بنا به اعلام رسانه‌های حقوق بشری در جریان اعتراضات روز جمعه ۲۸ مهرماه زاهدان، ۱۱۲ شهروند بازداشت‌شده که در میان آنها نام ۳۳ کودک نیز دیده می‌شود. گفته می‌شود مولوی فضل‌الرحمان کوهی، امام‌جمعه روستای پشامگ شهرستان سرباز سیستان و بلوچستان نیز از جمله افرادی است که توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت‌شده است.
بیشتر بخوانید: گزارش مرکز حقوق بشر ایران: موج جدید آزار و سرکوب رهبران سنی
دادسرای ویژه روحانیت مشهد روز یکشنبه با صدور اطلاعیه‌ای با اشاره به بازداشت دوباره مولوی کوهی مدعی شد که این روحانی اهل سنت پس از آزادی “به رافت نظام که شامل حالش شده بود کم‌توجهی کرده” است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بیانیه سازمان عفو بین‌الملل با بیرحمانه خواندن حملات جمهوری‌اسلامی ایران به تظاهرات مسالمت‌آمیز هفتگی هزاران معترض و نمازگزار بلوچ در روز جمعه ۲۸ مهر ۱۴۰۲، می‌افزاید که نیروهای حکومتی در سرکوب معترضان “به استفاده غیرقانونی از گاز اشک‌آور و ماشین آب‌پاش متوسل شده و معترضان را مورد ضرب‌وجرح شدید، دستگیری‌های خودسرانه دسته‌جمعی، ناپدیدسازی قهری و سایر اشکال شکنجه و رفتار‌های بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز قرار داده‌اند.”
بیشتر بخوانید: در آستانه سالگرد جمعه خونین زاهدان؛ “حفر خندق” و فضای امنیتی
این سازمان با اشاره به شواهد جمع‌آوری شده از طریق مصاحبه با شاهدان عینی و فیلم‌های ویدئویی، می‌نویسد که این شواهد، “تصویری تاریک از خشونت و بیرحمی علیه هزاران نمازگزار و معترضان مسالمت آمیز، از جمله کودکان خردسال ۱۰ ساله را نشان می‌دهد.”
دایانا الطحاوی مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان عفو بین‌الملل در این بیانیه با اعلام این که “مقامات، سرکوب وحشیانه را برای جلوگیری از تجمع هفتگی معترضان بلوچ در زاهدان تشدید کرده‌اند”، از جامعه جهانی خواست “فورا از مقامات ایران بخواهند که استفاده غیرقانونی از قوای قهریه و سلاح گرم علیه معترضان مسالمت‌آمیز را متوقف کنند، شکنجه بازداشتی‌ها را متوقف کنند و کودکان و همه افراد دیگری را که صرفا به دلیل استفاده مسالمت‌آمیز از حقوق خود بازداشت شده‌اند، آزاد کنند.”
الطحاوی همچنین از جامعه بین‌المللی خواست که “در چارچوب حقوق‌بین‌الملل، درباره جنایاتی که مقامات جمهوری‌اسلامی مرتکب شده‌اند، تحقیقات جنایی را آغاز کنند.”
دستگیری‌های خودسرانه دسته‌جمعی، ناپدیدسازی قهری و شکنجه
بر اساس اعلام عفو بین‌الملل افراد بازداشت شده، “تحت شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها از جمله ضرب‌وجرح شدید و جراحات ناشی از شلیک گلوله‌های پینت‌بال از فاصله نزدیک، قرار گرفته‌اند.”
بیشتر بخوانید:در تیراندازی به سوی مردم در زاهدان “دستکم ۱۹ نفر مجروح” شدند
عفو بین‌الملل به نقل از شاهدان عینی می‌نویسد که همزمان با پایان یافتن نماز جمعه روز ۲۸ مهر، نیروهای حکومتی به اقدام به سنگ‌پرانی به سوی هزاران نمازگزاری کردند که به شیوه‌ای مسالمت‌آمیز، محل برگزاری نماز جمعه زاهدان را ترک می‌کردند.
بر اساس این بیانیه، نیروهای حکومتی با استفاده از گاز اشک‌آور و “در مواردی سلاح ساچمه‌ای به سمت معترضان مسالمت‌آمیز شلیک کردند.”
این سازمان به نقل از یک شاهد عینی می‌نویسد که “چند نوجوان را دیده که گلوله‌های ساچمه‌ای به سر و سینه آنها اصابت کرده بود.”
این بیانیه همچنین می‌افزاید که ماموران حکومتی برای شناسایی معترضان اقدام به استفاده از ماشین آب‌پاشی با مایعی زرد رنگ کرده‌اند تا شناسایی و دستگیری معترضان برای ماموران تسهیل شود.
بیشتر بخوانید: بیانیه ۳۲۰ فعال مدنی و سیاسی در سالگرد “جمعه خونین زاهدان”
عفو بین‌الملل می‌گوید نیروهای امنیتی، با تعقیب معترضان در حال فرار، “هر کسی را که در دسترس‌شان قرار گرفت، از جمله کودکان، مورد ضرب‌و‌شتم قرار داده و دستگیر کردند.”
این سازمان به نقل از شاهدان عینی می‌نویسد که “ماموران، معترضان را روی آسفالت می‌کشیدند و چند نفری با مشت و لگد آنها را می‌زدند” و ماموران حکومتی حتی کسانی را که از داخل یک ساختمان مسکونی در آن نزدیکی از سرکوب معترضان فیلم گرفته بودند را نیز هدف گرفته و دستگیر کرده‌اند.
بر اساس این بیانیه، نیروهای سرکوبگر، از یگان ویژه نیروی انتظامی، سپاه پاسداران با لباس فرم و عوامل لباس شخصی تشکیل شده بودند که “برخی از آنها، لباس‌های سنتی بلوچی به تن داشتند و ماسک به صورت زده بودند.”
این سازمان می‌افزاید که بررسی ۳۲ ویدئو و عکس از روز جمعه، ۲۸ مهر ۱۴۰۲، اظهارات شاهدان عینی را تائید می‌کند و همچنین پنج فیلم و عکسی که به دست این سازمان رسیده، “کودکان خردسال را با زخم باز یا سایر جراحات روی سر نشان می‌دهد.”
بیشتر بخوانید: اعتراض مولوی عبدالحمید به ممنوعیت سفر روحانیان سنی
عفو بین‌الملل همچنین شدت برخورد اخیر را با تشدید تلاش‌ها برای سرکوب اعتراضات هفتگی در زاهدان مرتبط دانسته و با اشاره به تهدیدات احمدرضا رادان، فرمانده کل نیروی انتظامی، در جریان ملاقات شهریور سال جاری با سران طایفه‌ای و مذهبی محلی بلوچ، می‌نویسد که “مقامات جمهوری اسلامی در حال آماده‌سازی برای خونریزی بیشتر هستند.”
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
استان سیستان و بلوچستان در جریان خیزش مردمی ۱۴۰۱ همواره یکی از کانون‌های اعتراضات بوده و پیش از این پایگاه اینترنتی حال‌وش، در گزارشی ۷۷ صفحه‌‌ای خود، با بررسی وضعیت نقض حقوق بشر در سال ۱۴۰۱ اعلام کرده بود که در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۶۲۸ نفر از شهروندان بلوچ، بطور مستقیم یا غیرمستقیم توسط جمهوری اسلامی کشته شدند.
