسال سلاح از ایران به روسیه در نشست شورای امنیت
همزمان با این تحولات ایالات متحده آمریکا، فرانسه و بریتانیا درنظر دارند در نشست غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل متحد در روز چهارشنبه (۱۹ اکتبر) موضوع انتقال تسلیحات نظامی ایران به روسیه را مطرح کنند. خبرگزاری رویترز با انتشار این خبر نوشت اوکراین نیز به طور جداگانه از کارشناسان سازمان ملل دعوت کرده تا از بقایای پهپادهای سرنگون شده که گفته میشود ساخت ایران هستند، بازدید و آنها را بررسی کنند.
دیپلماتهای مطلع که نخواستند نامشان فاش شود به رویترز گفتهاند آمریکا، بریتانیا و فرانسه معتقدند ارسال این تسلیحات نظامی نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و این سه کشور به همتایان خود در شورای امنیت گفتهاند که از یک مقام سازمان ملل خواهند خواست تا در نشست روز چهارشنبه در این رابطه دیگر اعضا را مطلع کند.
به نوشته رویترز یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی در مورد گزارش نیویورک تایمز و حضور مربیان سپاه پاسداران در کریمه گفت: «هرچند ما در مورد افشاگریهای اطلاعاتی درز کرده اظهار نظر نمیکنیم، اما از ماه ژوئیه هشدار داده بودیم که ایران قصد دارد تسلیحاتی را برای استفاده نظامی علیه اوکراین به روسیه بدهد.»
این مقام وزارت خارجه آمریکا با اشاره به اینکه “شواهد فراوانی” در مورد استفاده روسیه از پهپادهای ساخت ایران وجود دارد، جمهوری اسلامی را به “دروغگویی بیشرمانه” در مورد دخالت خود در جنگ اوکراین متهم کرد.
رویترز نوشته دو مقام ایرانی و همچنین دو دیپلمات ایرانی به این خبرگزاری گفتهاند تهران به مسکو وعده داده است علاوه بر پهپادهای بیشتر، موشکهای زمین به زمین نیز در اختیار روسیه قرار دهد.
طبق قطعنامه ۲۲۳۱ که پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ تصویب شد، ایران تا سال ۲۰۲۰ حق صادرات تسلیحات متعارف را نداشت. دیپلماتهای غربی میگویند با وجود پایان یافتن دوره محدودیت صادرات تسلیحات از سوی ایران، مفاد این قطعنامه دستکم تا اکتبر ۲۰۲۳ شامل سامانههای پیشرفته موشکی و فنآوریهای پیشرفته نظیر تکنولوژی پهپادی هم میشود.