منینگوآنسفالیت یک بیماری التهاب مغز و پردههای مغزی به معنی التهاب حاد بافت مغزی و مننژ است.
علاوه بر این، گونههایی از کنه که در اصل بومی آلمان نیستند به طور فزایندهای به این کشور راه یافتهاند و میتوانند بیماریهایی مانند تیفوس و تب کیو را منتقل کنند.
بنابراین محافظت در برابر نیش کنه اهمیت فزایندهای پیدا کرده است. با این حال، در مورد نحوه حرکت این انگلها افسانهها و تصورات دیرپایی وجود دارد. بسیاری از مردم بر این باورند که کنهها میتوانند روی بدن افراد و حیوانات بپرند یا به سمت قربانیان خود پرواز کنند. اما هر دوی این تصورات اشتباه است. گونههای بومی آلمان نه میپرند و نه با دقت پرواز حرکت میکنند.
پژوهشگران دانشگاه بریتانیایی بریستول اکنون کشف کردهاند که کنهها تحت شرایط خاصی قادر به نوعی پرواز یا پرش هستند؛ و همین شناخت میتواند در آینده به دفع موثر این خونخواران کمک کند.
جذب همانند یک آهنربا
دانشمندان میخواستند دقیقتر بدانند کنهها چگونه قربانیان خود را پیدا میکنند. پرسش اصلی این بود که آیا این بندپایان واقعاً به قربانی خود میچسبند؟ مثلا هنگامی که گیرنده از کنار علفهای بلند یا بیشهزارها گذر میکند و یا اینکه برای مدت طولانی در یک مکان میماند.
تیم پژوهشگران مکانیسم دیگری را نیز کشف کردند که ظاهراً دسترسی این انگلها را به قربانیانشان آسانتر میکند: جاذبه الکترواستاتیک. همه ما این نیروی جاذبه را از زندگی روزمره میشناسیم، برای مثال وقتی بادکنکی را روی موهایمان میمالیم و یادکنک شروع به “پرواز” میکند.
کنهها از این اثر سود میبرند: تأثیر جاذبه میدانهای الکتریکی آنها را بلند کرده و به بدن انسان یا حیوانات منتقل میکند، گویی توسط یک آهنربا جذب میشوند. بنابراین، آنها به نوعی پرواز میکنند.
“پروازی” چند سانتیمتری
دانشمندان برای انجام این روند، در آزمایشگاه دست به یک بررسی زدند که کُرک خرگوش با بار الکتریکی چه جاذبهای میتواند روی کنههای مجاور اعمال کند. آنها مشاهده کردند که کُرک موی خرگوش این خونخواران را به خود جذب کرد. کنهها توانستند تا چند سانتیمتر به اهتزاز درآیند.
سام انگلند، یکی از پژوهشگران تحقیق میگوید: «این بار الکترواستاتیک (یا الکتریسیته ساکن) برای حیوانات نیز در طبیعت زمانی اتفاق میافتد که به اجسام اطراف خود مانند علف، ماسه یا حیوانات دیگر ساییده میشوند و اصطکاک پیدا میکنند. این بارهای الکتریسیته به طرز شگفتانگیزی قدرتمند هستند و میتوانند صدها، اگر نه هزاران ولت انرژی تولید کنند که بیشتر از قدرتی است که شما از پریز برق خانه دریافت میکنید.»
محققان بریتانیایی اکنون امیدوارند که کشف آنها بتواند به رهیافتهای جدیدی برای دفاع در برابر انگلها کمک کند. در این رابطه میتوان لباسهایی با یک لایه آنتیاستاتیک یا اسپریهای ضدالکتریسیته ساکن را تصور کرد.