محمدجواد اشرفی در مراسم روز جهانی تالاب‌ها که امروز (۱۳ بهمن‌ماه) در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: ۱۸ درصد مساحت تالاب‌های کشور در خوزستان وجود دارد که این میزان، نقش و جایگاه استان خوزستان در این حوزه را مشخص می‌کند؛ خوزستان با داشتن شش تالاب بسیار بزرگ و نسبتا بزرگ، جایگاه خاصی دارد.
به گزارش ایسنا، وی افزود: تالاب هورالعظیم ۳۲۰ هزار هکتار مساحت دارد که ۱۲۰ هزار هکتار آن در خوزستان قرار دارد. تالاب بین‌المللی شادگان نیز حدود ۵۰۰ هزار هکتار مساحت دارد. این تالاب‌ها نقش ویژه‌ای در اقتصاد، هیدرولوژی، گردشگری و ایجاد اشتغال دارند.
اشرفی بیان کرد: تالاب‌های خوزستان از نظر هیدرولوژی نجات دهنده این استان هستند؛ در سال ۹۸ اگر این دو نبودند، بسیاری از نقاط خوزستان زیر سیلاب غرق می‌شدند اما این دو تالاب با نقش‌آفرینی خاص توانستند بیش از ۷ میلیارد مترمکعب آب را در خود جای دهند و خوزستان را از خطر سلایب نجات دهند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: از نظر اقتصادی این دو تالاب نقش بسیار ویژه‌ای در معیشت خانوارها دارند؛ در حال حاضر اقتصاد بسیاری از جوامع بومی اطراف صرفا وابسته به این تالاب‌ها است.
وی افزود: جاذبه‌های توریستی و گردشگری این دو تالاب می‌تواند بخش زیادی از جوامع اطراف را مشغول کند و درآمدزایی خوابی داشته باشند. تالاب‌ها در مسائل نظامی نیز کارکرد زیادی دارند.
اشرفی تصریح کرد: در حال حاضر بی‌توجهی به تالاب‌های خوزستان ما را نگران کرده است؛ متاسفانه تالاب‌های خوزستان در معرض تهدید جدی تامین نشدن حق‌آبه هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: در تابستان گذشته مساحت آبی تالاب هورالعظیم به کمتر از ۳۰ درصد کاهش یافت در حالی که این تالاب قابلیت ۴ میلیارد مترمکعب آب را دارد؛ این مساله به دلیل تامین نشدن حق‌آبه تالاب رخ داده است.
وی افزود: در تابستان در شرایط خشکسالی باید حداقل ۲۴ مترمکعب در ثانیه آب به تالاب هورالعظیم وارد می‌شد اما متاسفانه ۳ مترمکعب هم تامین نشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: در پی این شرایط، شاهد وقوع آتش‌سوزی‌هایی که بودیم که منجر به وارد شدن آسیب جدی به ویژه به مردم اهواز، هویزه، دشت آزادگان، حمیدیه، آبادان و خرمشهر شده است.
اشرفی گفت: تالاب‌ها علاوه بر اینکه نقاط قوت و مثبت هستند اما اگر به آن‌ها توجه نشود، تهدید جدی برای مردم خوزستان هستند بنابراین انتظار می‌رود در سطوح ملی موضوع تامین حق‌آبه این دو تالاب خاص مد نظر قرار بگیرد و در شرایط متفاوت حق‌آبه تالاب‌ها متناسب با میزان تعریف شده تامین شود.
وی بیان کرد: این دو تالاب از نظر پرنده‌نگری و مراکز بزرگ جوجه‌آوری پرندگان مهاجر شرایط منحصر به فردی دارند و اگر امکان برای بازدید مردم از این قابیلت‌ها فراهم شود، اشتغال‌زایی و گردشگری جوامع محلی تالاب‌ها فراهم و این افراد توانمند می‌شوند اما به تالاب‌های خوزستان کم‌لطفی شده است به گونه‌ای که نه تنها حق‌آبه تالاب‌ها تامین نمی‌شود بلکه کمکی برای نگهداشت آب نیز انجام نشده است.
اشرفی عنوان کرد: در پنج سال گذشته رویکرد خاصی در حوزه نگهداشت و تامین آب تالاب‌ها انجام شده است؛ در حوزه تالاب شادگان با وجود همه محدودیت‌ها، با اجرای پروژه‌های عمرانی خاص در حال حاضر بالغ بر ۱۲ هزار هکتار از مساحت این تالاب که در ۲۰ سال گذشته آبگیر نبودند، تحت پوشش آب قرار گرفته است.
وی با اشاره به آسیب‌های جدی شرکت نفت به تالاب هورالعظیم، افزود: در حوزه تالاب هورالعظیم در ابتدای ورود شرکت نفت به این تالاب، با جاده سازی در نقاط مختلف ارتباط آبی کاملا مسدود و بخش‌هایی از تالاب کاملا خشک شد اما با پیگیری‌ها در ۱۰ سال گذشته، این امکان را ایجاد کردیم تا در تمام جاده ای هورالعظیم کالورت‌های مناسبی ایجاد شود. در حال حاضر در این حوزه از نظر جاده‌ها مشکل چندانی نداریم و تبادل آبی در همه پهنه تالاب انجام می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: آنچه ما را آزار می‌دهد و این تالاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد، تامین نشدن حق‌آبه تالاب هورالعظیم است بنابراین در حال حاضر از جنبه آب و از نه از نظر مسائل آلودگی مشکل داریم و شاید مشکل اول تالاب، فعالیت نفت نباشد.
وی افزود: تالاب بامدژ ۱۰ هزار هکتار مساحت داشت که در ۳۰ سال گذشته به دلیل دخل و تصرف و تامین نشدن حق‌آبه، مساحت آن تا ۴ هزار هکتار کاهش یافت. در حال حاضر هم دست‌اندازی جوامع اطراف و متصرفان بر این تالاب بسیار زیاد است و علاوه بر آن اراضی تالاب بامدژ را به مراکز کشاورزی و پرورش ماهی تبدیل می‌کنند و خطر تبدیل آن به کانون گرد و غبار وجود دارد.
اشرفی بیان کرد: در راستای بحث‌های مدیریتی تالاب بامدژ، پروژه ایجاد سد نگهدارنده آب در حال اجرا است که در چهار ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد؛ با بهره‌برداری از این پروژ روزانه ۲ مترمکعب بر ثانیه آب تامین می‌شود بنابراین تالاب احیا و معیشت مردم تامین می‌شود.
وی افزود: از سالهای گذشته شغل مردم اطراف این تالاب، گاومیش‌داری بود اما در سالهای اخیر به دلیل خشکی تالاب شغل خود را از دست دادند و حاشیه‌نشین شدند و شغل کاذب دارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: این پروژه با ۶۵ میلیارد تومان اعتبار حال اجرا است که با بهره‌برداری از آن ۳ هزار و ۸۰۰ تا ۴ هزار هکتار مساحت تالابی برای همیشه آب‌دار خواهد بود.
اشرفی بیان کرد: دستگاه‌های مختلف وظایف مختلفی در تامین حق‌آبه و سامان‌دهی تالاب دارند؛ در این راستا نقد جدی بر همکاری و انجام وظایف وزارت نفت و وزارت نیرو در انجام وظایف‌شان در راستای حفظ و نگهداری تالاب‌ها وجود دارد.
