رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آغاز این نشست گزارش مبسوطی از فعالیت‌های بین‌المللی آژانس به شورای حکام ارائه داد. او در این گزارش به فعالیت‌های هسته‌ای ایران و سفر اخیر خود به تهران اشاره کرد.
او در آغاز سخنان‌اش گفت که روز شنبه گذشته از تهران بازگشته است و در این سفر با ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری، حسین میرعبداللهیان وزیر امور خارجه و محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار و گفت‌وگو داشته است.
گروسی گفت، “در این نشست‌های سطح بالا، اهمیت برداشتن گام‌هایی برای تسهیل همکاری‌های پیشرفته و تسریع در حل مسائل پادمان باقیمانده بررسی شدند”.
بیشتر بخوانید: انریکه مورا: ایران به سه دلیل خود را در کانون طوفان قرار داده است
بر اساس متن کامل سخنرانی گروسی در سایت آژانس بین‌المللی، او گفت که به زودی اعضای شورای حکام را در جریان جزئیات بیشتری در مورد سفرش به ایران و وضعیت مربوط به تعهدات جمهوری اسلامی ذیل برجام و توافقنامه ان‌پی‌تی قرار خواهد داد.
گروسی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که آژانس به مدت دو سال، که ۹ ماه آن تجهیزات نظارتی نصب نبوده، قادر به انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت بر برجام در رابطه با تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم نبوده است.
او تأکید کرد که اکنون منتظر بحث‌های فنی بعدی و اجرای سریع و کامل تضمین‌های جمهوری اسلامی و بیانیه مشترک آژانس و ایران است.
دو مورد تخطی ایران
گروسی در گزارش خود گفت، در ماه ژانویه سال جاری، ایران بدون اطلاع قبلی به آژانس، “تغییر عمده‌ای” در اطلاعات مربوط به طراحی اعلام‌شده برای تأسیسات غنی‌سازی سوخت فردو اعمال کرد. این اقدام برخلاف تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان بوده است. حال ایران پس از گفت‌وگو با مقامات آژانس تأیید کرده که کم و کیف فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس در تأسیسات فرود را بیشتر و تسهیل خواهد کرد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی افزود که در ماه ژانویه در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو، ذرات اورانیوم با غنای بالا را با سطوح غنی‌سازی بسیار فراتر از سطح غنی‌سازی اعلام شده توسط ایران پیدا شده است و آژانس و ایران گفتگوهای فنی را برای شفاف‌سازی کامل این موضوع آغاز کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: بلینکن: غنی‌سازی ۸۴ درصدی توسط ایران موضوعی بسیار جدی است
رافائل گروسی در پایان گفت: «من از تضمین‌های مقامات سطح بالای ایران مبنی بر اینکه مایل به اجرای فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت مناسب بیشتر است و همکاری با آژانس برای حل و فصل مسائل پادمانی باقی مانده، از جمله موارد مربوط به سه مکان اعلام‌نشده که آژانس در آن آثار ذرات اورانیوم پیدا کرده است، استقبال می‌کنم.»
او با استناد به روح بیانیه مشترک افزود که مشتاقانه منتظر بحث‌های آتی فنی با ایران است و کار مهمی پیش روی دو طرف است.
مخالفت گروسی با حمله احتمالی اسرائیل
گروسی در آخر هفته گذشته هرگونه حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را نقض قوانین بین‌المللی خواند و مخالفت خود را با آن ابراز داشت. این اظهارات واکنش بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل را به دنبال داشت و باعث شد که او گروسی را مورد انتقاد قرار دهد.
نتانیاهو روز یکشنبه ۵ مارس تأکید کرد که اسرائیل بر اساس صلاح‌دید خود علیه جمهوری اسلامی دست به اقدام خواهد زد و این اقدام می‌تواند در راستای دفاع پیشگیرانه از خود در برابر یک تهدید هسته‌ای باشد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۶ مارس در پاسخ به پرسش یک خبرنگار در این باره گفت: «بدیهی است که من در مورد آنچه نخست‌وزیر اسرائیل درباره من خواهد گفت، اظهار نظر نمی‌کنم. اما واقعیت این است که چیز جدیدی در صحبت‌های من وجود نداشت. من فقط قوانین بین‌المللی را بازگو کردم.»
بیشتر بخوانید: واکنش نتانیاهو به سخنان گروسی درباره حمله به تاسیسات هسته‌ای
گروسی به حقوق بین‌الملل در پروتکل‌های ۱۹۴۹ ژنو و پس از آن و چندین قطعنامه کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرد و افزود که حمله به تأسیسات هسته‌ای غیرقانونی و نقض منشور سازمان ملل است.
او افزود، چیزی خارج از این چارچوب نگفته است و همواره تلاش کرده “برای نظامیان راه‌حل‌های دیپلماتیک پیدا کند”.
گروسی همچنین اظهارات علنی مقامات ایرانی مبنی بر اینکه به وی اجازه دسترسی به دانشمندان کلیدی هسته‌ای ایران را نمی‌دهند را رد کرد؛ و تلویحاً اشاره کرد که آنها در پشت صحنه پیام‌های متفاوتی برای او ارسال می‌کنند.
مدیرکل آژانس پیش از ظهر دوشنبه ۶ مارس، به شورای حکام آژانس گفت که برای احیای توافق هسته‌ای برجام، بسیار مهم است که ایران به تضمین‌هایی که اوایل این هفته داده است، عمل کند.
