آمار نشان میدهند که آلمان از ۱۷۷ حوزه فنی، ۶۸ بخش با کمبود کارگر ماهر روبروست. این کمبود در فاصله سالهای ۲۰۱۸ تا امسال از ۳۲ درصد به ۳۸ درصد رسیده است. در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل از آن صنایع هتلداری و رستورانداری و رانندگی اتوبوس نیز با این مشکل درگیر شدهاند.
تنگناها در بخش صنایع گرمایشی و تهویه مطبوع در حال حاضر یکی از پرمشکلترین حوزههاست که پس از پرستاری و دستیاران دندانپزشکی، بیشترین مشکلات را برای پر کردن جای خالی نیروی کارآزموده دارد.
صنعت ساختمان در حال سقوط؟
حوزه ساختمانسازی در آلمان در حال حاضر با بحران روبروست و کم نیستند شرکتهایی که قراردادهای خود را لغو میکنند. کارشناسان میگویند روشن نیست که بحران فعلی در صنعت ساختمان چگونه بر وضعیت مشاغل ماهر تأثیر میگذارد.
قیمتهای بالای ساخت و ساز و افزایش نرخ بهره منجر به سقوط فعالیتهای ساختمانی شده است. یورگ دیتریش، رئیس صنایع حرفهای آلمان نسبت به سقوط صنعت ساختمان هشدار داده و این وضع را به خودرویی تشبیه کرده که “با سرعت زیاد به سمت دیوار حرکت میکند و دولتی که به سادگی نمیتواند ترمز کند.”
صنعت ساخت و ساز با بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار کارکن، صنعت کلیدی برای مشاغل ماهر است و به گفته دیتریش این بخش “در حال حاضر در خطر سقوط کامل است.”
آژانس فدرال کار آلمان در تلاش برای حمایت از این مشاغل ابتکارات مختلفی را به کار گرفته است؛ از طریق برپایی نمایشگاههای آموزشی و برنامههایی که در آنها اطلاعات قابل توجهی به افرادی داده میشود که در جستجوی یادگیری حرفهای هستند. این آژانس در خارج از مرزهای آلمان نیز فعالانه در جستجوی نیروی ماهر است.
هموار کردن مسیر قانونی و موانع سیاسی
مجلس آلمان ژوئن امسال قانون جدید ورود نیروی کار متخصص و ماهر خارج از اتحادیه اروپا را تصویب کرد. از موارد جدید این قانون ایجاد “سیستم امتیازی” مشابه کانادا است که در آن “آشنایی به زبان، تجربه کار، سن و رابطه متقاضی با آلمان” مد نظر گرفته میشود. با این حال هموار کردن مسیر ورود نیروی کار به آلمان مخالفان جدی هم دارد.
حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان از جمله این نیروهاست. این حزب بنابر نظرسنجیها در حال حاضر ۲۰ درصد آراء را دارد. مشی خارجیستیزانه این حزب در صورت قدرت گرفتن، میتواند باعث دفع نیروی کار ماهری شود که آلمان به شدت به آنها نیاز دارد.
اولریکه مالمِندیر، یکی از پنج نخبه اقتصادی آلمان هشدار داده است که آلمان “به طور بسیار ضروری نه تنها به نیروی متخصص بلکه به نیروی کار در تمامی سطوح نیاز دارد تا رفاه حاضر بتواند حفظ شود و در صورتی که حزب آفد جامعه را دوقطبی کند، جذب نیروی کار از خارج کشور به اندازه لازم موفق نخواهد بود.”