جنگل‌های زاگرس با ۵میلیون هکتار مساحت، ۴۰درصد مساحت جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهد، اما این گنج ایران‌زمین سال‌هاست به طرق مختلف هدف خسارت‌های جبران‌ناپذیری می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همدلی، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس روز گذشته با اعلام آمارهایی در این زمینه از نابوی یک چهارم جنگل‌های زاگرس خبر داده و گفته این موضوع در نتیجه عوامل مختلفی مانند آتش‌سوزی، کرم‌های بلوط‌خوار و تهیه ذغال و… بوده است.
نابودی حدود ۱.۵ میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس در شرایطی است که همچنان امکانات حداقلی برای محافظت از این سرمایه کشور وجود ندارد. استان‌های کرمانشاه و کردستان که جنگل‌های کوهستانی بسیار زیاد و صعب‌العبوری دارند تنها یک بالگرد آب‌پاش دارند. بسیاری از کارشناسان محیط زیست معتقدند که جنگل‌های بلوط زاگرس به عنوان ریه‌های کشور محسوب می‌شوند و نقش به‌سزایی در جلوگیری از خطرات بحران‌های زیست‌محیطی همچون سیل، زلزله و طوفان‌های مهیب ایفا می‌کنند.
داستان غم‌انگیز نابودی جنگل‌های زاگرس در سکوت و بی‌توجهی مسئولان همچنان ادامه دارد. دو سوم کشور ما را کویر تشکیل داده و تنها یک سوم آن مراتع جنگلی و کوهستانی زاگرس و البرز است. با این وجود همین یک سوم نیز با مشکل مواجه است. جنگل‌های زاگرس با گستردگی در 11 استان کشور، 40 درصد جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهند که حدود 70 درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط‌ها تشکیل داده‌اند و لرستان با داشتن یک‌میلیون و 200 هزار هکتار اراضی جنگلی پس از استان فارس بیشترین سطح جنگل‌های کشور را به خود اختصاص داده است.
قطع درختان و قاچاق چوب و همچنین آتش‌سوزی های پیاپی، عوامل مهمی هستند که جنگل‌های زاگرس را تهدید می کنند. شیوا قاسمی‌پور، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس در این زمینه گفت: تا امروز حدود ۱.۵ میلیون هکتار یعنی یک چهارم جنگل‌های زاگرس از بین رفته است.
نماینده مردم مریوان و سروآباد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر محیط زیست نیز اظهار کرد: تحریم‌ها تأثیرهای مختلفی گذاشته است که محیط زیست هم از این تأثیرات در امان نمانده است. استان‌های کرمانشاه و کردستان که جنگل‌های کوهستانی بسیار زیاد و صعب‌العبوری دارند تنها یک بالگرد آب‌پاش دارند.
وی تأکید کرد: در موضوع آتش‌سوزی‌های زاگرس متأسفانه دسترسی به برخی از مناطق در زمان حادثه بسیار سخت است. یکی از معضلات ما در این مناطق کمبود امکاناتی مانند این بالگردهای اطفاء حریق است که هم موجب جانباختن افراد شده و هم اینکه موجب از بین رفتن منابع ملی شده است.
احسان سهرابی، کارشناس منابع طبیعی نیز در این خصوص با بیان اینکه ناحیه رویشی زاگرس وسیع‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط محسوب می‌شود گفت: ویژگی درخت و جنگل این است که هر هکتار آن، ۶۷تن گرد و غبار را در سال جذب و هر هکتار جنگل هزاران تن اکسیژن تولید می‌کند و این نعمتی خدادادی برای زمین است.
او با بیان اینکه در طول دهه‌های اخیر ناحیه رویشی زاگرس تحت تاثیر عوامل مختلفی دچار تنش شده و ضربات جبران ناپذیری بر پیکره نحیف آن وارد شده است، گفت: یکی از مهم‌ترین آنها پدیده شوم زوال بلوط و یا همان خشکیدگی بلوط است که سطح بسیار زیادی از جنگل‌های زاگرس مخصوصاً در استان‌های گیلان و لرستان را تحت تاثیر خود قرار داد به گونه‌ای که فقط در استان لرستان بیش از 550 هزار هکتار از جنگل‌های بلوط دچار خشکیدگی و یا در معرض خشکیدگی قرار گرفت.
او عنوان کرد: جنگل‌ها و مراتع این ناحیه یک حد توان تولیدی دارند و ظرفیت مشخصی برای چرای دام دارند و آن‌هم در فصل مشخصی در طول سال و مادامی که بیش از حد توان تولیدی از این منابع ارزشمند خدادادی استفاده شود دیگر فرصتی برای زادآوری نداشته و رو به زوال و نیستی می‌رود.
او خاطرنشان کرد: در حال حاضر علاوه بر پدیده زوال بلوط، عوامل دیگری بقاء و حیات آن را تهدید می‌کنند که شامل بالا بودن جمعیت جنگل‌نشینان، بروز آتش‌سوزی‌های مکرر در فصل گرم سال، زغال‌گیری توسط سوداگران، قطع درختان برای تهیه سوخت، تبدیل اراضی جنگلی به کشاورزی، چرای دام مازاد در جنگل‌ها و وجود زباله‌ها و پسماندها در اراضی جنگلی است.
او با اشاره به یکی دیگر از عوامل اصلی تهدید جنگل‌های زاگرس پس از ممنوعیت بهره‌برداری چوب در شمال کشور، اظهارداشت: این امر سوداگران را به سمت جنگل‌های زاگرس سوق داد و باعث شد اقدام به قطع درختان ناحیه رویشی زاگرس به منظور تامین نیاز کارخانجات تولید کاغذ و صنایع چوبی کنند.
جنگل‌های ناحیه رویشی زاگرس دچار پیری زودرس شده‌اند و متاسفانه علاوه بر آن سوداگران نیز برای تهیه زغال، درختان جنگلی را قطع می‌کنند و اراضی جنگلی را تبدیل به اراضی کشاورزی کم‌بازده می‌کنند. یکی از مهم‌ترین کارهایی که در این زمینه می‌توان انجام داد خارج کردن دام‌های مازاد از جنگل‌های این ناحیه است، آن‌هم با ایجاد اشتغال پایدار در حاشیه جنگل و جایگزینی شغل دامداری با شغل‌های ایجاد شده توسط دولت که با این روش شاید بتوان فرصتی برای زادآوری و جوان شدن به این جنگل‌ها داد. همچنین برای کنارآمدن با کمبود بارش ها نیز باید به آبخیزداری به عنوان فن، هنر، تکنیک و علمی که مدیریت پایدار سرزمین را برایمان به ارمغان می‌آورد متوسل شد.
