بلینکن روز شنبه ۱۴ دسامبر در حاشیه “نشست آینده” سوریه که در اردن برگزار شد، به خبرنگاران گفت: «ما با هیئت تحریر شام و دیگر گروها در تماس بودهایم.»
پیشتر شبکه “انبیسی” به نقل از دو مقام فعلی و یک مقام ارشد پیشین آمریکا گزارش داده بود، دولت جو بایدن در حال بررسی حذف هیئت تحریر شام از فهرست گروههای تروریستی است. یکی از این منابع آگاه هدف از این اقدام را “ایجاد مسیری برای تعامل جامعه بینالمللی با دولت جدید” سوریه عنوان کرده بود.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
دو مقام آمریکایی گفته بودند دولت بایدن به دنبال آن است تا این اتفاق “بهزودی” به وقوع بپیوندد، در حالی که یک مقام دیگر تصریح کرده بود بحثها در این رابطه هنوز در مراحل اولیه بسر میبرد.
بلینکن نخستین مقام رسمی آمریکایی است که به طور علنی تماس بین واشنگتن و هیئت تحریر شام را تأیید میکند. او اشارهای به جزئیات این تماسها نکرد اما گفت برای ایالات متحده مهم بود که پیامهایی را در مورد رفتار این گروه و چگونگی حکومت آن در دوره گذار به آنها منتقل کند.
وزیر خارجه آمریکا افزود: «پیام ما به مردم سوریه این است که میخواهیم موفق شوند و آمادهایم که به آنها برای انجام این کار کمک کنیم.»
احمد شرع، رهبر هیئت تحریر شام روز شنبه در گفتوگویی که از تلویزیون سوریه پخش شد، اشارهای به تماس با واشنگتن نکرد اما گفت مقامات جدید در دمشق با سفارتخانههای دولتهای غربی در تماس هستند.
وزرای خارجه کشورهای شرکتکننده در نشست اردن در بیانیهای مشترک از همه طرفهای درگیر در سوریه خواستند تا به خصومتها پایان دهند و از روند سیاسی انتقال قدرت حمایت کنند. در بیانیه پایانی این نشست بر جلوگیری از ظهور مجدد گروههای افراطی و تضمین امنیت و نابودی ایمن ذخایر سلاحهای شیمیایی دولت اسد تأکید شده بود. وزیر خارجه اردن در همین ارتباط به خبرنگاران گفت: «ما نمیخواهیم سوریه دچار هرج و مرج شود.»
در نشست اردن وزرای خارجه اردن، عراق، عربستان سعودی، مصر، لبنان، امارات متحده عربی، بحرین، قطر، ایالات متحده، ترکیه و فرانسه، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده ویژه سازمان ملل شرکت داشتند. جمهوری اسلامی و روسیه، دو متحد اصلی رژیم سرنگونشده اسد، به این نشست دعوت نشده بودند.
شکایت اسد از ترکیه نزد تهران
در همین حال خبرگزاری رویترز روز شنبه به نقل از دو مقام ایرانی گزارش داد، اسد در آخرین روزهای منتهی به سرنگونی حکومتش، در گفتوگویی با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی از این شکایت کرده بود که ترکیه فعالانه از حملات شورشیان سنی برای سرنگونی او حمایت میکند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اسد و عراقچی ۱۲ آذر (دوم دسامبر)، چند روز پیش از فتح دمشق توسط هیئت تحریر شام، در پایتخت سوریه با یکدیگر دیدار کرده بودند. به گفته یک مقام ایرانی، اسد در این دیدار عصبانیت خود را در مورد تشدید تلاشهای ترکیه برای سرنگونی او ابراز کرده بود و عراقچی در مقابل به اسد اطمینان داده بود که تهران به حمایت از او ادامه میدهد و شکایت او را با ترکیه مطرح خواهد کرد.
یک روز پس از آن عراقچی با هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه دیدار کرد.
رویترز به نقل از یک مقام دیگر جمهور اسلامی این دیدار را “پر تنش” گزارش کرده و نوشت، عراقچی از همسویی ترکیه با برنامههای آمریکا و اسرائیل ابراز ناخرسندی کرده و نگرانیهای اسد را با آنکارا در میان گذاشت.
به گفته این منبع آگاه، در مقابل فیدان، اسد را مسئول این بحران دانسته و تأکید کرده بود خودداری او برای آغاز یک گفتوگوی واقعی برای صلح و سالها حکومت ظالمانه، ریشه درگیریهای کنونی در سوریه است.
از سوی دیگر یک منبع وزارت خارجه ترکیه که از دیدار فیدان و عراقچی مطلع بوده است، به رویترز گفت فیدان چنین اظهاراتی را بیان نکرده است و عراقچی نیز حاوی هیچگونه پیامی از سوی اسد برای ترکیه نبوده است.