“صندلی آلمانی” و “فرش پرنده”، از زندان‌های‌ اسد چه می‌دانیم؟

با سقوط بشار اسد هزاران تن از شبکه‌ای از زندان‌های سوریه آزاد شدند. تصاویر هولناکی از آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. چه تعداد در دوره جنگ داخلی به زندان افتادند، شکنجه و کشته شدند؟ قربانیان چگونه شکنجه می‌شدند؟سازمان امداد “دفاع مدنی سوریه” (کلاه سفیدها) اعلام کرد که جستجوی این گروه در زندان مخوف صیدنایا نزدیک دمشق به پایان رسیده است. این جستجو برای یافتن زندانیانی بود که تصور می‌شد “در سلول‌ها و زیرزمین‌های مخفی” نگهداری شوند که ممکن است “هنوز کشف نشده باشند”. کلاه سفیدها روز سه‌شنبه ۱۸ آبان اعلام کردند که هیچ زندان زیرزمینی جدیدی کشف نشده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

پس از سرنگونی بشار اسد بسیاری از مردم به زندان صیدنایا هجوم بردند تا به دنبال بستگان خود بگردند که بعضی از آن‌ها سال‌ها در آنجا زندانی بودند. خبرنگاران خبرگزاری‌های مختلف، از جمله خبرگزاری آلمان گزارش دادند که تا شب، هزاران نفر در مقابل این زندان چندطبقه که در شمال پایتخت قرار دارد، جمع شده بودند.

زندان صیدنایا نماد وحشیگری حکومت چند دهه‌ای خانواده اسد است. بشار اسد در زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۰۰ میلادی این دستگاه سرکوب را از پدر خود حافظ اسد به ارث برد؛ زندان و بازداشتگاه‌هایی هولناک که هر مخالف یا منتقدی روانه آنها می‌شد.

گروه اسلام‌گرای “هیئت تحریر شام” که پایان حکومت بشار اسد، دیکتاتور سابق سوریه را رقم زد، اعلام کرد که “تمامی زندانیان بی‌گناه” آزاد خواهند شد. اعضای این گروه در شهرهای مختلف سوریه زندان‌ها را تصرف کردند و به زندانیان اطمینان دادند که در امنیت خواهند بود. آنها هم‌چنین به جهانیان تصاویر زندانیانی را نشان دادند که چند دهه در زندان بسر برده بودند.

نیروهای شورشی و امدادگران تلاش بسیاری برای یافتن زندانیانی که گمان می‌رفت در زندان‌ها یا مراکز مخفی نگهداری می‌شوند، انجام دادند. تلاش‌های آن‌ها کورسوی امیدی برای تعداد زیادی از خانواده‌های سوری بود که عزیزان‌شان در دوره دیکتاتوری اسد در سیاه‌چال یا آنچه “اردوگاه مرگ” توصیف می‌کنند، “ناپدید” شده‌اند.

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد بیش از ۱۰۰ بازداشتگاه و تعداد نامعلومی از مراکز مخفی در سوریه وجود داشته است. تدمر و صیدنایا دو زندان از بدنام‌ترین‌ها بوده‌اند. آنها به ترتیب در صحرای شهر باستانی پالمیرا و در خارج از دمشق قرار داشتند.

شرایط زندان‌های سوریه چگونه بود؟

در سال ۲۰۱۴ یکی از افراد رژیم اسد با نام “سزار” با ده‌ها هزار تصویر که اجساد مثله شده زندانیان کشته یا شکنجه شده در زندان‌های سوریه را نشان می‌داد، از کشور گریخت. او حدود ۵۳ هزار و ۲۷۶ پرونده را در اختیار گروه‌ها و فعالان حقوق سوریه و سازمان‌های بین‌المللی قرار داد.

دیده بان حقوق بشر اعلام کرد که این عکس‌ها ثابت می کند که حداقل ۶۷۸۶ نفر در بازداشت جان باخته‌اند. عفو بین‌الملل در سال ۲۰۱۷ پس از اینکه متوجه شد هزاران نفر در زندان صیدنایا اعدام شده‌اند، از این زندان به عنوان یک “سلاخ‌خانه” یاد کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این زندانیان یا به دار آویخته یا تا حد مرگ شکنجه شده‌اند، از جمله با محرومیت از غذا، آب و دارو. مقامات سوریه سپس آنها را در گورهای دسته جمعی دفن کردند. عفو بین‌الملل این قتل‌ها جنایت علیه بشریت دانست.

چند نفر در سوریه زندانی شدند؟

حدود ۱۵۷ هزار و ۶۳۴ سوری بین مارس ۲۰۱۱ (شروع اعتراضات سراسری علیه اسد) تا اوت ۲۰۲۴ دستگیر شدند. از این تعداد ۵۲۷۴ کودک و ۱۰۲۲۱ تن زن بودند. هزاران نفر دیگر توسط دستگاه‌های امنیتی مخوف سوریه در دوران حکومت حافظ، پدر بشار اسد ربوده شده بودند.

به گفته گروه های امدادی، هنوز افراد بی شماری در سیاه‌‌چال‌های زیرزمینی اسیرند. بر اساس تصاویر دوربین‌های مداربسته، مقام‌ها از سربازان سابق و نگهبانان زندان خواسته‌اند تا رمز عبور برای باز کردن قفل درهای الکترونیکی زیرزمینی را به نیروهای مخالف بدهند و می‌گویند که هزاران زندانی همچنان در این سیاه چال‌ها گیر افتاده‌اند.

کلاه سفیدهای سوریه همچنین اعلام کردند به هر کسی که اطلاعاتی را ارائه دهد که به کشف یک مرکز مخفی کمک کند، یک جایزه نقدی سه هزار دلاری می‌دهند.

زندانیان چگونه شکنجه شدند؟

رژیم سوریه از چندین روش برای شکنجه مخالفان استفاده می‌کرد؛ از جمله شلاق، شوک برقی و محرومیت از خواب. شکنجه‌گران زنان و مردان را برهنه می‌کردند، چشم‌بند می‌زدند و حتی مورد تجاوز جنسی قرار می‌دادند. علاوه بر این سه روش خاص شکنجه نیز در سوریه بکار گرفته می‌شد.

بیشتر بخوانید:جولانی: فهرست عاملان ارتکاب جنایت در رژیم اسد منتشر خواهد شد

یکی از آنها به “صندلی آلمانی” معروف بود. زندانیان را روی صندلی می‌نشاندند و آن‌ها را تا جایی به عقب خم می‌کردند تا ستون فقرات‌شان بشکند. دومی “فرش پرنده” نام داشت که قربانیان را روی یک تخته چوبی تاشو قرار می‌دادند. سپس نگهبانان دو طرف تخته را بالا می‌آورند و زانوها و قفسه سینه قربانی را ‌آنقدر به هم نزدیک می‌کردند که باعث دردی وحشتناک در بدن زندانی شود.

شکنجه‌گران هم‌چنین اغلب زندانیان را به نردبان می‌بستند و سپس نردبان را هل می‌دادند و بارها و بارها سقوط قربانی را تماشا می‌کردند.