لارا هولگیت فعالیتهای هستهای ایران را “عمیقاً نگرانکننده” توصیف کرد و افزود که ایران به جای پرداختن به نگرانیهای جامعه بینالمللی، به حرکت بیشتر در مسیر اشتباه ادامه میدهد.
نماینده آمریکا تصریح کرد ایران “به توسعه برنامه هستهای، نصب آبشارهای سانتریفیوژ پیشرفته و تولید اورانیوم با غنای بالا ادامه میدهد که هیچ هدف صلحآمیز معتبری برای آن ندارد.”
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
هولگیت با اشاره به خودداری ایران از اجرای تعهدات قانونی خود بر اساس کد اصلاحی ۳.۱ افزود، “جمهوری اسلامی به جای شفافیت بیشتر، اجرای پروتکل الحاقی را متوقف و از تداوم اشراف آژانس در مورد تولید قطعات سانتریفیوژ جلوگیری کرده است.”
بیشتر بخوانید: رافائل گروسی: ایران بیانیه مشترک با آژانس را اجرا کند
طبق کد اصلاحی ۳.۱، هر کشور عضو پادمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی موظف است که در ابتدای برنامهریزی برای اجرای یک برنامه هستهای، این آژانس را مطلع سازد.
نماینده آمریکا در نشست شورای حکام آژانس اتمی تاکید کرد که “ایران باید تعهدات پادمانهای قانونی خود را به طور کامل و بدون تاخیر بیشتر اجرا کند و باید شفافیت کاملی را در رابطه با فعالیتهای مرتبط با غنیسازی سانتریفیوژ به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه دهد.”
آمریکا از ایران خواست “به جای تضعیف توانایی آژانس با هدف ارائه تضمینهای اساسی مبنی بر اینکه برنامه هستهای ایران منحصراً صلحآمیز است، گامهایی برای ایجاد اعتماد بینالمللی بردارد.”
اتحادیه اروپا: اقدامات ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارند
اتحادیه اروپا شامگاه سهشنبه ۱۰ سپتامبر (۲۰ شهریورماه) با صدور بیانیهای تاکید کرد “این یک اولویت امنیتی کلیدی برای اتحادیه اروپا است تا تضمین کند ایران به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند” و در عین حال افزود که این اتحادیه همچنان به دستیابی برای راهحل دیپلماتیک در موضوع هستهای ایران متعهد است.
این اتحادیه با ابراز تاسف از اینکه ایران “تصمیمات لازم را برای بازگشت به تعهدات مرتبط هستهای خود در چارچوب برجام اتخاذ نکرده است”، ادامه داد که “پیشرفتهای هستهای بیوقفه ایران در ۵ سال گذشته بازگشت به برجام را به طور فزایندهای به چالش کشانده است.”
بیشتر بخوانید: افزایش نگرانیها از تشدید تنشهای هستهای با ایران
اتحادیه اروپا با ابراز نگرانی شدید از “ادامه گسترش برنامه هستهای ایران” افزود که ایران به شدت از تعهدات خود در برجام خارج شده و به دانش برگشتناپذیری دستیافته است.
این بیانیه با اشاره به انباشت قابلتوجه اورانیوم با غنای بالا و نصب هزاران سانتریفیوژ جدید از سوی ایران تصریح میکند: «چنین اقداماتی خطرات بسیار مهم مرتبط با اشاعه تسلیحات هستهای را به همراه دارد و نگرانیهای شدیدی را در مورد نیات ایران برمیانگیزد، چرا که [این اقدامات] هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارند.»
اتحادیه اروپا با اشاره به اینکه “ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داده که تصمیم سپتامبر ۲۰۲۳ خود را مبنی بر عدم اجازه ورود به بازرسان با آژانس که قبلاً در ایران کار میکردند، لغو نخواهد کرد”، از جمهوری اسلامی خواسته تا عدم اجازه ورود بازرسان آژانس را “بدون تاخیر” لغو کند تا این آژانس بتواند اقدامهای خود در راستای راستیآزمایی را “به طور کامل و موثر” انجام دهد.
این بیانیه از ایران به عنوان تنها کشور غیرهستهای نام برده که به طور سیستماتیک اورانیوم با غنای بالا را تولید و انباشته میکند و این وضعیت باعث افزایش نگرانیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا شده است.
اتحادیه اروپا قویاً از ایران خواست که “مسیر هشداردهنده هستهای خود را معکوس کند و بدون تأخیر بیشتر به تعهدات خود در زمینه عدم اشاعه سلاحهای هستهای بازگردد.”
بیشتر بخوانید: رافائل گروسی: آمادهام برای ادامه مذاکرات به ایران سفر کنم
بیانیه مزبور میافزاید: «اتحادیه اروپا از ایران انتظار دارد که نصب تجهیزات نظارتی را تکمیل کند و به آژانس اجازه دسترسی بدون مانع به اطلاعات آنها را بدهد و همچنین اجرای همه اقدامات نظارتی و راستیآزمایی مرتبط با برجام را از سر بگیرد.»
این اتحادیه همچنین حمایت کامل خود را از تلاشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ادامه اجرای ماموریت بلندمدت خود در راستیآزمایی و نظارت مستمر بر فعالیتهای هستهای ایران اعلام کرد.
ادامه نگرانی جامعه جهانی از برنامههای هستهای مشکوک ایران
نگرانی جامعه جهانی از برنامههای هستهای ایران همچنان ادامه دارد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۹ سپتامبر (۱۹ شهریورماه) در سخنرانی خود در نخستین روز از نشست فصلی شورای حکام آژانس گفت که این آژانس “تداوم آگاهی خود درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آنها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم” در ایران را از دست داده است.
رافائل گروسی گفت که “در ۱۵ ماه گذشته هیچ پیشرفتی در زمینه اجراییشدن بیانیه مشترک چهارم مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است.”
او از ایران خواست تا بیانیه مشترک را با به کار بستن جدی پیشنهادهای مشخص آژانس اجرایی کند.
اشاره گروسی به بیانیه مشترک آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران در اسفندماه سال ۱۴۰۱ در پایان سفر دو روزه رافائل گروسی به تهران است.
در این بیانیه با اشاره به دیدار گروسی با مقامات رسمی جمهوری اسلامی تاکید شده بود که “ایران به صورت داوطلبانه به آژانس مجوز خواهد داد تا فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی بیشتری را اجرا کند.”
تهران همچنین قبول کرده بود که توضیحات و اطلاعات بیشتری در باره پیدا شدن ذرات اورانیوم در سه مرکز اعلامنشده به آژانس بدهد.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ در قالب توافقنامه برجام متعهد شد که برنامه هستهای خود را بهطور قابل توجهی محدود کند و در مقابل، تحریمهای غرب باید برداشته میشد. اما در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، از این توافقنامه خارج شد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ایران پس از آن بار دیگر فعالیتهای هستهای خود را افزایش داد و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محدود کرد؛ اقدامی که تحریمهای بیشتر غرب علیه تهران را بههمراه داشت. تحریمهای جدید، اگرچه ایران را به یک بحران اقتصادی عظیم کشاند اما با این حال ایران فعالیتهای هستهای خود را متوقف نکرد.
نگرانی جامعه بینالمللی از فعالیتهای هستهای ایران در حالی بالا گرفته که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران در جریان رقابتهای انتخابات تاکید کرده بود قصد دارد مذاکرات هستهای با غرب را برای رفع تحریمهای بینالمللی از سر بگیرد.
نشست فصلی شورای حکام آژانس از روز دوشنبه ۱۹ شهریورماه در وین، پایتخت اتریش آغاز شده و قرار است تا روز ۱۳ سپتامبر (۲۲ شهریورماه) ادامه یابد.