قبل از نشست بحث برانگیز شورای امنیت سازمان ملل متحد به ریاست سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، کشورهای اتحادیه اروپا به صراحت به این نشست انتقاد کردند. اولوف اسکوگ، سفیر اتحادیه اروپا در سازمان ملل در نیویورک گفت: «روسیه با برنامه ریزی این نشست سعی دارد خود را مدافع منشور سازمان ملل و چندجانبه گرایی معرفی کند. هیچ چیزی بیش از این دور از واقعیت نیست. همه می دانند که روسیه با وارد شدن به جنگ در اوکراین قوانین اولیه سازمان ملل را زیر پا گذاشته است.»
انتقاد گوترش از نشست
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در نشست شورای امنیت سازمان ملل به ریاست روسیه به “ویرانی” ناشی از حمله روسیه به اوکراین اشاره و آنرا را محکوم کرد. او روز دوشنبه چهار فروردین (۲۴ آوریل) در نیویورک در حضور سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفت: «تهاجم غیرقانونی روسیه به اوکراین باعث رنج و ویرانی عظیم برای این کشور شد”»
گوترش همچنین شکایت کرد که “نظام چندجانبه” در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری از زمان تاسیس سازمان ملل در سال ۱۹۴۵ تحت فشار است و “تنش بین قدرتهای بزرگ” به “بالاترین نقطه” رسیده است.
بیشتر بخوانید:روسیه “محموله تازهای از پهپادهای شاهد تحویل گرفته است”
در ماه آوریل، روسیه به مدت یک ماه ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل یعنی قدرتمندترین نهاد این سازمان را بر عهده دارد. لاوروف برای نشست روز دوشنبه به نیویورک سفر کرد. این نشست به موضوع “دفاع از اصول” سازمان ملل اختصاص داشت.
روسیه: امید به چند جانبهگرایی نقش بر آب شده است
لاوروف نیز در این جلسه با اشاره به آمریکا، از “نظم جهانی تک قطبی” که پس از پایان جنگ سرد پدید آمد و “اثربخشی و ثبات سیستم سازمان ملل متحد” را تهدید میکند، انتقاد کرد. او گفت که تغییری در حال وقوع است که در آن “نظم تک قطبی به مرزهای خود میرسد و با ظهور یک سیستم چند قطبی جدید، به سرعت قدرت خود را از دست می دهد.”
او گفت که امیدهایی که به چندجانبه گرایی واقعی در در دو سوی اقیانوس اطلس پس از انحلال پیمان ورشو و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمد از بین رفت، چرا که کشورهای غربی به جای بررسی به کارگیری ظرفیت واقعی سازمان امنیت و همکاری اروپا کشورهای غربی به حفظ و گسترش ناتو دست زدند.
پیشاپیش برگزاری جلسه مناقشهای دیپلماتیک میان روسیه و آمریکا بر سر صدور ویزا برای خبرنگاران روسی که بتوانند لاوروف را در سفر به نیویورک همراهی کنند، درگرفت.
آمریکا از دادن ویزا به خبرنگاران روسی خودداری کرد. به گفته سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، علیرغم تماس های متعدد در چند روز گذشته، آمریکا برای خبرنگارانی که می خواستند لاوروف را در سفر وی به آمریکا همراهی کنند، روادید صادر نکرده است. ریابکوف این اقدام را “فضاحتبار و کاملا غیرقابل قبول” خواند.
او گفت: «روسیه راه هایی برای پاسخ پیدا خواهد کرد تا آمریکایی ها برای مدت طولانی به یاد داشته باشند که چنین اقدامی امکان پذیر نیست.» یک منبع دیپلماتیک به نقل از خبرگزاری ریانووستی اعلام کرد که روزنامه نگاران آمریکایی در روسیه احتمالا با “مشکلات و دردسرهایی” مواجه خواهند شد.
مسکو از تصمیم آمریکا برای عدم صدور ویزا برای خبرنگاران روسی برای سفر برنامه ریزی شده آنها به نشست شورای امنیت سازمان ملل به شدت انتقاد کرد. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز یکشنبه و قبل از عزیمت به نیویورک از تصمیم “بزدلانه” واشنگتن صحبت کرد.
این مناقشه سه هفته پس از دستگیری ایوان گرشکویچ روزنامه نگار آمریکایی در روسیه درگرفته است. واشنگتن و مسکو بر سر دستگیری خبرنگار وال استریت ژورنال که روسیه او را به جاسوسی متهم کرده است به شدت منازعه دارند. این خبرنگار ۳۱ ساله را ۲۰ سال زندان تهدید میکند.
روسیه در حال حاضر از روزنامه نگاران خارجی می خواهد تا هر سه ماه یکبار ویزا و اعتبارنامه خود را تمدید کنند. تا قبل از شروع حمله به اوکراین، این کار تنها یک بار در سال ضروری بود.
روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل را بر عهده گرفته است. پذیرش ریاست روسیه با انتقاد شدید کییف روبرو شده است. لاوروف ریاست چندین جلسه بالاترین نهاد سازمان ملل در مقر این سازمان در نیویورک را بر عهده خواهد داشت.