تیرانا حسن مدیر اجرایی این نهاد حقوق بشری در پیشگفتار این گزارش ۷۱۲ صفحه‌ای با اشاره به بسیج جهان در قبال اوکراین، این همبستگی و اتحاد را “یادآور پتانسیل فوق‌العاده‌ای” دانست که زمانی پدیدار می‌شود که “دولت‌ها با مسئولیت خود در قبال حقوق بشر در سطح جهانی روبرو می‌شوند”.
او همچنین تصریح کرد که دیگر نمی‌توان برای دفاع از حقوق بشر به گروه کوچکی از دولت‌ها، عمدتاً از کشورهای غربی تکیه کرد.
تیرانا حسن این پرسش را مطرح کرده که چه می‌شد اگر دنیا همین واکنش و همین همبستگی را پس از الحاق کریمه به روسیه و یا در سال ۲۰۱۵ زمانی که حکومت بشار اسد مرتکب جنایات بی‌شماری در سوریه شد از خود نشان می‌داد.
مدیر اجرایی دیدهبان حقوق بشر چنین واکنش‌هایی را در سایر موارد نیز ضروری دانسته است به عنوان مثال در کشورهایی مثل اتیوپی که پس از دو سال جنگ تنها توانسته بخشی از توجه جهانی را به خود جلب کند.
او در پیشگفتار این گزارش نوشته است: «همین روحیه همبستگی باید برای حمایت و پیشبرد حقوق بشر در سراسر جهان اعمال شود.»
وضعیت ایران
در گزارش سالانه دیدهبان حقوق بشر بخشی نیز به ایران اختصاص داده شده است. در این بخش با اشاره به اعتراضات مردمی به کشته شدن ژینا-مهسا امینی در ماه سپتامبر ۲۰۲۲ به موارد متعدد نقض حقوق بشر در جریان این اعتراضات از سوی حکومت ایران اشاره شده است.
در جریان اعتراضات تا ۱۴ نوامبر بیش از ۱۰۰۰ کیفرخواست صادر شده و حداقل ۹ نفر متهم به محاربه یا افساد فی الارض شده‌اند؛ هر دو این اتهامات می‌تواند منجر به صدور حکم اعدام شوند.
در گزارش دیدهبان حقوق بشر آمده است، تنها در جمعه خونین زاهدان در ۳۰ سپتامبر بر اساس تحقیقات انجام‌شده تا تاریخ ۱۴ نوامبر، ۳۴۱ معترض از جمله ۵۲ کودک کشته شده‌اند.
بیشتر بخوانید: اعتراضات در ایران؛ جمعه خونین زاهدان مرگ‌بارترین سرکوب سال
اعتصابات کارگری
در فاصله ماه مه ۲۰۲۱ تا مه ۲۰۲۲ بیش از ۶۹ فعال کارگری در ایران بازداشت و ده‌ها تن دیگر بازجویی، احضار و شکنجه شده‌اند. این در حالی است که اعتراضات و اعتصابات کارگری با شروع جنبش سراسری در ایران همچنان ادامه دارد.
دیدهبان حقوق بشر ماه ژوئن سال گذشته را ماه تشدید سرکوب جامعه مدنی دانسته و نوشته در این ماه موج جدیدی از دستگیری‌ها و محکومیت‌های روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی آغاز شد.
از آن جمله می‌توان به دستگیری ویدا ربانی، احمدرضا حائری، امیر سالار داودی، مسعود باستانی و مصطفی تاجزاده اشاره کرد. پس از آن نیز در ماه ژوئیه سه کارگردان سینما؛ محمد رسول‌اف، مصطفی آل‌احمد و جعفر پناهی بازداشت شدند.
بیشتر بخوانید: اعلام همبستگی ده‌ها چهره سرشناس فرانسوی با سینماگران زندانی در ایران
بعلاوه در این ماه حداقل هفت نفر از خانواده‌ها و وابستگان کشته‌شدگان آبان ۹۸ بازداشت شدند که همچنان اطلاعی از اتهامات آنها در دست نیست.
به گفته گروه‌های حقوق بشری از آغاز سال جدید ایران در ۲۱ مارس، ۳۰۶ حکم اعدام به اجرا گذاشته شده که ۱۳۰ مورد مرتبط با اتهامات مواد مخدر، ۱۵۱ مورد بنا به اصل اسلامی قصاص و باقی در ارتباط با موارد دیگر بوده‌اند.
