در روز ۳۰ دی سال جاری چندين خانواده به تعرض جنسی به فرزندان‌شان در باشگاه نمازگزاران مساجد مشهد اعتراض کردند. افزون بر اين ديرزمانی است که صيغه‌های چنددقيقه‌ای زائران ايرانی و غير ايرانی بحث‌های بسياری را دامن زده و سرانجام در سال ۱۳۸۰ پليس مشهد سعيد حنايی را دستگير کرد که در طول يک سال ۱۶ کارگر جنسی را پس از رابطه جنسی با ايشان به طرز وحشيانه‌ای کشته بود و اذعان می‌کرد که برای مبارزه با فساد چنين کرده است.
حنايی در خانواده باورمندی رشد کرده و دو سال از جمله در خط مقدم جبهه جنگيده بود.
او از قرار پس از تعرض ناموفق يک راننده تاکسی به همسرش تصميم به کشتار تن‌فروشان می‌گیرد در حالی که نيروی انتظامی هم مدعی بود که در حال توقيف همه کارگران جنسی در مشهد است.
دو سال پس از دستگيری و اعدام سعيد حنايي، مستندی با عنوان “عنکبوت آمد” اکران شد که به ابتکار رويا کريمی و مازيار بهاری تهيه شده بود. اين دو گزارشگر با حنايي، خانواده و اطرافيانش و همچنين مردم مشهد گفتگو کردند ولی طبيعتا بايد ملاحظات درون کشور را در نظر مي‌گرفتند.
فيلم سينمايی‌ای هم با عنوان “عنکبوت” به کارگردانی ابراهيم ايرجزاده در ايران به نمايش درآمد و در هر دوی اين فيلم‌ها سعيد حنايی نقش برجسته را داشت.
اما فيلم “عنکبوت مقدس” که هم اکنون در حال نمايش در شهرهای گوناگون آلمان است، داستان زنی را با نقش‌آفرينی زر امير ابراهيمی روايت می‌کند که به قصد پژوهش پيرامون بزهکاري‌های سعيد حنايی از تهران به مشهد مي‌رود، با کم‌کاری و بدکاری و حتی بزهکاری نيروی انتظامی رو به رو می‌شود و سرانجام برای به دام انداختن قاتل، خود را طعمه او مي‌سازد.
مواضع تهدیدآمیز سازمان سینمایی علیه فیلم ”عنکبوت مقدس”
آنچه در مستند “عنکبوت آمد” گفته می‌شود، در “عنکبوت مقدس” به تصوير درميآيد و اين گونه است که واقعيت تلخ مشکل بيدفاع‌ترين قربانيان جامعه يعنی زنان خيابانی پيش چشمان بيننده آشکار و مجسم می‌شود.
اگر در فيلم‌های پيشين ديالوگ‌ها برجسته بودند، در “عنکبوت مقدس” تصويرها گويای نگراني‌ها، بيم‌ها و سرانجام بي‌پروايي‌های خبرنگاری هستند که خود قربانی آزار جنسی بوده است.
اگر در فيلم مستند، چند مرد با خنده از “خطای” قاتل مي‌گويند، در “عنکبوت مقدس” مردانی برای آزادی او تظاهرات مي‌کنند و اگر در مستند، سعيد حنايی از اعمال خير خود در برچيدن فساد سخن مي‌راند، در “عنکبوت مقدس” با نقش‌آفرينی مهدی بجستانی اين جرم‌های وحشيانه را به نمايش مي‌گذارد.
سيما سيد که خود هم در اين فيلم نقش آفريده و به هنرپيشگان لهجه مشهدی آموخته در گفتگويی که پس از نمايش فيلم برگزار شد به پرسش‌های بينندگان پاسخ داد. او نخست به تلاش چهارساله تهيه‌کنندگان فيلم اشاره کرد و گفت که چون کارگردان نتوانسته فيلم را در ايران بسازد، با تلاش و هزينه بسيار، مشهد ۲۰ سال پيش را در اردن شبيه‌سازی کرده است.
پرونده‌سازی برای “عنکبوت مقدس” در متن فاجعه متروپل
در پاسخ اين پرسش که ويژگی منحصر به فرد اين فيلم در مقايسه با فيلم‌های يادشده چيست، خانم سيد گفت: «به سه ويژگی اشاره ميکنم:
شايد اين نخستين فيلم ايرانی پس از انقلاب ۵۷ باشد که در آن زنان طبيعی و عادی نشان داده مي‌شوند. زن در اين فيلم جسميت دارد، در خانه و به ويژه اتاق خوابش از همسرش رو نمي‌گيرد و به اين ترتيب انسان کامل با همه فرازها و فرودهای مخصوص به خود است. دوم بيان بي‌پروای واقعيت‌ها در اين فيلم است. فيلمساز ملاحظه مردمی را نمی‌کند که از جنايت‌های قاتل پشتيبانی مي‌کنند. قاتل مي‌گويد: “من ديوانه ام؟ بله، من ديوانه امام هشتمم”.
سرانجام برجستگی ديداری در اين فيلم است. نقش‌آفرينان بيش از آنکه با ديالوگ‌ها واقعيت‌ها را بيان کنند، با نگاه، چهره و حرکاتشان رويدادها و احساساتشان را به نمايش مي‌گذارند».
فيلم “عنکبوت مقدس” در برخی از شهرهای آلمان به زبان‌های آلمانی و فارسی تا پايان فوريه ۲۰۲۳ بر پرده سينماها مي‌ماند.
“عنکبوت مقدس” در لیست کوتاه نامزدهای اسکار ۲۰۲۳
