بنای یادبود گتوی یهودیان در ورشو از دسامبر سال ۱۹۷۰ که ویلی برانت، صدراعظم وقت آلمان در برابر آن زانو زد به مکانی نمادین در روند آشتی میان آلمان و لهستان بدل شده است.
فرانک والتر اشتاین‌مایر پیش از مراسم یادبود با بازماندگان هولوکاست (نسل کشی یهودیان در جریان جنگ جهانی دوم) دیدار و گفت‌وگو کرد.
هشتاد سال پیش یهودیان محصور در اردوگاه مشهور به گتوی ورشو با وجود امکانات ناچیز قیامی علیه اشغالگران نازی را آغاز کردند که با سرکوب و کشتاری خونین در هم شکست.
در گتوی ورشو در مقاطعی تا ۴۵۰ هزار یهودی در فضایی به شدت محدود و در شرایطی کاملا غیرانسانی نگهداری می‌شدند و دهها هزار نفر آنها به خاطر سوء تغذیه و بیماریهای گوناگون جان خود را از دست دادند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در تابستان سال ۱۹۴۲ بیش از ۲۴۰ هزار نفر از این گتو بهاردوگاه مرگ تربلینکا اعزام و سر به نیست شدند و تا سال بعد جمعیت ساکنان آن به حدود ۵۰ هزار نفر کاهش یافت.
قیام نابرابر و شجاعانه علیه اشغالگران
۱۹ آوریل سال ۱۹۴۳ صدها مبارز یهودی قیام شجاعانه‌ای علیه اشغالگران آلمانی را آغاز کردند. در ادامه سرکوب خشونت‌آمیز قیام‌کنندگان، اشغالگران نازی گتوی ورشو را به آتش کشیده شد.
شورش رزمندگان یهودی در گتوی ورشو تا ۱۶ ماه مه ادامه یافت و تخریب بزرگترین کنیسه شهر ورشو نقطه پایان این قیام بود.
در حدود چهار هفته‌ای که قیام ادامه داشت هزاران یهودی به قتل رسیدند و اغلب ساکنان بازمانده گتو به اردوگاه‌های مرگ فرستاده شدند. فقط تعداد اندکی از این جنایت جان سالم به در بردند.
رئیس جمهوری آلمان در سخنرانی خود از جمله گفت: «آلمانیها یهودیان اروپا و یهودیان ورشو را با شقاوتی غیرقابل تصور و غیرانسانی تعقیب کردند، به بردگی گرفتند و به قتل رساندند.»
حفاظت از “معجزه آشتی”
او افزود با وجود جنایت‌های علیه بشریت، بسیاری در لهستان و اسرائیل بخشش و آشتی را به آلمانیها هدیه دادند؛ “هدیه‌ای که ما نمی‌توانستیم و اجازه نداشتیم انتظارش را داشته باشیم”.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
رئیس جمهوری آلمان گفت: «ما باید و می‌خواهیم از این معجزه آشتی حفاظت و آن را به سمت آینده هدایت کنیم.» اشتاین‌مایر به خاطر جنایت‌های آلمانیها در لهستان طلب بخشش کرد.
در مراسمی که برای گرامیداشت یاد قربانیان و قهرمانان قیام ورشو برگزار شد آندژی دودا، رئیس جمهوری لهستان و اسحاق هرتزوگ، همتای اسرائیلی او نیز حضور داشتند.
طلب بخشش مقام‌های ارشد آلمان به خاطر جنایت‌های نازی‌ها در جنگ جهانی دوم پیش از این نیز بارها تکرار شده است. پنج سال پیش، هایکو ماس، وزیر خارجه وقت آلمان در مراسم ۷۵مین سالروز قیام ورشو به خاطر “جنایات نازی‌ها علیه مردم لهستان” از مردم این کشورپوزش خواست.
