در دو سوی میز طویلی در تالار بزرگ خلق چین دو مقام بلندپایه با مفترقات زیاد روبروی هم نشستند. در یک سو صدراعظم آلمان، نماینده یک قدرت متوسط اروپایی که از نظر اقتصادی ضربه خورده است و مجبور است در یک دولت ائتلافی دشوار، دائما مراقب باشد و ملاحظات را در نظر بگیرد. و در آن سوی میز شی جین پینگ: رهبری که برای بار سوم در جایگاه خویش ابقا شده، با قدرتی تثبیت شده که میرود فاقد مرز و محدودیت شود.
دنیایی فاصله میان این دو مقام بلندپایه است. آنها اما مجبور به همکاری با یکدیگرند.
بحرانهای کنونی در جهان گستردهتر و پیچیدهتر از آن هستند که بتوان آنها را بدون همکاری چین حل کرد. این مسئله شامل جنگ اوکراین هم میشود؛ بحرانی که برای حل آن، صدراعظم آلمان بر نفوذ چین بر مسکو حساب باز کرده است.
اولاف شولتس پس از دیدار با شی جین پینگ گفت: «من و رئیس جمهور چین بر سر این مسئله که تهدیدهای اتمی غیرمسئولانه و بسیار خطرناک هستند، توافق داریم.»
در جریان این دیدار، لی که چیانگ، نخست وزیر چین به شیوهای که تاکنون کمتر از این کشور در موضعگیریها در قبال روسیه، دیده شده، با نشان دادن فاصله و مرزبندی این کشور با اقدامات روسیه در اوکراین، گفت که دیگر نمیتوان تنش بیشتری را در این زمینه تحمل کرد.
خبرگزاری فرانسه سخنان مقامات چین و آلمان در دیدار امروز را هشداری مشترک به روسیه تفسیر میکند که جمهوری خلق چین را از مهمترین متحدان خود میداند.
صدراعظم آلمان برآورد خود از اینسفر کوتاه ۱۱ ساعتهبه چین را در پایان اینگونه خلاصه کرد: «سفری مناسب در زمانی مناسب.»
اولاف شولتس پس از گفتوگوهای خود در تالار بزرگ خلق در پکن، به طیف گستردهای از مشترکات بین دو کشور اشاره کرد. به گفته او خواست تعمیق تبادلات تجاری از سوی دو کشور با وجود انتقادها و تردیدها و تأکید هر دو طرف بر نظم جهانی چندقطبی باثبات، از جمله این مشترکات بودهاند.
صدراعظم آلمان همچنین در حوزه مقابله با همهگیری کرونا از یک پیشرفت کوچک خبر داد. به گفته او چین قصد دارد برای نخستین بار به واکسن mRNA بایونتک، هر چند در ابتدا تنها برای خارجیها، مجوز دهد.
در مورد موضوع مناقشهبرانگیز حقوق بشر اما شولتس ولی هر دو تنها به تشریح مواضع متفاوت خود بسنده کردند.
دیدار شولتس با رهبری که قدرتش نامحدود به نظر میرسد
در سالهای اخیر به ندرت سفری از صدراعظم وقت آلمان را به چین میتوان یافت که این چنین سایه انتظارات و نگرانیها بر آن سنگینی کرده باشد. خبرگزاری فرانسه مینویسد، زیرا شولتس با دیدارش به مردی اعتبار بیشتر میبخشید که چین را از اساس و به تبع آن جهان را تا حدی تغییر داده است.
به نوشته این خبرگزاری، تحت رهبری شی، چین اقتدارگراتر و ملیگراتر و آمادهتر برای رویاروییهای مختلف در صحنه بینالمللی شده است.
سه هفته پیش شی جین پینگ برای سومین بار بر جایگاه دبیر کل حزب و رئیسجمهور چین تکیه زد. با تغییر قانون اساسی به سود نامحدودشدن دوره زمامداری شی، او به قدرتمندترین رهبر چین، پس از مائو، بنیانگذار جمهوری خلق چین تبدیل شده است. پس از مرگ مائو هر رهبر حزب کمونیست اجازه داشت تنها دو دوره ۵ ساله در این مقام بماند.
دستگاه سرکوب و کنترل دولتی در دوران شی پیوسته تقویت و تکمیل شده است. موضعگیری سیاست خارجی چین در رویارویی با غرب در حال حاضر خطوط و رگههای رقابتی را آشکار میکند که احتمالا نظم جهانی آینده متأثر از آن خواهد بود.
“درست این بود که این مذاکرات انجام شود”
اولاف شولتس تردیدی در این زمینه که او نگران سیاست سرسختانه چین است، باقی نمیگذارد. صدراعظم آلمان پیش از ترک چین گفت، “در رابطه با چین بدون تردید عناصر هماوردی و رقابت در سالهای گذشته افزایش یافته است.”
دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید
اولاف شولتس برای نخستین بار به عنوان صدراعظم آلمان و همراه با یک هیئت ارشد اقتصادی بامداد جمعه چهارم آبان به چین سفر کرد.
اعلام خبر این سفر ۱۱ ساعته به چین انتقادهای فراوانی را برای صدراعظم آلمان به همراه داشت. بسیاری از ناظران زمان سفر شولتس به چین را به دلایل مختلف، از جمله تهدیدهای پکن علیه تایوان و ادامه سرکوب اقلیت قومی و مذهبی اویغورها نامناسب ارزیابی کردند. شولتس اما با وجود تمامی انتقادها به امید اینکه بتواند با رئیس جمهور چین به نحوی وارد دیالوگ و تبادلات سیاسی شود راهی این سفر شد.
آن گونه که محافل نزدیک به صدراعظم اذعان میکردند، چشمانداز موفقیت شولتس در این سفر مبهم و نامشخص بود. اما صدراعظم آلمان در پایان این سفر بر این باور است که سفر او بی دستاورد نبوده است. شولتس میگوید: «درست این بود که این مذاکرات انجام شوند.»