انتقاد از بازگرداندن پناهجویان ایرانی با وجود تداوم سرکوب‌ها

در حالی که آلمان اعلام کرده، به دلیل سرکوب شدید اعتراضات ایران در حال حاضر اقدام به دیپورت پناهجویان ایرانی نمی‌کند، از شروع اعتراضات تا کنون چهار نفر به ایران بازگردانده شدند.در حالی که وزیر کشور و وزرای داخلی ایالت‌های آلمان با توجه به سرکوب شدید اعتراضات ایران در دسامبر سال گذشته تصمیم به عدم دیپورت پناهجویان ایرانی گرفتند، خبر از بازگرداندن چهار پناهجو از ماه سپتامبر تا کنون می‌رسد.

روزنامه تاتس (taz)، چاپ برلین به نقل از وزارت کشور آلمان می‌نویسد، در ماه‌های اکتبر و دسامبر سال ۲۰۲۲ دو ایرانی به کشورشان بازگردانده شدند.

وزارت کشور همچنین در پاسخ به پرسش این روزنامه اعلام کرد که در ماه مارس امسال نیز دو مورد رد درخواست پناهجویی و بازگرداندن از فرودگاه انجام شده است.

مجموعه مطالب: خیزش مردمی ۱۴۰۱

سازمان حقوق بشری “پرو ازول” روز سه‌شنبه ۲۱ مارس (۱ فروردین) گزارش داد که در هفته گذشته یک ایرانی در فرایند فرودگاهی از فرانکفورت به ایران بازگردانده شد.

فرایند فرودگاهی به این معناست که اداره مهاجرت و پناهندگی (Bamf) طی دو روز درخواست پناهندگی کسانی که در فرودگاه تقاضا می‌دهند را بررسی می‌کند.

تقاضای پناهندگی در این فرایند در ناحیه ترانزیتی انجام می‌شود و متقاضی فردی به حساب می‌آید که هنوز وارد کشور نشده و بازگرداندن او به صورت رسمی دیپورت به حساب نمی‌آید.

“پرو ازول” می‌گوید، موردی که به آن اشاره کرده یک پناهجوی ایرانی بوده که در فرودگاه نتوانسته “گذرنامه معتبر یا مدرک شناسایی جایگزین آن” ارائه بدهد.

درخواست پناهندگی او با این توضیح که “آشکارا بی‌اساس” است رد شد. به گفته این سازمان، در حال حاضر چند متقاضی پناهدگی دیگر ایرانی نیز در فرودگاه فرانکفورت حضور دارند که در میان آن‌ها یک کودک و چند زن نیز دیده می‌شود.

ویبکه یودیث، سخنگوی حقوق سیاسی این سازمان با اشاره به این که با وجود سرکوب فاحش اعتراضات ایران، آلمان گاهی از ورود ایرانیان متقاضی پناهندگی به این کشور جلوگیری می‌کند و برخی تقاضاها را با استدلال “آشکارا بی‌اساس” رد می‌کند را “رسوایی” نامیده است.

او می‌گوید: «در یک فرایند فرودگاهی سریع ارزیابی دقیق خطر امکان‌پذیر نیست.»

وزیر کشور و وزرای امور داخلی ایالت‌های آلمان در ماه دسامبر تصمیم گرفتند، با توجه به اعتراضات و وضعیت فاجعه‌بار حقوق بشر در ایران فعلا اقدام به دیپورت ایرانیان نکنند.

اما این تصمیم شامل فرایند فرودگاهی نمی‌شد: در مورد بازگرداندن متقاضیان پناهندگی در فرودگاه‌ها ایالت‌ها تصمیم نمی‌گیرند و تصمیم بر عهده پلیس فدرال است.

وزارت کشور آلمان در پاسخ به درخواست روزنامه تاتس برای توضیح در این مورد گفت، تصمیم وزرا در ماه دسامبر شامل افرادی می‌شود که وارد آلمان شده‌اند، نه آن‌هایی که شامل فرایند فرودگاهی می‌شوند.

علاوه بر این، وزارت کشور می‌گوید، در حال حاضر ممنوعیت قطعی دیپورت وجود ندارد و دیپورت “برخی موارد ویژه” به ایران هنوز هم ممکن است. این موارد ویژه شامل کسانی می‌شود که مرتکب جرائم سنگین شده‌اند یا افرادی که “سرسختانه” از همکاری برای تعیین هویت خود سرباز می‌زنند.

روزنامه تاتس با مرور تصمیم‌ها بر سر پرونده‌ پناهندگی ایرانیان تأثیر تصمیم ماه دسامبر وزرای آلمان را “حداقلی” ارزیابی کرده است.

کلارا بونگر، سخنگوی سیاست پناهجویی فراکسیون چپ‌ها در مجلس آلمان می‌گوید، ایرانی‌ها نباید شامل دیپورت یا آن‌چه که در فرایند فرودگاهی “رد و بازگرداندن” نامیده می‌شود شوند.

به گفته او، آن‌ها به سوی رژیمی فرستاده می‌شوند که در ماه‌های گذشته هزاران نفر را ربود، بازداشت و شکنجه کرد، تنها به این دلیل که در دفاع از دموکراسی و حقوق بشر تظاهرات کردند.

بونگر می‌افزاید، تقاضای ایرانیان برای پناهندگی باید در فرایندی عادلانه بررسی شود: «روشن است که این امر در چارچوب فرایند فرودگاهی ممکن نیست. این خلاف حاکمیت قانون است و باید لغو شود.»