وزیر خارجه عربستان سعودی با تأکید بر لزوم پایبندی به آنچه بین دو طرف توافق شده است گفت: «بیشک منافع دو کشور و منطقه ما در فعالسازی مسیرهای همکاری و هماهنگی مشترک و تمرکز بر اولویتهای توسعه به جای ملاحظات هژمونیک است.»
فیصل بن فرحان در مصاحبه با شرقالأوسط که روز یکشنبه (۱۲ مارس/ ۲۱ اسفند) منتشر شد، عنوان کرد که مشتاق است تا به زودی بر اساس آنچه که توافق شده با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود، دیدار کند.
او افزود: «برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور طی دو ماه آینده آماده میشویم. طبیعی خواهد بود که در آینده تبادل بازدید داشته باشیم.»
وزیر خارجه عربستان با این حال خاطرنشان کرد که توافق عربستان و ایران “به معنای دستیابی به راهحلی برای همه اختلافات برجسته بین دو کشور نیست”.
تهران و ریاض روز جمعه (۱۹ اسفند) با میانجیگری چین، توافق کردند تا پس از هفت سال وقفه، روابط سیاسی خود را از سر گرفته و ظرف دو ماه سفارتخانهها و نمایندگیهای دیپلماتیک خود را در خاک یکدیگر بازگشایی کنند.
این توافق که در پکن به امضا رسید، با استقبال و واکنش مثبت جامعه بینالملل روبرو شد. تا کنون جزییات بیشتری از توافق طرفین در دست نیست، جز آن که هر دو طرف بر اجرای موافقتنامه همکاریهای امنیتی سال ۱۳۸۰ و موافقتنامه عمومی همکاریهای اقتصادی، فنی، ورزشی سال ۱۳۷۷ و احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر تاکید کردهاند.
وزیر خارجه عربستان در گفتوگوی خود با شرق الأوسط با این حال “توسعه مستمر توانمندیهای هستهای ایران را امری نگرانکننده” دانست و گفت: «ما مجدداً درخواست خود را برای عاری بودن منطقه خلیج و خاورمیانه از سلاحهای کشتار جمعی تکرار میکنیم.»
او اضافه کرد ریاض از تهران میخواهد تا به تعهدات هستهای خود پایبند باشد و همکاری خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزایش دهد.
تحلیلگر اسرائیلی: توافق تغییر چندانی ایجاد نمیکند
پس از انتشار توافق میان ریاض و تهران در روز جمعه، دولت اسرائیل از اظهار نظر فوری در این باره خودداری کرد. با این حل نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین این کشور، از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان را یک “تحول جدی و خطرناک” خوانده و آن را “یک شکست بزرگ” برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر کنونی اسرائیل دانست.
در روز شنبه رسانهها به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی گزارش دادند که اسرائیل از توافق تهران و ریاض غافلگیر نشده و “از مدتها پیش در جریان روند آن بوده است”.
بخوانید: پشتیبانی آمریکا از ازسرگیری روابط ایران و عربستان
این مقام اسرائیلی که نتانیاهو را در جریان سفرش به ایتالیا همراهی میکرد، به خبرنگاران گفت: «احساسی نسبت به ضعف آمریکا و اسرائیل وجود داشت برای همین هم عربستان سعودی به کانالهای دیگر روی آورد.»
در همین حال سایت “اسرائیل تودی” روز یکشنبه (۱۲ مارس) مقالهای را منتشر کرد که در آن به نقل از یک تحلیلگر ارشد اسرائیلی ذکر شده توافق میان عربستان و ایران تغییر چندانی را ایجاد نخواهد کرد. این کارشناس اسرائیلی ایران را مرکز اسلام شیعی و عربستان را مرکز اسلام اهل سنت خوانده و نوشت “حتی چین هم نمیتواند باعث شود دو جناح متخاصم به یکدیگر اعتماد کنند”.