خبرگزاری رویترز روز یکشنبه، دوم آوریل به نقل از سه منبع آگاه گزارش داد، عربستان سعودی قصد دارد بشار اسد را به طور رسمی به نشست سران اتحادیه عرب دعوت کند.
همچنین دو منبع به رویترز گفتهاند، شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر خارجه عربستان در هفتههای آینده به دمشق میرود و دعوتنامه شرکت در نشست سران اتحادیه را به بشار اسد تحویل میدهد.
نشست آینده سران اتحادیه عرب ۱۹ ماه مه در ریاض برگزار خواهد شد. وزارت خارجه عربستان و سوریه در تائید یا تکذیب خبر دعوت از اسد واکنشی نشان ندادهاند.
عضویت سوریه در اتحادیه عرب سال ۲۰۱۱ و با آغاز سرکوب خونین معترضان و مخالفان سوری توسط رژیم اسد به حال تعلیق درآمد.
نقطه عطفی در عادیسازی روابط با دمشق؟
اگر بشار اسد به نشست ریاض دعوت شود این مهمترین موفقیت دمشق در تلاش برای عادیسازی مناسبات با کشورهای عربی خواهد بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
به نوشته رویترز حضور احتمالی اسد در نشست سران اتحادیه عرب بیشتر جنبه نمادین خواهد داشت و در عین حال بیانگر تغییر در رویکرد منطقهای نسبت به جنگ داخلی فرسایشی سوریه خواهد بود.
رژیم اسد در سرکوب خشونتبار معترضان و کشتار مخالفان بیش از همه به پشتیبانی جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی تحت فرمان تهران و حمایت نیروی هوایی روسیه متکی است.
دور شدن دمشق از تهران؟
برخی ناظران معتقدند، یکی از انگیزههای نزدیکی برخی کشورهای عربی به سوریه میتواند دور کردن دمشق از تهران و تضعیف موقعیت منطقهای جمهوری اسلامی باشد.
در سالهای گذشته مناسبات جمهوری اسلامی با عربستان و اغلب کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بر سر بسیاری از مسائل با چالشهای جدی روبرو بوده است.
این چالشها از دی ماه سال ۱۳۹۴ و پس از قطع مناسبات دیپلماتیک ایران و عربستان در پی حمله به سفارتخانه و کنسولگری پادشاهی سعودی افزایش یافت.
میانه اسفند ماه علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و همتای سعودی او مساعد بنمحمد العیبان، مذاکراتی را زیر نظر وانگ یی، دیپلمات ارشد چین و تعیینکننده سیاست خارجی این کشور در پکن آغاز کردند که ۱۹ اسفند ماه به انتشار یک بیانیه سهجانبه منجر شد.
توافق ایران و عربستان
مطابق این بیانیه توافق بر سر عادیسازی روابط میان تهران و ریاض “ابتکار شایسته” شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین بوده که زمینه آن را در گفتوگو با سران دو کشور فراهم کرده است.
در پی توافق ریاض و تهران در مورد ازسرگیری روابط دیپلماتیک طی دو ماه، مذاکراتی نیز میان ایران و امارات و بحرین برای بهبود مناسبات آغاز شده است.
در همین حال نزدیکی برخی کشورهای عربی به سوریه نیز در ماههای اخیر در جریان بوده است. رویترز ماه گذشته به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد، دمشق و ریاض توافق کردهاند پس از ماه رمضان سفارتخانههای خود را بازگشایی کنند.
وزارت خارجه عربستان از تائید این خبر خودداری کرده اما گفته است که دو طرف گفتوگوهایی برای از سرگیری خدمات کنسولی را آغاز کردهاند.
یک سال گفتوگوی پشت پرده میان دمشق و ریاض
یک منبع آگاه به رویترز میگوید، از بیش از یک سال پیش گفتوگوهایی میان ریاض و دمشق بر سر شرطهای عربستان برای عادیسازی روابط میان دو کشور، از جمله درباره امنیت مرزی و مبارزه با قاچاق مواد مخدر در جریان است.
به گفته او قرار بود دیداری میان وزیران خارجه دو کشور انجام شود که به دلیل وقوع زلزله مهیب اخیر در جنوب ترکیه و شمال سوریه به تعویق افتاد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به تازگی مصر، به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند اتحادیه عرب نیز روند عادیسازی روابط با دمشق را آغاز کرد که قرار است به سفر وزیر خارجه سوریه به قاهره پس از یک دهه منجر شود.
کشورهایی مانند قطر و ایالات متحده آمریکا نسبت به عادیسازی روابط با دمشق هشدار داده و بر ضرورت تلاش برای یافتن یک راهحل دیپلماتیک برای حل مناقشه داخلی در سوریه تاکید کردهاند.
گرچه با توافق عربستان و ایران برای عادیسازی روابط، تحرکات دیپلماتیک میان برخی کشورهای عربی و دمشق نیز افزایش یافته، حضور نیروهای سپاه پاسداران و شبهنظامیان تحت حمایتش در سوریه همچنان مسئلهبرانگیز است.
اسرائیل طی روزهای گذشته بارها به مواضع نیروهای وابسته به ایران در سوریه حمله کرده و جمهوری اسلامی روز یکشنبه کشته شدن دومین افسر سپاه طی حملههای اخیر را تائید کرد.