بازگشت کمتر از ۱۰ درصد اساتید اخراجی به دانشگاه‌ها

در حالی که دولت وعده داده بود اساتید اخراج‌شده را به دانشگاه‌ها بازگرداند، تاکنون کمتر از ۱۰ درصد این اساتید به کار خود بازگشته‌اند. این موضوع، جایگاه علمی ایران را در سطح بین‌الملل تضعیف کرده است.علیرضا آزاد، استاد اخراج‌ شده دانشگاه فردوسی مشهد، در گفت‌وگو با پایگاه خبری جماران، با اشاره به وضعیت دشوار اساتید اخراج‌ شده گفت: «اخراج گسترده اساتید طی سه سال گذشته در دو بعد داخلی و خارجی تأثیرات منفی برای کشور داشته است.» او همچنین افزود: «تاکنون کمتر از ۱۰ درصد اساتید اخراجی به دانشگاه‌ها بازگردانده شده‌اند.» آزاد این موضوع را در نامه‌ای که جمعی از اساتید به رئیس‌ جمهوری نوشته‌اند نیز مطرح کرده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

او افزود: «برخی افراد با پررنگ کردن بازگشت این تعداد انگشت‌شمار، چنین جلوه می‌دهند که گویی مسأله اساتید اخراجی حل شده است. اما حقیقت این است که حتی کسانی که بازگشته‌اند، شرایط استخدامی پایدار مانند قبل از اخراج ندارند.»

دلایل کندی روند بازگشت اساتید

بخشی از این ناکامی ناشی از مقاومت برخی روسای دانشگاه‌ها و مدیران برجا مانده از دولت قبل است. آزاد در ادامه گفت: «این مدیران نه‌تنها دستور بازگشت اساتید را اجرا نمی‌کنند، بلکه در مواردی اقدام به صدور احکام جدید اخراج کرده‌اند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

پیشتر ۱۲ تن از این اساتید در نامه‌ایکه روز اول مهر منتشر شد خطاب به مسعود پزشکیان نوشتند: «با وجود دستور صریح شما، هنوز سازوکار روشنی درباره بازگشت استادان اخراجی به دانشگاه اعلام نشده و اقدام مؤثری در این مورد صورت نگرفته است.»

اشاره این افراد به سخنان مسعود پزشکیان در جلسه معارفه وزیر جدید علوم است که گفت: «از وزیر علوم می‌خواهم که قرارداد همه اساتیدی را که تاکنون اخراج شده‌اند یا لغو قرارداد شده‌اند، بازنگری کنید؛ دانشجویان را برگردانید. دانشجو اعتراض می‌کند، من هم باید جوابش را بدهم یا حرفش حق است که باید اطاعت کنم یا اینکه اشتباه می‌کند که هدایتش می‌کنم.»

تأثیرات داخلی و خارجی اخراج اساتید

این استاد سابق دانشگاه، اخراج اساتید را عاملی برای کاهش اعتماد عمومی و تضعیف انگیزه دانشجویان دانست و اظهار کرد: «وقتی دانشجویی استاد سابق خود را در مشاغلی چون مسافرکشی می‌بیند، چگونه می‌توان به او انگیزه داد؟» او همچنین تأکید کرد که این وضعیت، جایگاه آکادمیک ایران در سطح بین‌الملل را به شدت متزلزل کرده است.

پیامدهای تأخیر در بازگشت اساتید

آزاد هشدار داد: «هر روز که بازگرداندن اساتید به دانشگاه‌ها به تعویق بیفتد، تحقق آن دشوارتر خواهد شد. اساتید مهاجرت‌ کرده، روزبه‌روز جایگاه خود را در دانشگاه‌های خارجی مستحکم‌تر می‌کنند و قراردادهای پژوهشی متعددی می‌بندند.»

لزوم اقدام سریع دولت

آزاد در پایان گفت که بازگرداندن اساتید اخراجی یک وظیفه ملی است و افزود: «این وظیفه دولت است که نه‌تنها اساتید را بازگرداند، بلکه از آنها اعاده حیثیت کند و با عاملان این تنگ‌نظری‌ها برخورد مناسب صورت گیرد.»

روند اخراج اساتید از زمان ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد آغاز شد. این روند در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی کمی کند شد اما در دوران ابراهیم رییسی دوباره شدت گرفت. اما بیشترین موج اخراج اساتید در سال‌های اخیر مربوط به سال ۱۴۰۱ پس از اعتراضات سراسری است.