در پی مرگ ابراهیم رئیسی، قرار است انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری روز هشتم تیرماه برگزار شود.
خبرگزاری ایسنا در گزارشی درباره نخستین ساعات آغاز ثبتنام از نامزدها از قول محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات نوشت در ساعتهای اولیه، ۳۰ نفر داوطلب برای نامزدی به این ستاد مراجعه کردند اما شرایط لازم را برای ثبتنام قطعی نداشتند.
او از نامزدها خواست حتماً اطلاعیه ستاد انتخابات و مدارک لازم را مطالعه کنند و بر اساس آن برای اعلام کاندیداتوری در انتخابات تصمیمگیری کنند.
ثبتنام در انتخابات ریاست جمهوری در ایران همواره با حاشیههای فراوانی همراه بوده است. بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران با اشاره به ثبتنام شمار زیادی از شهروندان بدون هیچ سابقه سیاسی، اجرایی و تحصیلات، از چهارچوبهای قانونی کنونی برای اعلام نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری انتقاد کردهاند.
انتشار تصاویر و ویدئوها از نامزدهایی ناشناخته گاه حتی با لباس و ظاهری عجیب و غریب در دورههای پیشین بارها با واکنشهای گسترده و طنزآلود افکار عمومی و کاربران در شبکههای اجتماعی همراه شده است.
کواکبیان؛ نخستین نامزد شناختهشده
رسانههای در ایران خبر میدهند که مصطفی کواکبیان، از چهرههای اصلاحطلب و دبیرکل حزب مردمسالاری در نخستین ساعات ثبتنام، با حضور در ستاد انتخابات رسما کاندیدای انتخابات شد.
این در حالی است که در روزهای گذشته خبرهای ضد و نقیضی درباره نامزدهای احتمالی اردوگاه نیروهای موسوم به اصلاحطلب منتشر شده بود.
مطالب بیشتر درباره مرگ رئیسی و انتخابات ۱۴۰۳ را اینجا بخوانید
محمدرضا صباغیان، عضو مجلس شورای اسلامی نیز دیگر چهرهای است که در این انتخابات ثبتنام کرد و از ” اصلاح ساختار اداری و سیاسی” به عنوان برنامه خود نام برد.
تا لحظه تنظیم این گزارش، خبری در خصوص ثبتنام چهرههای موسوم به اصولگرا منتشر نشده است.
گمانهزنیها و نامزدهای احتمالی
محافل و رسانههای نزدیک به محمود احمدینژاد از احتمال کاندیداتوری او خبر میدهند. رئیس جمهوری پیشین ایران بین سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ اما هنوز رسما در این خصوص موضعگیری نکرده است. این در حالی است که شورای نگهبان پیشتر دوبار صلاحیت احمدینژاد را در دو انتخابات ریاست جمهوری پیشین تایید نکرد.
دفتر سعید جلیلی، از چهرههای تندروی نزدیک به جریان موسوم به “پایداری” از نامزدی او در انتخابات پیشرو خبر داده است.
در میان اصلاحطلبان از علیاکبر صالحی به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی نام برده میشود. برخی رسانهها در ایران از علی لاریجانی، محمدرضا ظفرقندی، محمد صدر و مسعود پزشکیان به عنوان دیگر چهرهها و نامزدهای احتمالی اصلاحطلبان در انتخابات آتی نام میبرند.
کانالهای تگلرامی نزدیک به جریان اصلاحطلب نیز خبر میدهند که شورایی متشکل از محمد خاتمی، حسن خمینی، حسن روحانی و ناطق نوری در حال مشورت و رایزنی درباره نامزد یا نامزدهای احتمالی اصلاحطلبان هستند و احتمالا بهزاد نبوی و اسحاق جهانگیری هم به این جمع اضافه خواهند شد.
از محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی یاد میشد اما برخی رسانهها و چهرههای نزدیک به او تا کنون اعلام نامزدی او را تکذیب کردهاند.
طبق برخی گمانهزنیها، محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی و کفیل کنونی ریاست جمهوری نیز از دیگر نامزدهای احتمالی در انتخابات ریاست جمهوری است.
سایه خیزش سراسری بر فضای سیاسی ایران
ثبتنام از نامزدها تا روز ۱۴ خردادماه ادامه خواهد یافت و پس از آن روند بررسی صلاحیت نامزدها آغاز خواهد شد. آنگونه که رسانههای دولتی در ایران خبر دادهاند، نتایج بررسیهای شورای نگهبان درباره صلاحیت نامزدها روز ۲۲ خردادماه به وزارت کشور اعلام خواهد شد و پس از آن، نامزدهای تایید صلاحیتشده تا ششم تیرماه ۱۵ روز فرصت تبلیغ خواهند داشت.
چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران در حالی برگزار خواهد شد که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران با اشاره به مشارکت اندک در انتخابات دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی در اسفندماه سال ۱۴۰۲ پیشبینی میکنند که میزان مشارکت در انتخابات پیشرو نیز اندک خواهد بود.
علیرغم تبلیغات گسترده حکومت برای دعوت از مردم برای حضور در انتخابات روز ۱۱ اسفند ۱۴۰۲، پایینترین میزان مشارکت در تاریخ جمهوری اسلامی رقم خورد و بنا بر اعلام خبرگزاریهای حکومتی، تنها ۴۱ درصد از واجدین شرایط در این انتخابات شرکت کردند. این در حالی است که شمار زیادی از کارشناسان و تحلیلگران مستقل، میزان واقعی مشارکت را بسیار پایینتر از رقمی میدانند که از سوی نهادهای حکومتی اعلام شده است.
بسیاری معتقدند خیزش سراسری “زن، زندگی، آزادی” و سرکوب بیرحمانه این اعتراضها همچنان بر فضای سیاسی ایران سایه افکنده است و همین موضوع، اصلیترین عامل در بیاعتنایی افکار عمومی و رایدهندگان نسبت به انتخابات در جمهوری اسلامی به شمار میرود.