رتبه‌بندی “کیو. اس” یک نظام رتبه‌بندی دانشگاهی است که هر ساله توسط موسسه کاکارلی سیموندز بریتانیا منتشر می‌شود و از معتبرترین نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی در این زمینه به حساب می‌آید.
این ارزیابی سالیانه در بیستمین سال خود، بررسی تحلیلی ۱۷.۵ میلیون مقاله دانشگاهی و نظرات تخصصی بیش از ۲۴۰هزار هیئت علمی و کارفرمایی از سراسر جهان را مبنای سنجش خود قرار داده است.
اروپا از میان ۱۰ رتبه برتر، ۵ جایگاه را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که دانشگاه‌های انگلیسی‌زبان بالاترین رتبه‌ها را در مقوله‌هایی مانند شهرت علمی، شهرت کارفرما و رابطه استاد-دانشجو به خود اختصاص داده‌اند.
انستیتوی تکنولوژی ماساچوست (MIT) در کمبریج ایالات متحده، با کسب ۱۰۰ امتیاز ناب، برای دوازدهمین سال متوالی مقام اول را به دست آورده است.
دانشگاه کمبریج در بریتانیا با ۹۹.۲ امتیاز در جایگاه دوم قرار دارد، در حالی که رقیب محلی آن دانشگاه آکسفورد با ۹۸.۹ امتیاز مقام سوم را کسب کرد.
دانشگاه هاروارد با امتیاز ۹۸.۳ در جایگاه چهارم قرار گرفت و دانشگاه استنفورد با ۹۸.۱ امتیاز در رتبه پنجم جای دارد.
۱۰ دانشگاه برتر جهانی
فهرست رتبه‌بندی جهانی سال ۲۰۲۴ برای برترین دانشگاه بر اساس کسب امتیاز به قرار زیر است:
۱. انستیتوی تکنولوژی ماساچوست MIT (۱۰۰)
۲. دانشگاه کمبریج بریتانیا (۹۹.۲)
۳. دانشگاه آکسفورد بریتانیا (۹۸.۹)
۴. دانشگاه هاروارد آمریکا (۹۸.۳)
۵. دانشگاه استنفورد آمریکا (۹۸.۱)
۶. دانشگاه امپریال کالج لندن (۹۷.۸)
۷. مدرسه عالی فنی زوریخ ETH (۹۳.۳)
۸. دانشگاه ملی سنگاپور NUS (۹۲.۷)
۹. دانشگاه کالج لندن UCL (۹۲.۴)
۱۰. دانشگاه برکلی کالیفرنیا UCB (۹۰.۴)
برترین دانشگاه‌های اروپایی
در سطح اروپا، از میان دانشگاه‌های برتر سال ۲۰۲۴، دانشگاه کمبریج بریتانیا بالاترین رتبه را به دست آورده که دومین دانشگاه در سطح جهانی است.
فهرست رتبه‌بندی ۲۰ دانشگاه‌برتر اروپا در سال ۲۰۲۴ بر اساس کسب امتیاز به قرار زیر است:
۱. دانشگاه کمبریج، بریتانیا (۹۹.۲)
۲. دانشگاه آکسفورد، بریتانیا (۹۸.۹)
۳. دانشگاه امپریال کالج لندن (۹۷.۸)
۴. مدرسه عالی فنی زوریخ ETH، سوئیس (۹۳.۳)
۵. دانشگاه کالج لندن UCL (۹۲.۴)
۶. دانشگاه ادینبورو، بریتانیا (۸۶.۱)
۷. دانشگاه پاریس PSL (۸۵.۸)
۸. دانشگاه منچستر، بریتانیا (۸۲.۲)
۹. دانشگاه پلی‌تکنیک فدرال لوزان، سوئیس EPFL (۸۰.۴)
۱۰. دانشگاه فنی مونیخ، آلمان (۸۰)
۱۱. انستیتوی پلی‌تکنیک پاریس (۷۹.۵)
۱۲. کینگز کالج لندن (۷۹.۳)
۱۳. مدرسه اقتصاد و سیاست لندن (۷۶.۹)
۱۴. دانشگاه تکنولوژی دلفت، هلند (۷۶.۲)
۱۵. دانشگاه آمستردام، هلند (۷۳.۴)
۱۶ دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ، آلمان (۷۲.۵)
۱۷. دانشگاه (دولتی) بریستول، بریتانیا (۷۲.۴)
۱۸. دانشگاه سوربن، فرانسه (۷۱.۷)
۱۹. دانشگاه کاتولیک لویون KU، بلژیک (۷۰.۱)
۲۰. دانشگاه (دولتی) وارویک، بریتانیا (۶۸.۶)
این رتبه‌بندی و امتیازدهی معتبر با در نظر گرفتن ۹ معیار مهم به دست آمده است: شهرت علمی، شهرت کارفرما، نسبت استاد-دانشجو، استناد به دانشکده، ترکیب بین‌المللی اساتید، ترکیب بین‌المللی دانشجویان، و امسال برای اولین بار، شبکه پژوهش‌های بین‌المللی، نتایج اشتغال‌زایی و پایداری.
موسسه کاکارلی سیموندز (QS) می‌گوید که شاخص‌های جدید “بازتاب تغییرات در آموزش عالی است که در دو دهه گذشته رخ داده است، مانند اهمیت فزاینده پایداری، قابلیت اشتغال، و همکاری‌های پژوهشی”.
رتبه‌بندی چه روندهایی را نشان می دهد؟
آموزش عالی در دو دهه گذشته دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. دکتر اندرو مک فارلین، مدیر رتبه‌بندی “بررسی کیفیت” (QS) گفت: «یکی از اولین تغییراتی که [در دهه‌های گذشته] به چشم می‌خورد، تمرکز فزاینده بر اشتغال‌پذیری دانشجویان پس از تحصیل بوده است.»
او گفت که دانشجویان دانشگاه را با یک بدهی بالای بیش از پیش ترک می‌کنند و وارد یک بازار کار جهانی به واقع رقابتی می‌شوند.
بیشتر بخوانید: اندیشکده‌هایی که برای جهانیان فکر می‌کنند
به گفته مک‌فارلین، در حالی که این موسسه رتبه‌بندی بیستمین سال خود را پشت سر می‌گذارد، یکی از گرایش‌هایی که این نهاد به آن “بسیار افتخار می‌کند، فراگیر شدن روزافزون رتبه‌بندی‌های ما است که توزیع جهانی برتری دانشگاهی را آشکار می‌سازد”.
بین سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴، افزایش چشمگیر دانشگاه‌های آسیایی، آمریکای لاتین، خاورمیانه و آفریقا در رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهانی است. در سال ۲۰۱۸، این مناطق ۳۷ درصد از رتبه‌بندی را به خود اختصاص دادند و در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۴۶ درصد افزایش یافته است.
چین در حال تبدیل شدن به کانون تحقیقات
مک فارلین خاطرنشان کرد که چین به‌ویژه در رتبه‌بندی‌ها رو به بالا حرکت می‌کند که ناشی از تلاش‌های تحقیقاتی است.
او به “یورونیوز نکست” گفت: «چینی‌ها بزرگ‌ترین تولیدکننده پژوهش در جهان هستند، و تحقیقات آنها به طور فزاینده مورد استناد قرار می‌گیرد. بنابراین کیفیت تحقیقاتی که در چین انجام می‌شود واقعاً آنها را از پله‌های رتبه‌بندی بالا برده است.»
بیشتر بخوانید: ترکیه پنج برابر ایران “دانشگاه برتر” دارد
در همین حال، ایالات متحده و بریتانیا که به طور سنتی نتایج خوبی دارند، کاهش جزئی در رتبه‌بندی را تجربه کرده‌اند، اما این افت لزوماً به معنای بدتر شدن آنها نیست. مک فارلین می‌گوید، این نشان می‌دهد که سایر موسسه‌ها در سراسر جهان در حال بهبود و کاهش شکاف هستند.
او در مثالی توضیح داد: «چنان که می‌دانید، سریع‌ترین دونده همیشه سریع‌ترین دونده است، اما دونده پشت سرش دارد فاصله‌اش را با او کم می‌کند.»
پیشتازی دانشگاه‌های اتحادیه اروپا در همکاری بین‌المللی
یکی از شاخص‌های دانشگاه‌های اروپایی فعالیت‌های جهانی است و مک فارلین در این رابطه می‌گوید: «برای یافتن راه‌حل‌های چالش‌های جهان، باید به همکاری‌های فرامرزی روی آورد، چالش‌ها را به طور مشترک حل کرد و شفاف بود. و اروپا در این زمینه واقعا پیشتاز است.»
از انستیتوهای برجسته کشورهای اتحادیه اروپا که قدرت خود را در همکاری‌های تحقیقاتی بین‌المللی نشان می‌دهند عبارتند از دانشگاه پاریس (PSL) که مقام سوم را در “مقوله شبکه‌های تحقیقاتی بین‌المللی” به خود اختصاص داد، دانشگاه سوربن (چهارم)، دانشگاه کاتولیک لویون و دانشگاه گنت (ختا) در بلژیک (ششم و هشتم) و دانشگاه مونپلیه در فرانسه (نهم).
مک فارلین می‌گوید، شما ممکن است شاهد این نوع تسلط فزاینده در حجم تحقیقات در شرق آسیا در زمینه تحقیقات مشترک و تعامل بین‌المللی نیز باشید، اما “فعالیت اروپا در این حوزه بسیار درخشان‌تر است”.
