پوتین آخرین بار پنج سال پیش از مغولستان دیدار کرده بود و این بار قرار است در مراسمی به مناسبت ۸۵مین سالگرد پیروزی شوروی و مغولستان بر ارتش ژاپن که در آن زمان کنترل منچوری، منطقهای در شمال شرق چین را در اختیار داشت، شرکت کند. جنگ چندین ماهه در سال ۱۹۳۹ بر سر موقعیت مرزی بین منچوری و مغولستان جان هزاران سرباز را گرفت.
دیوان کیفری بینالمللی ماه مارس سال گذشته حکم بازداشت پوتین را به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد. طبق قوانین بینالمللی اعضای این دیوان که مغولستان نیز یکی از آن بهشمار میرود، موظف به پیروی از احکام این نهاد هستند. اتحادیه اروپا و اوکراین در روزهای گذشته لزوم پایبندی به این تعهد را به مغولستان یادآوری کرده بودند، اما مقامات روسی گفته بودند نسبت به سفر پوتین به این کشور “نگران” نیستند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این نخستین سفر پوتین به یکی از کشورهای عضو این دیوان پس از صدور حکم بازداشت علیه او، به شمار میرود. دیوان کیفری بینالمللی تنها میتواند احکام را صادر کند و ابزاری برای اجرایی شدن آن در اختیار ندارد. مغولستان کشوری محصور میان روسیه و چین است و برای سوخت و همچنین بخشی از برق مورد نیاز خود به شدت به روسیه وابسته است.
پوتین به محض ورود به اولانباتور در مراسمی که در میدان اصلی این شهر برگزار شد از سوی یک گارد افتخاری که یونیفرمهایی به رنگ قرمز و آبی بر تن داشتند، مورد استقبال قرار گرفت. یونیفرمهای این سربازان برگرفته از رنگ یونیفرم گارد شخصی چنگیزخان، بنیانگذار و نخستین خان امپراتوری مغول بود که از سال ۱۲۰۶ تا ۱۲۲۷ میلادی حکومت کرد.
بخوانید: مدودف: دستگیری پوتین به معنای “اعلان جنگ” به روسیه است
پوتین و اوخنا خورلسوخ، رئیسجمهور مغولستان سپس از پلههای کاخ دولت بالا رفتند و پیش از ورود به ساختمان دولت، مقابل مجسمه چنگیزخان تعظیم کردند.
بیش از ۵۰ شهروند تبعیدی روس در آستانه سفر پوتین در نامهای سرگشاده از دولت مغولستان درخواست کرده بودند تا رئیسجمهور روسیه را به محض ورود به اولانباتور فورا بازداشت کند. یکی از امضاکنندگان این نامه ولادیمیر کارا مورزا، سیاستمدار روس بود که ماه گذشته در جریان مبادله زندانیان میان روسیه و غرب، از زندان آزاد شد.
سازمان عفوبینالملل نیز خواستار پایبندی مغولستان به تعهدات بینالمللی خود و بازداشت پوتین شده بود. آلتانتویا باتدورج، مدیر این سازمان در مغولستان هشدار داد: «هر سفر به یکی از کشورهای عضو دیوان کیفری بینالمللی که به بازداشت پوتین ختم نشود، منجر به تشویق او در مسیر فعلیاش میشود و باید آن را بخشی از تلاشهای راهبردی برای تضعیف فعالیت این دیوان تلقی کرد.»
به گزارش خبرگزاریهای روسیه پوتین روز سهشنبه (۱۳ شهریور) در گفتوگو با رئیس جمهوری مغولستان از او برای شرکت در نشست آتی کشورهای بریکس که اواخر اکتبر در شهر کازان روسیه برگزار میشود، دعوت کرد. او به اوخنا خورلسوخ گفت: «ما منتظر شما هستیم.»
بخوانید: سفر پوتین به چین؛ پکن حکم بازداشت رهبر کرملین را نادیده گرفت
یک سخنگوی وزارت خارجه اوکراین در واکنش به عدم بازداشت پوتین نوشت: «مغولستان به یک جنایتکار متهم اجازه داد تا از عدالت فرار کند. این کشور در مسئولیت جنایات جنگی پوتین شریک است.» این مقام اوکراینی تأکید کرد این کشور در همکاری با متحدان خود اطمینان حاصل خواهد کرد تا این سرپیچی “برای اولانباتور بدون پیامد نباشد”.