این دادهها بر اساس اسناد جدید اطلاعاتی اوکراین به دست آمده که موفقیت تلاشهای ایالات متحده برای محدود کردن ارسال پهپادهای ایرانی را زیر سوال میبرد.
افشای این دادهها در حقیقت تاییدی بر موفقیت ایران در ایجاد یک صنعت قدرتمند تسلیحاتی به پشتوانه قطعات ارزان قیمت و در دسترس تجاری است که میتوان از غرب تهیه کرد و در عین حال تحریمهای ایالات متحده را دور زد.
بر اساس اسنادی که وال استریت ژورنال از کمیسیون مستقل مبارزه با فساد (NAKO)؛ یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در کییف که تحقیقات اطلاعات نظامی اوکراین را تأیید میکند، به دست آورده، سه چهارم قطعات پهپادهای ایرانی مورد استفاده توسط روسیه که در اوکراین سرنگون شدهاند، ساخت ایالات متحده آمریکا هستند.
بیشتر بخوانید: آمریکا شرکتهای مرتبط با تولید و انتقال پهپادهای ایرانی به روسیه را تحریم کرد
در یک مورد محققان توانستهاند یک پهپاد ایرانی مهاجر ۶ را که پس از هک شدن در اواسط پرواز توسط کییف، دست نخورده سقوط کرد، بررسی کنند. در این بررسی مشخص شد که حدود نیمی از قطعات این پهپاد ساخت شرکتهای آمریکایی است و یک سوم قطعات آن از شرکتهای ژاپنی آمده است.
نشریه “میدل ایست آی” که گزارشی در این باره تهیه کرده خواهان پاسخ سفیر ایران در سازمان ملل شده است. او به پرسش این نشریه پاسخ نداده ولی گفته ایران آماده است تا با اوکراین در سطح کارشناسان فنی و پهپادهای تحقیقی یا درباره ادعای مالکیت قطعات این پهپادها ملاقات کند.
ایران تحت تحریمهای شدید ایالات متحده قرار دارد و در میان این تحریمها کنترل صادرات قطعات تجاری که میتواند در ساخت سیستمهای تسلیحاتی استفاده شود، نیز هستند. اما کارشناسان هشدار دادهاند که ترکیب ساده پهپادهای ایرانی و دسترسی به بسیاری از قطعات در بازار تجاری، مهار صادرات آنها را دشوار میکند.
بیشتر بخوانید: اسرائیل اسناد مربوط به پهپادهای ایرانی را به بایدن میدهد
این گزارش تاکید میکند که بسیاری از قطعات یافت شده در این پهپادها تحت کنترل صادرات قرار ندارند و میتوانند به راحتی به صورت آنلاین خریداری شده و از سایر کشورها به ایران وارد شوند.
در ماه اکتبر وال استریت ژورنال به یک گزارش محرمانه که برای دولت بریتانیا تهیه شده بود استناد کرد که در آن آمده بود چگونه ایران توانسته به شورشیان حوثی در یمن پهپاد ارسال کند و تحریمها را با استفاده از شرکتهای تجاری برای تهیه قطعات دور بزند.
قطعاتی از اسرائیل تا ژاپن
پهپاد مهاجر ۶ که توسط کارشناسان اوکراینی بررسی شده شامل دستگاهی برای امکان مانور خلبان است که این دستگاه توسط شرکت ژاپنی Tonegawa-Seiko ساخته شده است. قطعات الکترونیکی این پهپاد نیز توسط شرکت آلمانی Infineon Technologies و شرکت آمریکایی Microchip Technology واقع در آریزونا ساخته شدهاند.
یک سخنگوی شرکت “میکروچیپ تکنولوژی” در آریزونا به وال استریت ژورنال گفته است: «بدون دسترسی به خود دستگاه، ما نمیتوانیم بگوییم که آیا محصول میکروچیپ است یا تقلبی است و اگر محصول میکروچیپ است، چگونه در این اپلیکیشن خاص ظاهر شده است.»
لنز مادون قرمز تلسکوپی با وضوح بسیار بالا که در پهپاد مهاجر ۶ برای نظارت و هدفگیری به کار رفته، ساخت شرکت اسرائیلی Ophir Optronics Solutions است.
بیشتر بخوانید: زلنسکی: تهران در ازای پهپاد کمک هستهای دریافت خواهد کرد
اورشلیم پست در این باره نوشته وزیر دفاع اسرائیل روز چهارشنبه ۱۶ نوامبر درباره این گزارش گفته اسرائیل در حال بررسی یافتهها است و بررسی اولیه نشان میدهد که لنز مورد نظر یک قطعه دفاعی تحت کنترل یا تحریم و یا یک کالای مورد استفاده دوگانه نیست.
آمریکا ایران را متهم کرده که قطعات اصلی برای پهپادهایش را از چین تهیه میکند و پکن چشم خود را بر فروش این پهپادها به نیروهای نیابتی ایران در منطقه که با کمک چین ساخته شده، بسته است.
پهپادهای استفاده شده توسط نیروهای نیابتی ایران در یمن، لبنان و عراق از سوی مقامات آمریکایی به عنوان یکی از مهمترین چالشهای امنیتی در خاورمیانه شناخته شده است. با این حال، استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی اولین استفاده از آنها در یک میدان جنگ متعارف و در قلمرو اروپا است.
تحلیلگران میگویند یکی از چالشهای آمریکا برای مبارزه با برنامه پهپادی ایران این است که بسیاری از متحدان واشنگتن – از جمله در اروپا – از امضای تحریمهای گسترده علیه ایران خودداری کردهاند.
روز سهشنبه ۱۵ نوامبر، آمریکا تحریمهای جدیدی را علیه شرکتهایی در ایران، روسیه و امارات متحده عربی به دلیل تسهیل در انتقال و تولید پهپادهای ایرانی برای استفاده در اوکراین وضع کرد.
ایران پس از هفتهها تکذیب، بالاخره تایید کرد که به روسیه پهپاد فروخته اما گفت این فروش پیش از حمله روسیه به اوکراین بوده است.