بر اساس گزارش موسسه تحقیقات رسانه خاورمیانه (MEMRI) که برای اولین بار ترجمه اسناد اطلاعاتی را در وب‌سایت خود منتشر کرده است، سازمان‌های اطلاعاتی سوئد، هلند و آلمان داده‌های حساسی را در شش ماهه اول سال ۲۰۲۳ در مورد فعالیت‌های غیرقانونی تسلیحات هسته‌ای جمهوری اسلامی فاش کرده‌اند. این گزارش‌ها به طور عمده رویکرد غیرقانونی ادعایی ایران در سال ۲۰۲۲ را پوشش می‌دهد.
گزارش سرویس اطلاعاتی هلند
تکان‌دهنده‌ترین افشاگری در این مجموعه از داده‌های اطلاعاتی، مربوط به سرویس امنیت عمومی و اطلاعاتی هلند (AVID) بود که نشان داد توسعه سریع و حیرت‌انگیز غنی‌سازی اورانیوم با قابلیت تسلیحاتی در ایران “گزینه اولین آزمایش هسته‌ای احتمالی [ایران] را نزدیک‌تر می‌کند.”
در گزارش سرویس اطلاعاتی هلند آمده است: «سال گذشته، ایران به برنامه هسته‌ای خود ادامه داد. این کشور همچنان به افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰درصد و ۶۰درصد ادامه می‌دهد. با استفاده از سانتریفیوژها، می‌توان از آن برای غنی‌سازی بیشتر به اورانیوم ۹۰درصدی مورد نیاز برای یک سلاح هسته‌ای استفاده کرد.»
بر اساس این گزارش اطلاعاتی هلند، “ایران توافق‌هایی را که در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صورت گرفت، نادیده می‌گیرد و با استقرار سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر غنی‌سازی اورانیوم، ظرفیت غنی‌سازی خود را افزایش می‌دهد.”
بیشتر بخوانید: بیانیه تند تروئیکای اروپا: تحریم‌های موشکی ایران تمدید شود
در پی خروج دولت آمریکا به رهبری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق‌نامه برجام، جمهوری اسلامی ایران نیز اعلام کرد به توافق برجام و محدودیت‌های آن پایبند نخواهد بود. با این حال، مقامات جمهوری اسلامی همچنان تأکید می‌کنند که خواستار دستیابی به سلاح هسته‌ای نیستند.
طبق گزارش‌ها، دولت بایدن به دنبال یک توافق برجام “کوچک” و موقت با جمهوری اسلامی است.
آیلت ساویون، مدیر پروژه رسانه ایران انستیتوی “ممری” می‌گوید: «واقعیت این است که ایران به هیچ‌وجه از تلاش‌های خود برای ساخت سلاح هسته‌ای عقب‌نشینی نکرده و از هر فرصتی برای پیشبرد توانایی‌های فناوری خود برای این منظور استفاده کرده و سال‌ها جامعه بین‌المللی را گمراه کرده و در مورد اهداف خود دروغ گفته است.»
او می‌افزاید که جمهوری اسلامی به این کار خود ادامه می‌دهد تا بتواند به آستانه دستیابی به توان سلاح هسته‌ای برسد.
سرویس‌های اطلاعاتی اروپایی پیش و پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ به طور مستند گزارش داده بودند که جمهوری اسلامی همچنان به تلاش‌های خود برای دستیابی به فناوری برنامه‌های سلاح‌های کشتار جمعی اتمی، بیولوژیکی و شیمیایی ادامه داده است.
گزارش سرویس اطلاعاتی سوئد
سرویس امنیتی و اطلاعاتی سوئد در گزارش سالانه خود در سال ۲۰۲۳ نوشت: «ایران در حال جاسوسی صنعتی است و آن دسته از فناوری پیشرفته و محصولات سوئدی را هدف قرار داده است که قابل استفاده در برنامه سلاح‌های هسته‌ای هستند.»
آدام سامارا، یک نماینده سرویس امنیتی سوئد در ایمیلی به فاکس نیوز دیجیتال گفته است: «سرویس امنیتی سوئد می‌تواند تأیید کند که ایران در حال انجام فعالیت‌های تهدیدکننده امنیتی در سوئد و علیه منافع سوئد است.»
بیشتر بخوانید: نشست شورای امنیت درباره “نقض قطعنامه ۲۲۳۱ توسط ایران”
این نماینده سازمان امنیت سوئد گفت: «سرویس امنیتی سوئد با شرکای بین‌المللی ما همکاری مداوم دارد، اما ما به جزئیات این همکاری وارد نمی‌شویم.»
فاکس‌نیوز می‌نویسد، هنگامی که از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره یافته‌های اطلاعاتی اروپا پرسیده شد، او در پاسخ گفت: «ما گزارش‌ها را دیده‌ایم. ما مدت‌هاست که نگرانی‌های خود را در مورد فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و تسلیحات متعارف ایران و تلاش‌های تدارکاتی مرتبط با آن اعلام کرده‌ایم. توسعه و گسترش موشک‌های بالستیک تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است.»
سخنگوی وزارت خارجه می‌افزاید: «ما به همکاری نزدیک با متحدان و شرکای خود ادامه می‌دهیم تا از همه ابزارهای در اختیارمان برای جلوگیری از این فعالیت‌ها، از جمله از طریق ممنوعیت‌ها، کنترل صادرات و تحریم‌ها استفاده کنیم. در مورد ظرفیت موشک بالستیک ایران به اقدام هماهنگ برای مقابله با آن نیاز است.»
بیشتر بخوانید: وزیر خارجه اسرائیل: پنهان‌ترین اسرار حکومت ایران را می‌دانیم
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) مسئول نظارت بر برنامه غیرقانونی تسلیحات هسته‌ای ایران است. زمانی که از فردریک دال، سخنگوی آژانس بین‌المللی درباره اطلاعات اروپایی‌ها سوال شد، به فاکس نیوز دیجیتال گفت: «در راستای سیاست آژانس، ما در مورد چنین موضوعاتی اظهار نظر نمی‌کنیم».
به گفته یک کارشناس شاخص در زمینه عدم گسترش سلاح‌های کشتار جمعی، گزارش‌های اطلاعاتی اروپایی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
آلبرایت: ایران بار دیگر در کانون تحقیقات اروپایی است
دیوید آلبرایت، فیزیکدانی که مؤسس و رئیس انستیتوی علوم و امنیت بین‌المللی در واشنگتن دی سی است، گفت: «باید گزارش‌های عمومی بیشتری از یافته‌های این گزارش‌های اطلاعاتی منتشر شوند.»
آلبرایت به فاکس‌نیوز می‌گوید: «به مردم و مهم‌تر از آن، به بخش صنایع باید در مورد تهدیدها از سوی ایران و روسیه هشدار داده شود. ایران و روسیه به شدت به خرید خارجی اقلام خاص فناوری هسته‌ای، موشکی، تسلیحات متعارف و یا برنامه‌های پهپادی وابسته هستند.»
بیشتر بخوانید: نمایندگان آمریکا: تلاش علیه برنامه هسته‌ای ایران تشدید شود
این کارشناس حوزه امنیت معتقد است: «خوب است می‌بینیم که بار دیگر بر روی فعالیت‌های ایران تمرکز شده است. کشورهای اروپایی باید منابع مخفی اطلاعاتی بیشتری را با هدف شناسایی تلاش‌های تدارکاتی ایران به کار گیرند. آنها همچنین باید پیگردهای کیفری خود را در مورد عاملان و تحریم‌ها علیه نهادها و مقامات ایرانی را افزایش دهند.»
دیوید آلبرایت از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ با تیم اقدام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تمرکز بر اسناد عراق همکاری نزدیک داشت. او در سال ۱۹۹۶ اولین بازرس غیردولتی برنامه هسته‌ای عراق بود.
آلبرایت گفت: «این گزارش‌های اطلاعاتی تأیید می‌کنند که تمرکز ایران بر روی دستیابی به داده‌های فنی و فناوری کمکی برای برنامه‌های هسته‌ای و موشکی خود در اروپا است. این دانش یا اطلاعات ویژه است که برای توسعه، تولید یا استفاده این برنامه‌ها مورد نیاز است.»
او تأکید می‌کند که باید هر چه سریع‌تر مانع از دستیابی ایران به داده‌های فنی مانند نقشه‌ها و طرح‌های مهندسی و کمک‌های فنی مانند دستورالعمل‌ها و آموزش‌ها شد.
آلبرایت معتقد است دولت‌ها باید به طور کامل جزئیات این موارد را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع دهند، زیرا این موارد می‌تواند نشان‌دهنده فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده ایران باشد.
مقامات آلمانی چه می‌گویند
اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی آلمان (سازمان امنیت داخلی آلمان) نیز در گزارش اطلاعاتی ژوئن ۲۰۲۳ خود هشدارهایی در این زمینه داده است.
در این گزارش آمده است که مقامات آلمانی توانسته‌اند در سال ۲۰۲۲ شواهد زیادی دال بر تلاش‌های تدارکاتی ایران مرتبط با گسترش برنامه‌های هسته‌ای خود بیابند.
گزارش اطلاعاتی آلمان گسترش تسلیحات را اینگونه تعریف می‌کند: «فعالیت‌های قدرت‌های خارجی که همچنین شامل تهیه محصولات و دانش برای تولید سلاح‌های کشتار جمعی، سیستم‌های حامل آنها، سایر تجهیزات تسلیحاتی یا عناصر سیستم‌های تسلیحاتی جدید می‌شود.»
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نقشی کلیدی در توسعه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی جمهوری اسلامی ایفا می‌کند.
در خصوص گزارش نهادهای اروپایی، یوسی کوپرواسر، ژنرال بازنشسته اسرائیلی به فاکس‌نیوز گفت: «این گزارش‌ها بیانگر تلاش‌های پنهانی ایران برای کوتاه کردن زمان ساخت و تولید زرادخانه هسته‌ای است، به این صورت که از طرق غیرقانونی به تجهیزات و دانش کشورهای مختلف اروپایی دست یابند.»
بیشتر بخوانید: مایکل مک کال: با هر ابزاری باید جلوی ایران هسته‌ای را گرفت
سخنگوی سازمان ملل متحد در پاسخ به فاکس‌نیوز، به اظهارات روز ۶ ژوئیه رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل استناد کرد.
بیشتر بخوانید: انتقاد آمریکا از اسرائیل بە علت نشت اطلاعات مذاکرات با ایران
دی کارلو گفته بود: «ما نگران هستیم که آژانس همچنان قادر به راستی‌آزمایی ذخایر اورانیوم غنی‌شده در کشور [ایران] نیست. تخمین زده می‌شود که در حال حاضر مجموع ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، بیش از بیست برابر میزان مجاز بر اساس برجام است. این شامل افزایش مقادیر اورانیوم غنی‌شده به ۲۰درصد و ۶۰درصد است.»
فاکس‌نیوز می‌نویسد بارها از نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل و وزارت امور خارجه این کشور برای پاسخ به این موضوع سئوال شده اما هیچ پاسخی از آنها دریافت نشده است.
