آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس روز ۵ ژوئن ۲۰۲۳ (۱۵ خرداد ۱۴۰۲) در ریاض دیدار کردند تا یک بار دیگر بر اهمیت استراتژیک روابط تاریخی میان کشورهای خود تأکید کنند.
رویکرد در قبال ایران
بر اساس این بیانیه، یکی از موضوعهای مهم این نشست، رویکرد این کشورها در قبال جمهوری اسلامی ایران بوده است.
طبق گزارش سایت وزارت خارجه آمریکا، این وزیران در نشست خود بر مشارکت استراتژیک، پیگیر و رو به رشد میان ایالات متحده آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس و کشورهای عضو آن برای ارتقای صلح، امنیت، ثبات، یکپارچگی و شکوفایی اقتصادی در خاورمیانه تاکید کردند.
شورای همکاری خلیج فارس و ایالات متحده بر تعهد خود به آزادی دریانوردی و امنیت دریایی در منطقه و عزم خود برای مقابله با اقدامات تهاجمی و غیرقانونی در دریا یا جاهای دیگر که ممکن است خطوط کشتیرانی، تجارت بینالمللی و تأسیسات نفتی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را تهدید کند، تاکید ورزیدند.
وزیران خارجه این کشورهای در بیانیه خود بر حمایت خود از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای تاکید کردند و خواستار همکاری کامل ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی شدند.
این وزیران از تصمیم عربستان سعودی و ایران برای از سرگیری روابط دیپلماتیک استقبال کردند و بر اهمیت پایبندی کشورهای منطقه به قوانین بینالمللی از جمله منشور سازمان ملل متحد تاکید کردند.
وضعیت یمن
وزیران خارجه آمریکا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بر اهمیت تلاشهای مستمر صلح به رهبری سازمان ملل در یمن پس از آتشبس آوریل ۲۰۲۲ و آرامش متعاقب آن تأکید کردند. آنها از تلاش های عربستان سعودی، عمان و نمایندگان سازمان ملل و ایالات متحده در این زمینه قدردانی کردند. همچنین ابراز امیدواری شده است که شاهد یک روند سیاسی فراگیر باشند که منجر به پایان درگیری در این کشور شود؛ به درخواست یمنیها برای عدالت، پاسخگویی و جبران نقض حقوق بشر پاسخ دهد و کشور را به سوی بهبود شرایط هدایت کند.
این وزیران بر حمایت خود از استقلال حاکمیت، وحدت، تمامیت ارضی و شورای رهبری ریاست جمهوری در یمن تاکید کردند و از حوثیها خواستند از این فرصت استفاده کنند و با اتکا بر آرامش ۱۴ ماه گذشته امکان کمک به میلیونها یمنی را فراهم کنند.
این وزیران همچنین بر اهمیت تداوم رسیدگی به نیازهای بشردوستانه مردم در همه مناطق یمن و ارائه حمایتهای اقتصادی و توسعه در سراسر این کشور تاکید ورزیدند.
تأکید بر “راه حل دو دولت” در بحران اسرائیل و فلسطینیها
وزیران بر تعهد خود برای دستیابی به صلحی عادلانه، پایدار و فراگیر در خاورمیانه مطابق با راه حل دو دولت، در امتداد مرزهای ۱۹۶۷ با تبادلات مورد توافق دوجانبه مطابق با معیارهای شناخته شده بینالمللی و ابتکار صلح عربی تاکید کردند.
این وزیران بر لزوم خودداری از تمامی اقدامات یکجانبه که راهحل دو دولت را تضعیف میکند و بر تنشها میافزاید، برای حفظ وضعیت تاریخی موجود در اماکن مقدس بیتالمقدس / اورشلیم با اذعان به نقش ویژه پادشاهی هاشمی اردن در این زمینه، تاکید کردند.
وزیران از نقش تعیینکننده مصر در میانجیگری میان اسرائیل و جناحهای شبهنظامی مستقر در نوار غزه در جریان درگیریهای اخیر قدردانی کردند.
وحدت و یکپارچگی در سوریه
در مورد سوریه، وزیران بر تعهد خود برای دستیابی به یک راهحل سیاسی برای بحران سوریه به روشی که وحدت و یکپارچگی حاکمیت سوریه را حفظ کند، آرزوهای مردم این کشور را برآورده کند، با قوانین بشردوستانه بین المللی مطابقت داشته باشد و با قطعنامه ۲۲۵۴ مصوب ۲۰۱۵ شورای امنیت سازمان ملل متحد مطابقت داشته باشد، یک بار دیگر تاکید کردند.
در این بیانیه همچنین بر حمایت مجدد از نیروهای نظامی آمریکا و ائتلاف آن که برای دستیابی به شکست قطعی و پایدار داعش در سوریه کار میکنند، تاکید شده است.
آنها بر لزوم ایجاد شرایط ایمن برای بازگشت امن، با عزت و داوطلبانه پناهندگان و آوارگان داخلی مطابق با استانداردهای کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و اهمیت ارائه حمایتهای لازم از پناهندگان سوری و کشورهای میزبان آنها تاکید کردند.
گسترش همکاری با عراق
وزیران حاضر در نشست ریاض به مشارکت مثبت و رو به رشد میان شورای همکاری خلیج فارس و عراق اشاره کردند و از پیشرفت مستمر در پروژه اتصال عراق به شبکه برق شورای همکاری خلیج فارس استقبال کردند.
بیانیه میگوید، این پروژه نشاندهنده سالها تلاش دیپلماتیک در راستای یکپارچگی و وابستگی بیشتر منطقهای به نفع مردم عراق و منطقه است. پس از تکمیل، این پروژه نیاز مبرم مردم عراق را تامین میکند و زمینه را برای همکاری اقتصادی بیشتر در آینده فراهم میسازد.
وزیران حاضر در نشست ریاض درباره اهمیت تلاشهای غیرنظامی در عراق، از جمله اصلاحات اقتصادی برای حصول اطمینان از بهرهمندی مردم عراق از منابع طبیعی کشور، اقدامات برای جلوگیری از تامین مالی تروریسم، و تلاشها برای اطمینان از این موضوع بحث کردند.
جنگ در اوکراین
وزیران خارجه آمریکا و کشورهای عربی در نشست ریاض بار دیگر بر اهمیت احترام به اصل حاکمیت و حقوق بینالملل از جمله منشور سازمان ملل متحد و تعهد به خودداری از تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشوری تاکید کردند.
وزیران از همه کشورها و جامعه بینالمللی خواستند تا تلاشهای خود را با هدف دستیابی به راهحل مسالمتآمیز، پایان دادن به بحران انسانی و حمایت از پناهندگان، آوارگان و سایر آسیبدیدگان از جنگ در اوکراین و همچنین تسهیل صادرات غلات در راستای تامین مواد غذایی و حمایت از امنیت غذایی در کشورهای آسیبدیده را تشدید کنند.
وزیران حاضر در نشست ریاض، بر عزم مشترک خود برای کمک به امنیت و ثبات منطقهای در چارچوب همکاری استراتژیک شورای همکاری خلیج فارس و ایالات متحده تاکید کردند.