کاهش تراز دریای کاسپین و خطر انقراض آبزیان/اثر خشکیدگی خزر بر میراث هیرکانی

ایسنا
مدیر همیاران طبیعت مازندران با بیان اینکه کاهش تراز آب دریای کاسپین اثرات مخرب محیط زیستی، ژئو پلیتیکی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را در پی دارد، گفت: ۵۸۸ میلیون مترمکعب از مواد زائد و پسماند ۴۰۰ کارخانه و پالایشگاه کشورهای حاشیه خزر، دریای کاسپین را با خطر انقراض آبزیان مواجه کرده است.۲۲ مرداد ۱۴۰۲

 

صادق رحمتی در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت فرا رسیدن روز جهانی دریای کاسپین، اظهار کرد: امسال سومین سال از کاهش تراز خط آبی و پس‌روی دریا و کوچک شدن آن است؛ متاسفانه ۱۰۰۰چاه نفتی و ۱۰۰سکوی نفتی در کاسپین باعث حذف آبزیانی همچون کپور، آزاد و خاویار شده و اولین کشوری که باعث آلودگی دریای کاسپین شد باکو بود که با نشت مکرر و زیاد نفت از سکوهای نفتی باعث مهاجرت کامل پرندگان و آبزیان از آذربایجان و قزاقستان شده است.

وی با بیان اینکه ۵۸۸ میلیون مترمکعب از مواد زائد و پسماند ۴۰۰ کارخانه و پالایشگاه کشورهای حاشیه خزر دریای کاسپین را با خطر انقراض آبزیان مواجه کرده است، افزود: دومین کشوری که با جنگ نفت در برابر آب اقدام به خشک کردن دریای خزر کرده ترکیه است.

مدیر همیاران طبیعت مازندران گفت: ایجاد ۳۷ سد و ۲۶ دریاچه مصنوعی در ترکیه اعم از سد سویله مز، مرت، نارین، قلعه وقاص و ایلیسو باعث خشکسالی و تبدیل ۶ میلیون هکتار از اراضی حاشیه کاسپین به خشک‌زار ساحلی شده است.

سد ایلیسو ترکیه
رحمتی با بیان اینکه ۱۸متر سطح تراز آب دریای کاسپین کاهش پیدا کرده و ۶۵ متر ساحل خشک ایجاد شده، تصریح کرد: سومین کشوری که کار خشک شدن دریای کاسپین را نهایی کرده، کشور روسیه همسایه شمالی کاسپین است که با مسدود کردن آبراهه ولگا به دریای بالتیک و ولگا دن که توسط دریای آ زوف باعث پرحجم شدن آب دریای کاسپین می‌شد، با تداوم این وضعیت از این پس شاهد خشک شدن شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان، تالاب گمیشان و سپس کاهش ۳۴ درصد از مساحت کاسپین و از بین رفتن فوک خزری به علت بالا رفتن شوری کاسپین خواهیم بود.

مسئول خانه محیط زیست شهرستان چالوس با بیان اینکه کاهش تراز آب دریای کاسپین هزینه‌های بالای لایروبی بنادر و اثرات مخرب زیست محیطی، ژئوپلیتیکی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را در پی دارد، گفت: از سران عضو کنوانسیون خزر در تهران تقاضا دارم به بحران خشکیدگی دریای کاسپین توجه ویژه داشته باشند چون کاسپین دریاچه ارومیه یا دریای اورال نیست.

دریای آ زوف روسیه
وی گفت: عواقب خشکیدگی خزر مستقیما بر جنگل‌های هیرکانی اثر می‌گذارد و با ایجاد کانون‌های گرد و خاک، سونامی غبار، مانسون(بارش‌های رگباری) اَبَر سنگین، بروز آفات و امراض در جنگل‌ها و مراتع و سپس در دهه ۱۴۱۰ با خشک شدن پوشش گیاهی فلس برگان و سوزنی برگان، پدیده تپه‌های فاقد پوشش را خواهیم داشت.

رحمتی با اشاره به دیگر عواقب خشکیدگی کاسپین، بیان کرد: در دهه ۱۴۱۰ با عقب رفتگی کاسپین توسعه نادرست شهر نشینی و ساحل نشینی گسترش خواهد یافت و با خشک شدن تالاب‌های انزلی تا خلیج گرگان متاسفانه توسعه صنعتی و نفتی اتفاق خواهد افتاد.

مدیر همیاران طبیعت مازندران ادامه داد: در اواخر سال ۱۴۱۰ افزایش درجه حرارت ساحل کاسپین به‌علت افزایش جمعیت غیر معقولانه ثابت و ساکن شدن گردشگران که از فروچاله‌های فلات مرکزی متواری و به سمت شمال ارزان قیمت مهاجرت کرده‌اند، ناگهان سیلاب ناشی از مانسون به‌دلیل پدیده جوی و تغییر اقلیمی ال نینو و لانینو منجر به ایجاد اثرات مخرب محیط طبیعی و انسانی خواهد شد و تحمل درجه حرارت ۵۰ درجه تابستان در آن شرایط برای هرکسی مقدور نخواهد بود.

کاهش تراز دریای کاسپین و خطر انقراض آبزیان/اثر خشکیدگی خزر بر میراث هیرکانی

وی افزود: راهکار مقابله با بحران ال نینو و لانینو که شخصا آن‌را تغییر اقلیمی به‌نام خودزنی طبیعت می‌دانم، ابتدا ورود وزارت امور خارجه بر اجرای معاهدات محیط زیستی و حذف سدسازی، انتقال آب، احیای تالاب و آب‌بندان و برکه ضروری است؛ ثانیا از توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت ساکن در شمال کشور جلوگیری شود و همچنین در نظر گرفتن مخاطرات اقتصاد نفتی به‌جای کشاورزی در شمال کشور و تولید و کاشت یک میلیارد نهال فقط برای زمین‌های حاشیه هیرکانی و احیای مراتع بالادست ضروری است و باید از تغییر کاربری اراضی در شمال جلوگیری کرد.

مدیر همیاران طبیعت مازندران، فرصت ۱۰ ساله برای ورود ممنوع به گردشگر ساکن و توقف فعالیت صنایع ناسازگار نفتی در میانکاله و همچنین عدم ساخت و ساز در مخازن آبی هیرکانی را از استانداران شمال کشور خواستار شد.