چند سالی است که مناطق جنوبی، غربی و شمال غرب ایران با مشکل ریزگردها و طوفان‌های گرد و غبار روبه‌رو است. به باور بسیاری از کارشناسان، بخش عمده‌ای از این ریزگردها از کشورهای عراق و سوریه وارد ایران می‌شود؛
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران در همین راستا تیرماه سال‌جاری، نشست بین‌المللی مقابله با گرد و غبار با حضور مقامات عالی رتبه 12 کشور درگیر با این پدیده، در ایران برگزار شد.
حال قرار است روز شنبه (30 مهرماه) تیمی کارشناسی برای بازدید از کانون‌های گرد و غباری بحرانی و تأثیرگذار روی کشور در سفری 4 روزه به عراق اعزام شوند.
بازدید تیم کارشناسی ایران از عراق در حالی صورت می‌گیرد که پیشتر زمان نشست تاریخ ۲۴ و ۲۷ مهرماه تعیین شده بود؛ اما بنا به دلایلی این تاریخ‌ها به تأخیر افتاد. برخی از خبرگزاری‌ها علت این تأخیر را جواب ندادن از سوی عراق اعلام کردند؛ اما اکنون به نظر می‌رسد که با پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت خارجه ایران، زمینه برای اعزام تیم کارشناسی ایرانی به عراق فراهم شده است.
به گفته «علی محمد طهماسبی بیرگانی» دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست، قرار است این تیم با چند روز تأخیر (زمان تعیین شده ۲۴ و ۲۷ مهرماه بود) ۳۰ مهرماه به عراق اعزام شده و در این سفر از یکی از کانون‌های اصلی و تأثیرگذار گرد و غبار روی کشور ما بازدید کنند. این یک تیم کارشناسی ۷ نفره متشکل از کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست، وزارتخانه‌های خارجه، جهاد کشاورزی، نفت، نیرو، نیروهای مسلح و دفاع و پشتیبانی است و تمام برنامه‌های آنها در این سفر مشخص و جمع‌بندی شده است. در این سفر تمام برنامه‌های تیم اعزامی مشخص و تنظیم شده و قرار است نشستی با وزیر کشاورزی، مسئول بیابان‌زدایی و محیط زیست عراق داشته باشند. پس از بازگشت تیم ایرانی به کشور نیز، قرار است یک تیم عراقی به ایران بیایند تا از کانون‌های گرد و غبار داخل کشور و اقدامات انجام شده برای مقابله با گرد و غبار آشنا شده و پس از آن اقدام عملی در کشور عراق آغاز شود.
بیابان زدایی در 300 هزار هکتار زمین!
محیط زیست ایران تنها آماج ریزگردهای خارجی نیست. بازدید تیم کارشناسی ایران از کانون‌های ریزگرد عراق در حالی اولین روز از هفته آینده صورت می‌گیرد که طبق آخرین برآوردها، سالانه یک میلیون هکتار به وسعت بیابان‌های کشور اضافه شده و در مقابل فقط در ۳۰۰هزار هکتار، برنامه‌های بیابان‌زدایی اجرا شده است. همچنین ۳۰ میلیون هکتار از خاک کشور در معرض فرسایش بادی قرار دارد.
به گفته «وحید جعفریان» مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، از این میزان حدود ۱۴میلیون هکتار به لحاظ خسارت‌زایی به منابع زیست انسانی نظیر اراضی کشاورزی، سکونتگاه‌های روستایی و شهری، خطوط مواصلاتی، راه‌آهن، تأسیسات و صنایع به‌عنوان کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته می‌شود. البته تاکنون تنها ۸.۷ میلیون هکتار از ۳۰ میلیون هکتار تحت تأثیر فرسایش بادی از طریق فعالیت‌های مختلف مقابله با بیابان‌زایی از جمله نهالکاری در عرصه‌های بیابان تثبیت شده است. جعفریان در گفت‌وگویی با ایرنا تصریح می‌کند که در زمان حاضر۳۰ میلیون هکتار از عرصه‌های تحت تأثیر فرسایش بادی به‌صورت دینامیک و رو به افزایش است و فعالیت‌های اجرایی برای تثبیت این عرصه کند و نسبت به افزایش عرصه‌های بیابانی عقب است به همین دلیل نیازمند یک تحول گسترده و شتابان برای مهار بیابان‌زایی در کشور هستیم.
اعتبار مقابله با بیابان‌زایی اندک است!
او یادآور می‌شود که جنگل‌های دست کاشت مناطق بیابانی در زمان حاضر نه تنها باعث حفظ بستر و خاک منطقه شده و شرایط غبارخیزی را از بین برده‌اند بلکه خودشان به یک جایگاه ویژه‌ای برای انجام فعالیت‌های اقتصادی و تولید ثروت برای جوامع محلی تبدیل شده و یکی از این موضوعات بحث گردشگری است که می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی در این مناطق کمک کند.
به گفته مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، دانسته‌های این سازمان حکایت از این دارد که به لحاظ وقوع خشکسالی‌های پی در پی، تغییرات محسوس اقلیمی و گسترده، تخریب سرزمین، بیابان‌زایی و به تبع آن مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی در کشور روبه افزایش است. همچنین سالانه حداقل یک میلیون هکتار از عرصه‌های آسیب‌پذیر طبیعی کشور تحت تأثیر بیابان‌زایی قرار می‌گیرد این درحالی است که منابع اعتباری دولتی که در راستای فعالیت‌های متعدد مقابله با بیابان‌زایی انجام می‌شود در بهترین شرایط در طول برنامه ششم توسعه بیش از ۳۰۰ هزار هکتار نبوده است.
جعفریان با اشاره به اینکه امسال ۲۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات ریزگردها برای مقابله با بیابان‌زایی مصوب شده است می‌گوید: این رقم اعتباری که تاکنون تخصیص نیافته بسیار ناچیز است و بایستی به‌صورت قابل توجهی افزایش یابد چرا که با توجه به شرایط خشکسالی، آسیب‌پذیری بیش از پیش اکوسیستم‌های مناطق بیابانی، افزایش طوفان‌های ماسه‌ای و گرد و غبار نیازمند تأمین منابع مالی متناسب با این اقدام هستیم.
