ایرنا
آمارها نشان می‌دهد هفت میلیون خودرو، ۱۰ میلیون موتورسیکلت و ۸۶ درصد ناوگان حمل و نقل عمومی کشور فرسوده‌اند این در حالی است که خودروها سهمی ۶۰ درصدی در انتشار آلاینده‌ها و آلودگی هوا دارند.۱۱ مهر
صدای بوق ممتد خودروها، ویراژ یک جوان در خیابان، تیک آف یک خودرو یا موتورسیکلت، اخباری مبنی بر کشته شدن افرادی در تصادفات جاده ای و انتشار آلودگی مواردی است که در زندگی امروزی به علت استفاده زیاد از خودرو با آن مواجه هستیم و می شنویم، حتی بیشتر روزها صدا و هیاهوی خودروها در کوچه و خیابان فرصت یک خواب قیلوله را هم از انسان می گیرد و اینجاست که آرزو می کنی ایکاش برای دقایقی این همهمه ساکت شود و تو برای لحظاتی کوتاه چشمانت را روی هم بگذاری و از غوغای شهر دور شوی، شاید در سال ۱۲۹۷ یعنی زمانی که مظفرالدین شاه قاجار برای اولین بار دو دستگاه خودرو رنو را در یکی از سفرهای خود از فرانسه به ایران آورد، چنین روزهای شلوغی حتی تصور هم نمی شد.
آن زمان ها و حتی سالها بعد از آن داشتن خودرو نشاندهنده تمول یک خانواده بود و سوار شدن بر آن و حتی لمس کردنش برای قشر زیادی از جامعه آرزو، اما امروزه در حیاط هر خانه ای حداقل یک خودرو پارک شده است حال بگذریم از پارکینگ های چند طبقه که مملو از خودرو هستند، البته با این وجود هنوز افراد زیادی هستند که خودروی شخصی ندارند اما در مقابل خانواده هایی هستند علاوه بر اینکه به ازای هر نفر یک خودرو دارند؛ حتی خودروهای داخل شهرشان با بیرون شهرشان متفاوت است، این یعنی چرخش و تحولی بزرگ در روند زندگی از گذشته تا به امروز، البته از آنجا که هر چیزی نسبی است یعنی بد و یا خوب مطلق وجود ندارد از این رو خودرو در کنار آسایشی که برای نسل بشر به ارمغان آورد، مشکلاتی را هم به همراه داشت.
این مشکلات شامل حجم زیاد ترافیک که موجب هدررفت ساعت های زیادی از عمر ارزشمند انسان می شود و انتشار آلودگی که بیماری های قلبی و تنفسی و گاها انواع سرطان ها را نصیب بشر می کند، در واقع کار به جایی رسید که دنیا به فکر چاره افتاد و از آنجا که معمولا هر کاری با فرهنگ سازی درست تر پیش می رود، تصمیم بر این شد که یک روز به عنوان روز بدون خودرو در نظر گرفته شد بر این اساس ۳۱ شهریورماه برابر با ۲۲ سپتامبر، به عنوان روز جهانی بدون خودرو نامگذاری شد که خودروسواران را تشویق می کند تا در سال، یک روز از خودرو استفاده نکنند.
هدف این رویداد ارتقای کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ترویج و توسعه دوچرخه سواری و پیاده روی است، در این پویش، مردم تشویق می شوند سفرهای شهری خود را با استفاده از وسایل نقلیه عمومی انجام دهند و در صورتی که محل کارشان به محل سکونت نزدیک است، در خریدهای روزانه خود، از دوچرخه استفاده کرده یا پیاده روی کنند.
اولین پویش ملی در سال ۱۹۹۷ در بریتانیا، توسط انجمن حمل و نقل محیط زیست افتتاح و در فرانسه در سال ۱۹۹۸ با شعار من، بدون ماشین در شهر دنبال و در سال ۲۰۰۰ به عنوان یک ابتکار عمل، توسط کمیسیون اروپا در سراسر اروپا به رسمیت شناخته شد و اکنون این روز در کشورهای زیادی در جهان مورد توجه قرار می گیرد.
در ایران نیز حجم زیاد خودرو که گاها کیفیت چندانی ندارند و همچنین سوخت های فسیلی کار را به جایی رسانده که بیشتر روزها شاهد هوایی تیره و آسمانی خاکستری باشیم، روزهایی که حجم آلودگی بالا می رود خس خس سینه ها و سرفه ها به حدی زیاد می شود که صدای آژیر آمبولانس ها در خیابان ها به ویژه معابر کلانشهری مانند تهران قطع نمی شود که این روند نگرانی هایی را به همراه می آورد، در این میان متهم اصلی این شرایط منابع متحرک که همان خودروها هستند شناخته شده و دولت ها در دوره های مختلف تلاش کردند خودروسازان را متقاعد کنند تا خودروهایی با استاندارد روز تولید و در مقابل از تولیدکنندگان سوخت هم خواستند که سوخت استاندارد تولید کنند تا شاهد کاهش آلودگی در کلانشهرها باشیم، حال اینکه تا چه حد موفق بودند را می توان از شرایط هوای شهرها به ویژه کلانشهرها دریافت.
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: تاکنون در کشور ۲۶ میلیون خودرو شماره گذاری شده که از این تعداد حدود ۷ میلیون خودرو به سن فرسودگی رسیده اند، همچنین ۱۲.۵ میلیون موتورسیکلت شماره گذاری شده که حدود ۱۰ میلیون از آنها فرسوده اند و عموما نیز کاربراتوری هستند، سن فرسودگی موتورسیکلت ۶ سال تعیین شده است و سن فرسودگی خودرو هم نیز متفاوت است مثلا سواری ۲۰ سال و عمومی ۱۰ سال در نظر گرفته شده است.
داریوش گل علیزاده افزود: در این میان اما شرایط خودروهای ناوگان حمل و نقل عمومی خیلی خراب است به طوری که بیش از ۸۶ درصد آنها به سن فرسودگی رسیده اند که هم منجر به افزایش آلودگی به ویژه در کلانشهرها می شود، چون این خودروها آلاینده های بیشتری منتشر و در مقابل سوخت بیشتری هم مصرف می کنند، حال بحث ایمنی آنها هم که جای تامل دارد.
