اظهارات نتانیاهو پس از آن بیان شد که هفته گذشته گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد، بازرسان این آژانس تحقیقات خود را در مورد آثار اورانیوم یافتشده در سایت هستهای مریوان، در نزدیکی شهر آباده، در حدود ۵۲۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران متوقف کردهاند.
تحلیلگران پیش از این بارها سایت مریوان را به برنامه هستهای نظامی محرمانه ایران مرتبط دانسته و جمهوری اسلامی را به انجام آزمایشهای انفجاری قوی در این سایت در اوایل دهه ۲۰۰۰ متهم کرده بودند.
بیشتر بخوانید: مقام اسرائیلی: نگران توافقی موقت میان آمریکا و ایران هستیم
نتانیاهو روز یکشنبه ۴ ژوئن (۱۴ خرداد) در اظهارات تلویزیونی به کابینه خود گفته بود: «ایران به دروغگوییهای خود به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه میدهد. تسلیم شدن آژانس در برابر فشار ایران لکه سیاهی در کارنامه آن است.»
نتانیاهو تصریح کرد: «اگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی به یک سازمان سیاسی تبدیل شود، فعالیتهای نظارتی آن در ایران و گزارشهای آن درباره فعالیتهای هستهای ایران بیاهمیت خواهد بود.»
به گزارش “اسرائیلهیوم”، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز دوشنبه ۵ ژوئن در پاسخ به سوالی درباره این انتقاد گفت که کار این نهاد بینالمللی “خنثی، بیطرفانه و فنی است”.
بیشتر بخوانید: گروسی: همکاریها کافی نیست، ابهامات سایت آباده رفع نشدهاند
گروسی افزود که هرگز با رئیس دولت یکی از اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی “وارد جدال لفظی نمیشود”.
او تصریح کرد: «ما هرگز سیاسیکاری نمیکنیم. ما استانداردهای خود را داریم و همیشه آنها را اعمال میکنیم. سیاسیکاری در نگاه بیننده است.»
اسرائیل ایران را بزرگترین دشمن خود میداند و نتانیاهو بارها گفته است اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست یابد.
نتانیاهو تصریح کرد که دیپلماسی بینالمللی باید با یک گزینه نظامی جدی توأم باشد و افزود که اسرائیل در صورت لزوم آماده است به تنهایی به ایران حمله کند.
لیور حیات، سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل پیش از اظهارات نتانیاهو، روز جمعه در بیانیهای گفت که توضیحات ارائهشده از سوی ایران برای وجود مواد هستهای در سایت مریوان “قابل اعتماد یا از نظر فنی ممکن نیست”. اما گروسی اصرار داشته است که آژانس بینالمللی “هیچوقت و هرگز” استانداردهای پادمانی خود را زیر پا نمیگذارد.
گروسی در این رابطه گفت: «ما سختگیر و از نظر فنی بیطرف بودهایم و چنان که همیشه میگویم، بسیار منصف اما قاطع بودهایم.»
بیشتر بخوانید: اسرائیل آژانس بینالمللی را به “تسلیم” در برابر ایران متهم کرد
گزارش محرمانه هفته گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی بی آنکه وارد جزئیات آن شود، میگوید “یک کشور عضو دیگر آژانس” در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی، معدنی را در این منطقه عملیاتی کرده بود.
ایران استدلال کرده بود که آثار اورانیوم یافتشده میتواند آثار “ابزار و تجهیزات آزمایشگاهی” استفادهشده توسط معدنکاران در این سایت باشد. آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش محرمانه خود این پاسخ را یک “توضیح محتمل” خوانده است.
آژانس بینالمللی هماکنون همچنان به دنبال توضیح درباره منشاء و مکان فعلی ذرات اورانیوم تولیدشده است که در دو سایت دیگر در ایران، ورامین و تورقوزآباد یافت شدهاند.
بیشتر بخوانید: مذاکره آمریکا و اسرائيل برای منع دستیابی ایران به سلاح اتمی
چند روز قبل، رسانههای داخل ایران، یکصدا ادعا کرده بودند که اجازه دسترسی به سایت آباده به بازرسان آژانس داده شده است. این مدعا با استناد به گفتههای یک “منبع مطلع” منتشر شد، اما گروسی در شورای حکام با رد ابهامزدایی از نکات مربوط به سایت آباده گفت: «ارزیابی بازرسان از این مکان همچنان پابرجاست.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آغاز نشست فصلی شورای حکام در وین از تداوم ابهامها در سایتهای هستهای ایران و ناکافی بودن همکاریها با این نهاد گزارش داد. او گفت پیشرفتهایی هم وجود داشتهاند اما “نه به اندازهای که انتظار داشتم.”
رافائل گروسی یادآور شد: «آنچه اکنون باید رخ دهد، یک روند پایدار و بدون وقفه است که به تحقق بدون تاخیر تعهدات مندرج در بیانیه مشترک بینجامد.»
مقامات تهران همواره ادعا کردهاند که هرگز به دنبال تسلیحات هستهای نبودهاند و همچنان اصرار دارند که برنامه هستهای این کشور ماهیتی کاملاً صلحآمیز دارد.