افزایش بی‌رویه چاه‌های غیرمجاز در کشور، حیات تالاب‌ها را به خطر انداخته است. آمارها نشان می‌دهد تعداد چاه‌های غیرمجاز در پنج دهه گذشته از ۱۵ هزار حلقه به ۴۰۰ هزار حلقه افزایش یافته که باعث شده دشت‌های کشور آبکش و تالاب‌های زیادی خشک شود.
چند سال اخیر به طور مداوم خبرهای ناخوشایندی از وضعیت آبی کشور می‌شنویم؛ همه آنها نشاندهنده این است که وضعیت ذخایر سدها و منابع آبی زیرزمینی کشور مناسب نیست؛ از طرفی هم خشکسالی و کم بارشی فشار آورده و مشکلات زیادی را رقم زده است البته در چند هفته گذشته، بارندگی‌های خوبی در سراسر کشور رخ داد که براساس اعلام وزارت نیرو، حدود ۴۰ درصد ذخایر سدهای کشور پر شده است اما بنابر اعتقاد کارشناسان، خشکسالی و کم آبی چند سال گذشته به حدی زیاد بوده و منابع آبی را از بین برد که این بارش‌ها جبران آن همه عقب ماندگی را نمی‌کند؛ بنابراین نباید فکر کنیم که با این بارش‌ها کمبود منابع آبی جبران شده است.
تا پیش از این بارندگی‌ها، سازمان هواشناسی اعلام کرده بود که بارش‌های کشور ۳۰ درصد کمتر از معمول است؛ این در حالی است که حدود ۹۰ درصد از مساحت کشور درگیر خشکسالی با شدت و ضعف‌های متفاوت است.
همچنین بنابر اعلام شرکت مهندسی آب و فاضلاب، حدود ۲۷۰ شهر کشور دچار تنش آبی است؛ از سوی دیگر فرسودگی خطوط لوله انتقال آب موجب هدررفت ۲۵ درصد آب در شبکه آبرسانی می‌شود که خسارتی معادل ۶۵ هزار میلیارد تومان در قالب زیان انباشته به همراه دارد. وقتی این شرایط پیش می‌آید، برای جبران آن اقدامات مختلفی از جمله احداث چاه‌های عمیق در جای جای دشت‌ها صورت می‌گیرد که تعدد این چاه‌ها موجب می‌شود تا شیره زمین کشیده و دیگر توانی برای منابع آبی زیرزمینی باقی نماند.
در این وضعیت مشکلات زیادی متوجه بخش‌های مختلف از جمله محیط‌زیست می‌شود. یکی از بخش‌هایی که چاه‌ها حیات آن را به خطر می‌اندازند تالاب ها هستند. اگر نگاهی به روند حفر چاه‌ها چه مجاز و چه غیرمجاز در کشور داشته باشیم، می‌بینیم که در مدت چهار دهه گذشته بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی در دشت‌ها شدت گرفته است. آمارها نشان می‌دهد در دهه ۵۰ حدود ۱۵ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود داشت اما اکنون به بیش از ۴۰۰ هزار حلقه چاه غیر مجاز افزایش یافته است که اثرگذاری این روند برای حیات تالاب‌ها به ویژه آنهایی که حوضه آبریزشان بسته است، بسیار خطرناک است.
متخصص مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی درباره تاثیر چاه‌ها بر حیات تالاب‌ها به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: حفر چاه‌های عمیق چه مجاز و چه غیرمجاز در دشت‌ها و مزارع کشاورزی آسیب جبران ناپذیری را بر تالاب‌های کشور وارد می‌کند؛ به طوری که در برخی موارد دیگر قابل جبران نیست و در این شرایط تالابی که زمانی حیات‌بخش یک منطقه بود، دیگر به کانون گرد و غبار تبدیل شده است.
علی ارواحی افزود: نگاهی به روند حفر چاه‌ها چه مجاز و چه غیرمجاز در کشور نشان می‌دهد که در مدت چهار دهه گذشته بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی در دشت‌ها شدت گرفته است، این مساله شاید از سیاست‌های ما در راستای توسعه کشاورزی و خودکفایی در محصولات نشأت می‌گرفت اما غافل از اینکه متناسب با توان سرزمین ما نبود.
