محور اصلی این مراسم برای نخستین بار گرامیداشت یاد اقلیتهای جنسی بود که مانند دیگر اقلیتها در دوران نازیها قربانی تعقیب و آزار بودند و تبعیض در مورد آنها در سالهای پس از جنگ دوم جهانی همچنان ادامه داشته است.
امروز ۷۸ سال از سقوط حکومت نازیها و ۲۷ سال از نامگذاری این روز در آلمان به عنوان روز یادبود قربانیان هولوکاست میگذرد.
تمرکز بر سرنوشت دگرباشان و اقلیتهای جنسی در روز ۲۷ ژانویه از سال ۲۰۱۸ مطرح بود اما هیئت رئیسه وقت بوندستاگ به ریاست ولفگانگ شویبله از حزب دموکرات مسیحی به درخواستها در این زمینه روی خوش نشان نداد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بربل باس، رئیس کنونی پارلمان فدرال آلمان از حزب سوسیال دموکرات و سومین زنی که در این مسند قرار گرفته در مورد این موضوع رویکردی کاملا متفاوت دارد.
قربانیان دیروز و امروز
او پیش از این تاکید کرده بزرگداشت این گروه از قربانیان برای او مهم است زیرا اعتقاد دارد که آنها تا به امروز همچنان در معرض تبعیض و خصومتورزی قرار دارند.
سون لمن، نخستین مامور ویژه امور دگرباشان در دولت فدرال، که در این موقعیت مسئولیت رسیدگی به امور اقلیتهای جنسی را هم بر عهده دارد، میگوید بوندستاگ باید خیلی پیشتر به آزار و اذیت این گروه در دوران نازیها توجه نشان میداد.
به گزارش “تاگسشاو”، وبسایت کانال یک تلویزیون آلمان او میگوید شرمآور است که توجه به سرنوشت این گروه از اقلیتها این همه طول کشیده است.
به گفته سون لمن دگرباشان جنسی تنها به این دلیل که همان گونه که “دوست داشتند دوست داشتند” حتی پس از سقوط حکومت نازیها هم مورد آزار قرار میگفتند و از حقوق شهروندی محروم بودهاند.
ادامه تبعیض و آزار پس از جنگ
ماده ۱۷۵ قانون اساسی آلمان سالها پس از جنگ هم همچنان به همان شیوه سختگیرانهای که در دوران نازیها تغییر کرده بود علیه دگرباشان جنسی اعمال میشد.
ابتدای دهه ۱۹۵۰ سلسله دادگاههایی در فرانکفورت علیه مردان همجنسگرا تشکیل شد و دادگاه قانون اساسی آلمان حتی در سال ۱۹۵۷ ماده ۱۷۵ را به شکلی که بود تائید کرد.
به نوشته “تاگسشاو” در برخی از این دادگاهها قربانیان متهم مقابل همان قاضیان قرار میگرفتند که در دوران حکومت نازیها علیه آنها حکم صادر کرده بودند.
پیش از وحدت دو آلمان وضعیت دگرباشان جنسی در آلمان شرقی اندکی بهتر بود اما نه خیلی. زنان همجنسگرایی که در دوران نازیها تحت تعقیب قرار میگرفتند پس از خاتمه جنگ هم همچنان در سرتاسر آلمان به حاشیه رانده میشدند.
مارتین لوکه، تاریخدان معتقد است برای جامعه اقلیتهای جنسی سال ۱۹۴۵ “ساعت صفر” نبود که پس از آن دورانی تازه آغاز شود.
این استاد تاریخ میگوید قربانیان در فضای خصمانه پس از جنگ وادار به سکوت میشدند زیرا در آن دوره در هر حال صحبت درباره روابط جنسی ساده نبود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آغاز مبارزه برای حقوقهمجنسگرایان در آلمان به نیمه دوم قرن نوزدهم بازمیگردد. با این حال تا سالها پس از پایان جنگ دوم جهانی این موضوع هنوز تابو بود و پژوهشگران تاریخ هم کمتر به سرنوشت این اقلیت در دوران نازیها پرداختهاند.
نخستین بنای یادبود در برلین
نخستین بنای یادبود قربانیان همجنسگرای رژیم ناسیونال سوسیالیسم در برلین سال ۲۰۰۸ بر پا شد. دسامبر سال ۲۰۱۶ هم کانون همجنسگرایان زن و مرد آلمان (LSVD) اعلام کرد که پس از مدتها بحث و مذاکره، برای ایجاد بنای یادبود نخستین جنبش برابریطلبانه همجنسگرایان در خیابان ساحلی “ماگنوس هیرشفلد” برلین با شهرداری منطقه به توافق رسیده است.
در فاصله سالهای ۱۹۳۲ تا ۱۹۴۵ در آلمان و کشورهایی که ارتش هیتلر اشغال کرده بود، دهها هزار همجنسگرا تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند.
هزاران نفر از این قربانیان به اردوگاههای کار اجباری منتقل شدند و بر اساس آمار گوناگون بین چهار تا هشت هزار همجنسگرا در این اردوگاهها جان باختند.
ظاهرا هیچ یک از همجنسگرایانی که از جنایتهای دوران نازیها جان به در بردهاند دیگر زنده نیستند و پارلمان فدرال آلمان نتوانسته برای مراسم یادبود روز جمعه یکی از آنها را شناسایی و دعوت کند.