به خواست ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه دانش‌آموزان روسی برخلاف سابق دیگر امکان انتخاب بین کتاب‌های مختلف تاریخی را ندارند.
ظاهرا این تغییر برای کرملین چنان مهم است که کتاب تاریخ جدید چند روز پیش توسط وزیر آموزش روسیه، سرگئی کراوتسوف و وزیر سابق فرهنگ و مشاور فعلی ریاست جمهوری، ولادیمیر مدینسکی، که یکی از مولفان کتاب هم هست به طور رسمی معرفی شد.
آغاز تاریخ با سوگ فروپاشی شوروی
کتاب تاریخ جدید حاوی نقل قولی از ولادیمیر پوتین است: «پیش از هر چیز باید پذیرفت که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بزرگ‌ترین فاجعه ژئوپلیتیک قرن بود.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
تامارا ایدلمن، تاریخ‌دان که سالهای زیادی در روسیه معلم بود و اکنون در خارج به سر می‌برد، در کانال پرطرفدار خود در شبکه یوتیوب به بررسی کتاب جدید تاریخ پرداخته است.
او می‌گوید، این کتاب آموزشی از اولین تا آخرین پاراگراف حاوی ایده‌های روشن، منسجم و حساب‌شده‌ای است که به ایده‌های حکومت کنونی بسیار نزدیک هستند.
پوتین و رویای بازگشت به شوروی سابق
به گفته ایدلمن در فصل اول کتاب زیر عنوان “مقدمه‌ای بر اتحاد جماهیر شوروی از سال ۱۹۴۵” مخاطب با تصویر خندان یوری گاگارین روبرو می‌شود. با این توضیح که گاگارین فضانورد شوروی و نخستین انسانی بود که به فضا رفت؛ “نماد رفاه در اتحاد جماهیر”.
ایدلمن با اشاره به نقل قول پوتین خاطر نشان می‌کند که نتیجه‌گیری به صراحت فرمول‌بندی نشده اما کاملا آشکار است: «چگونه می‌توانیم به آن دوران بازگردیم؟»
به نوشته “تاگس‌شاو”، وب‌سایت کانال یک تلویزیون آلمان فصل ۳۷ کتاب تاریخ جدید از صفحه ۳۹۰ و با عنوان “روسیه امروز، عملیات ویژه نظامی” شروع می‌شود.
“عملیات ویژه”، اسم مستعار تجاوز نظامی
این عبارتی است که حکومت تحت فرمان پوتین برای حمله نظامیان روسی به خاک اوکراین استفاده می‌کند؛ جنگ تجاوزکارانه‌ای که ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
پرسش اصلی در این فصل از کتاب چنین است: «چه دلایلی روسیه را مجبور به آغاز عملیات ویژه نظامی کردند؟»
تامارا ایدلمن در بررسی خود می‌گوید، بدیهی است که در این فصل ابتدا گفته می‌شود که نیکلای خروشچف، از رهبران سابق شوروی، شبه جزیره کریمه را بر خلاف تمام قوانین تحویل داده است. در تاریخ به روایت کرملین مشخص نشده منظور کدام قوانین است.
شبه جزیره کریمه زمانی مستقل اما تحت نفوذ امپراتوری عثمانی بود. اواخر قرن ۱۹ میلادی و با افول عثمانیان، روسیه کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد.
سال ۱۹۵۴ زمانی که خروشچف بر سر قدرت بود شبه‌جزیره کریمه به جمهوری سوسیالیستی اوکراین، یکی از اقمار جماهیر شوروی ملحق شد.
مسکو سال ۲۰۱۴ با برگزاری یک همه‌پرسی که جامعه جهانی آن را به رسمیت نمی‌شناسد شبه جزیره کریمه را به فدراسیون روسیه ضمیمه کرد.
تاریخ به روایت ماشین تبلیغات کرملین
دانش‌آموزان روسی کلاس ۱۱ در فصل‌های فرعی کتاب تاریخ جدید با مسائلی مانند “فشار ایالات متحده بر روسیه”، تمرکز غرب بر ایده بی‌ثبات کردن روسیه و “ظهور نئونازیسم در اوکراین” آشنا می‌شوند.
چیزهایی که دانش‌آموزان روسی در کتاب تاریخ جدید می‌خوانند از جمله از این قرارند: آمریکا در اوکراین تحت تدابیر شدید امنیتی آزمایشگاه‌های بیولوژیک راه‌اندازی کرده و کی‌یف برای دست یافتن به بمب اتمی ابراز تمایل کرده است.
در یکی از صفحه‌های این بخش می‌توان از طریق یک کد QR فایل صوتی سخنرانی ولادیمیر پوتین در روز آغاز جنگ علیه اوکراین را شنید.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در کتاب درسی تاریخ روسیه بخشی نیز به تحریم‌های غرب به خاطر تجاوز به اوکراین اختصاص دارد و دانش‌آموزان به طور مستقیم مخاطب قرار می‌گیرند.
تحریف تاریخ با محور مسائل روز
تاریخ‌نویسی تبلیغاتی کرملین به دانش‌آموزان می‌گوید، خروج شرکت‌های خارجی از روسیه پس از اعمال تحریم‌ها به آنها “فرصت‌های چشمگیری” برای پیشرفت در فعالیت‌های اقتصادی می‌دهد و روسیه امروز به “سرزمین فرصت‌ها و امکانات” تبدیل شده است.
برخلاف این تبلیغات، تحریم‌های کشورهای غربی، از جمله بسته‌های تحریمی اتحادیه اروپا که به‌خصوص درآمدهای ارزی مسکو از طریق فروش نفت و گاز را هدف قرار داده، اقتصاد روسیه را با بحران‌های جدی روبرو کرده و سقوط ارزش روبل و افزایش شدید تورم را به دنبال داشته است.
پوتین امیدوار بود ظرف چند روز با تصرف کی‌یف، دولت اوکراین را به زانو درآورد اما با مقاومت شهروندان و سربازان اوکراینی و حمایت گسترده غرب این رویا تحقق نیافت و موقعیت نظامیان روسی در جبهه‌های نبرد مدام تضعیف می‌شود.
از چندی پیش مسکو تقریبا هر روز هدف حمله پهپادهای اوکراین قرار دارد و بارها فعالیت فرودگاه‌های پایتخت روسیه به دلیل همین حمله‌ها به طور موقت متوقف شده است.
با وجود واقعیت‌های روزمره روسیه که با تاریخ‌نویسی رسمی کرملین تفاوت‌های فاحشی دارند، قرار است این گونه روایت‌ها ادامه یابند و کتاب‌های تاریخی برای کلاش‌های پنجم تا نهم نیز تا آغاز سال تحصیلی آینده تدوین و عرضه شوند.
ظاهرا صاحبان قدرت در مسکو تمایل داشته‌اند کتاب‌های مربوط به تاریخ سالهای اخیر را زودتر در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند. کتاب کلاس دهم هم امسال عرضه شد.
