کاوشگر “لونا۲۵” که به اندازه یک خودروی کوچک است، جمعه ۲۰ مرداد (۱۱ اوت) از پایگاه فضایی “وستوچنی” در شرق دور این کشور پهناور به آسمان پرتاب شد.
روسیه در این ماموریت فضایی میخواهد اولین کشوری باشد که در قطب جنوب ماه فرود میآید.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ماموریت “لونا۲۵” برای اکتشاف آب
کاوشگر “لونا۲۵” ماموریت دارد پس از فرود نرم بر قطب جنوبی ماه، منطقهای که ممکن است پر از ذخایر یخ باشد، نمونههایی از این یخها را برای بررسی به زمین منتقل کند.
بیشتر بخوانید:هند هم به تب ماه مبتلا شده است
در صورت موفقیت، این کاوشگر روسی یک سال را به بررسی قطب جنوب ماه خواهد پرداخت.
روسیه در این هدف علاوه بر ایالات متحده و چین و اتحادیه اروپا با هند رقابت میکند که ماه ژوئیه فضاپیمای “چاندرایان-۳” را به سوی ماه پرتاب کرد. آژانس فضایی هند پنج روز پیش اعلام کرد “چاندرایان-۳” با گذشت بیش از سه هفته پس از پرتاب، با موفقیت در مدار ماه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:اسرائیل نخستین کاوشگر ماه خود را به فضا پرتاب میکند
چین نیز بارها از برنامههای اکتشافات فضایی متعدد این کشور به ویژه در ارتباط با کره ماه از جمله اقامت کوتاه در سطح ماه و اکتشاف مشترک انسانها و رباتها صحبت کرده است.
اداره کل ملی هوا و فضانوردی آمریکا (ناسا) و آژانس فضایی چین به صورت تنگاتنگی برای فرود در قطب جنوبی ماه رقابت میکنند؛ جایی که به گمان دانشمندان ناسا احتمالا دارای آب و سایر منابعی باشد که برای اکتشاف و استقرار بر روی ماه ارزشمند هستند.
اهمیت پرتاب “لونا۲۵” برای روسیه
در میانه جنگ روسیه با اوکراین و تنگناهای اقتصادی ناشی از تحریمهای دولتهای غربی بر مسکو به نظر میآید این کاوشگر برای نمایش به اصطلاح “اقتدار ملی” روسیه و مقاوت مقابل جبهه غرب به سوی ماه پرتاب شده است.
در یکی دو دهه اخیر فضا به عرصه جدی رقابت قدرتهای جهانی تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: کاوشگر چینی بر سطح ماه فرود آمد
روسیه از یک طرف بر سر اوکراین با ایالات متحده آمریکا در مناقشه است ولی در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) با این کشور همکاری دارد.
همکاری بین ناسا و سازمان فضایی فدرال روسیه، روسکوسموس (Roskosmos) ممکن است طی چند سال آینده پایان یابد. روسیه پس از آنکه شرکت فضایی خصوصی آمریکا (SpaceX) برای اولین بار فضانوردان را به این ایستگاه فضایی برد، انحصار خود را در پروازهای سرنشیندار به ISS از دست داد.
طبق برنامه اعلام شده روسکوسموس، لونا ۲۵ قرار است همزمان با “چاندرایان-۳” در بیست و سوم اوت روی ماه فرود بیایند و اکنون چشمها به فضا دوخته شده که کدام کشور فرود موفقی روی ماه خواهد داشت.
آخرین فرود اتحاد جماهیر شوروی در ماه اوت سال ۱۹۷۶ با فضاپیمایی به نام “لونا۲۴” صورت گرفت و این کاوشگر موفق شد نمونههایی از خاک ماه را به زمین منتقل کند.
دشواری ماموریت فرود روی ماه
به گفته دانشمندان حوزه فضانوردی، از مجموع بیش از ۳۰ تلاش فرود بدون انسان بر روی ماه از سوی کشورهای مختلف، نیمی از آنها با شکست مواجه شدهاند.
به دلیل نابرابری شرایط جوی زمین با کره ماه، شبیهسازی فرود بر ماه با زمین برای کاوشگران چه با انسان چه بدون انسان تقریبا غیرممکن است.
علاوه بر این، بر خلاف زمین و مریخ، کره ماه فاقد اتمسفر است که در نگاه اول ممکن است امتیاز به نظر برسد چرا که فضانورد بر خلاف مریخ و زمین برای فرود به محافظ حرارتی احتیاج ندارد، اما همین امر به دلیل گرانش اندک باعث اختلال در کار موتور برای فرود آوردن کاوشگر بر سطح ماه میشود.
به علاوه، جاذبه گرانشی اندک ماه باعث معلق بودن ذرات ریز سطح ماه میشود که میتوانند صدها کیلومتر در ساعت پرواز کنند و رادارهای کاوشگر را به هنگام فرود از کار بیاندازند.
همچنین این احتمال وجود دارد که پردازشگرهای فضاپیما حرکت این غبارها را به عنوان حرکت نمونههایی تلقی کنند که قرار است به زمین منتقل شوند و در واکنش با آن فرمانی بدهند که سطح ماه را متشنج کند.