موضع پرسش‌برانگیز برخی از بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران و عدم واکنش صریح و قاطع آنها در قبال سرکوب مردم معترض ایران توسط حکومت جمهوری اسلامی در خیزش سراسری، باعث ایجاد حاشیه‌های پیچیده و چالش سنگینی برای تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی شده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
روی هم رفته، اکثر بازیکنان تیم ملی واکنش قاطعی نسبت به جان‌باختن هم‌میهنان خود در چارچوب اعتراضات گسترده مردمی برای دستیابی به آزادی، دموکراسی و مبارزه با تبعیض، از خود نشان نداده‌اند.
به این خاطر، برخلاف دوره‌های پیشین جام جهانی، این بار اکثر هواداران ایرانی تیم فوتبال ایران را به عنوان نمایندگان و سفیر خود در عرصه بین‌المللی نمی‌دانند.
آیا شکاف بین هواداران و تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ترمیم‌پذیر خواهد بود؟
همبستگی سردار آزمون با مردم معترض در ایران
سردار آزمون، مهاجم تیم فوتبال ایران و بازیکن باشگاه بایر لورکوزن آلمان در بوندس‌لیگا، تنها ملی‌پوش فوتبال ایران در طول ۲ ماه اخیر بوده است که صریحا و به طور مداوم همبستگی خود را با خیزش مردم ایران علیه رژیم جمهوری اسلامی ابراز و سرکوب مردم را محکوم کرده است.
او درباره سرکوب زنان در ایران و کشته شدن مهسا امینی در اینستاگرام نوشت: «من همیشه حامی شما خواهم بود. وقتی به شما آسیبی برسه، من اولین نفر، میخوام که حس کنین کنارتونم. امیدوارم روزی بشه جایگاه شماها تو این کشور به حق واقعه ایش برسه و امیدوارم زنان این کشورم هیچ موقعه آسیبی بهشون نخوره.»
این موضع‌گیری نخست منجر به پافشاری مقامات حکومت جمهوری اسلامی برای حذف سردار آزمون از لیست بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی شد. اما مقاومت کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران در این زمینه سرانجام باعث حضور سردار آزمون در فهرست ۲۵ نفره بازیکنان تیم ملی در جام جهانی شد.
بیشتر بخوانید: بازگشت سردار آزمون به تمرین در آستانه آغاز جام جهانی
اما از سوی دیگر همخوانی مهدی ترابی و وحید امیری با سرود جمهوری اسلامی در دیدار تیم ملی ایران مقابل نیکاراگوئه در هفته گذشته، توجه‌ها را به خود جلب کرد. این دو نفر، تنها بازیکنانی در بین ۱۱ ملی‌پوش فوتبال ایران بودند که در مراسم آغار دیدار، سرود جمهوری اسلامی را بر زبان آوردند.
گمان می‌رود که ادامه این “رفتار” در چارچوب دیدارهای تیم ملی فوتبال ایران مقابل انگلیس، ولز و ایالات متحده آمریکا در جام جهانی، ترمیم‌پذیری شکاف در بین ملی‌پوشان فوتبال ایران را غیرممکن خواهد کرد.
موج انتقادات در پی دیدار تیم ملی با ابراهیم رئیسی
سکوت سایر ملی‌پوشان در همخوانی سرود، به طور واضح نمایان‌گر دودستگی در تیم ملی فوتبال ایران است. همچنین حضور کادر تیم ملی فوتبال ایران در کاخ ریاست جمهوری در تهران و دیدار با ابراهیم رئیسی قبل از اعزام به قطر نیز موج انتقادات را برانگیخت.
در نشست اعضای کادر تیم ملی با رئیس جمهور ایران، شماری از ملی‌پوشان مانند روزبه چشمی و علیرضا بیرانوند، مقابل رئیس‌جمهوری ایران سر تعظیم خم کردهاند. وحید امیری نیز با درخواست “کمک مالی و معنوی” از ابراهیم رئیسی، موجب شگفتی نزد جامعه مدنی و ورزشی ایران شد.
در پی آن یحیی گل‌محمدی، سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس تهران، در اینستاگرام خطاب به بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران نوشته است: «این بهترین فرصت بود که صدای مردم داغدیده و مظلوم ایران را به گوش مسئولین برسانید. توی درس معرفت، نمی‌شه بیشتر از صفر به شما داد.»
امید نمازی، کمک‌مربی پیشین تیم ملی فوتبال، ضمن انتقاد از صحبت‌های کارلوس کی‌روش در حساب اینستاگرام خود اشاره کرد: «تشکر کی‌روش از رئیسی به خاطر حضور در دفتر ریاست جمهوری. کارلوس کی‌روش کاخ ریاست جمهوری را خانه مردم تعبیر کرد. خانه مردم؟!»
آیا تمرکز روی فوتبال در جام جهانی فقط یک توهم است؟
عده زیادی از هواداران، بی‌میلی خود را پیرامون حمایت از تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی قطر در فضای مجازی ابراز کردهاند. در این زمینه اظهارات فراوان کاربران در صفحه رسمی اینستاگرام تیم ملی فوتبال ایران، حاکی از احساس بیگانگی آنها از تیم ملی است.
بیشتر بخوانید: جام جهانی قطر؛ ایران بی‌نصیب از فرصت‌ها، تماشاگران بی‌میل به رقابت‌ها
برخی از چهره‌‌های ورزشی ایران توقع خود از بازیکنان تیم ملی را به طور شفاف عنوان کردهاند.
علی کریمی، اسطوره فوتبال ایران، به ملی‌پوشان فوتبال این کشور توصیه کرده است: «یک بیانیه‌ای درست کنید و از جمهوری اسلامی بخواهید که دیگر کسی را نکشد و اعدام نکند. شما یک سلاح قوی در دستتان دارید و می‌توانید بگویید که در غیر این صورت، بازی نخواهید کرد.»
او همچنین می‌گوید: «از بازیکنان تیم ملی می‌خواهم که در سمت درست قرار بگیرند. ورزش الان اولویت ندارد.»
سوشا مکانی، دروازه بان سابق تیم ملی فوتبال ایران، تاکید می‌کند: «این تیم جمهوری اسلامی است و نه تیم ملت ایران. فیفا باید این تیم را از جام جهانی حذف می‌کرد.»
او خطاب به ملی‌پوشان می‌گوید: «با توجه به حدود ۱۴ هزار دستگیر شده در جریان اعتراضات جاری، بازیکنان تیم ملی باید به عنوان شرط حضور در بازی‌های جام جهانی، دستجمعی خواستار آزادی تمامی تظاهرکنندگان دستگیر شده باشند.»
منصور بهرامی، تنیس‌باز ایرانی-فرانسوی ۶۶ ساله که همچنان در مسابقات نمایشی بین‌المللی حضور دارد، اشاره می‌کند: «اگر ملی‌پوش ایران بودم، در جام جهانی برای جمهوری اسلامی بازی نمی کردم.»
بابک کیهان‌فر، مربی ایرانی‌تبار تیم فوتبال اف.اس.فا. ماینتس در بوندس‌لیگای آلمان در مصاحبه با دویچه‌وله می‌گوید: «تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی حاشیه‌های غیر ورزشی زیادی دارد. تمرکز هواداران ایرانی بیشتر بر روی فوتبال نخواهد بود. اولویت اصلی، تحولات اجتماعی بسیار حساس در کشور است.»
با توجه این شرایط، انتظار می‌رود که برخی از بازیکنان ملی ایران در طول جام جهانی به طور فزاینده‌ای از محیط این تورنمنت استفاده کنند تا موضع انتقادی خود را نسبت به حکومت جمهوری اسلامی ابراز کنند.
کارلوس کی‌روش نیز قبل از شروع مسابقات در قطر تاکید کرده است که “بازیکنان مجاز هستند که اعتراض خود را بیان کنند.”
