اعتراض ایران به تحدید آب‌های ورودی از افغانستان

ایران نسبت به کاهش جریان طبیعی رودخانه‌های مرزی از سوی افغانستان اعتراض کرده و خواستار همکاری این کشور در حفظ حقوق آبی و اجرای معاهدات دوجانبه شده است.اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، با اشاره به اهمیت جریان طبیعی رودخانه‌های مرزی، خواستار همکاری افغانستان برای رفع موانع ایجادشده و حفظ حقوق متقابل دو کشور شد. وی تاکید کرد که احترام به معاهدات بین‌المللی و اصول حسن همجواری از الزامات روابط دو کشور است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

بقایی در اظهارات خود به پیوندهای هویتی و تمدنی میان دو ملت ایران و افغانستان و میزبانی پنج‌دهه‌ای ایران از میلیون‌ها شهروند افغان اشاره کرد و افزود: «حفظ مناسبات دو کشور مستلزم رعایت حقوق و منافع متقابل و پرهیز از اقدامات یکجانبه آسیب‌زا است.»

وی همچنین به اهمیت موافقتنامه‌های دوجانبه و اصول حقوق بین‌الملل معاهداتی و عرفی در بهره‌برداری از منابع آبی اشاره کرد و گفت: «افغانستان باید در استمرار جریان طبیعی آب به سمت ایران همکاری کند و موانع ایجادشده را رفع نماید.»

طبق عهدنامه سال ۱۳۵۱، افغانستان باید سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب از آب رودخانه هیرمند را به ایران بدهد. اما عدم عمل به این عهد از سوی افغانستان به‌ ویژه در سال‌های اخیر چالشی جدی بین دو کشور به‌وجود آورده است.

چالش سد پاشدان

عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران، با انتقاد از آبگیری سد پاشدان در حوضه مرزی هریرود، این اقدام را عامل کاهش جدی جریان طبیعی رودخانه هریرود دانست و گفت: «این اقدام یک‌جانبه تامین آب شرب بیش از دو میلیون نفر در استان خراسان و همچنین زیست‌محیط مناطق پایین‌دست را به خطر انداخته است.»

بزرگ‌زاده با اشاره به اثرات گسترده این سد بر محیط‌ زیست افزود: «ساکنین حوضه آبریز هریرود در هر دو کشور طی سال‌ها از جریان طبیعی این رودخانه بهره‌مند شده‌اند و حقوق عرفی و تاریخی برای هر دو طرف ایجاد شده است.»

نگرانی از کاهش منابع آبی مشهد

رودخانه هریرود که پس از عبور از افغانستان به مرز ایران می‌رسد، منبع اصلی تامین آب شرب بیش از دو میلیون نفر در استان خراسان است. گزارش‌ها حاکی از آن است که طالبان با آبگیری سد پاشدان قصد دارد ۱۳ هزار هکتار زمین کشاورزی را آبیاری کند. این اقدام می‌تواند تامین آب شرب و بهداشت چندین میلیون نفر در ایران را تحت تأثیر قرار دهد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این بحران آبی در حالی شدت گرفته که دو کشور در تلاشند تا روابط خود را بر اساس حسن همجواری و احترام به حقوق تاریخی و عرفی پایدار نگه دارند. ایران انتظار دارد افغانستان به تعهدات خود در قبال جریان آب‌های مرزی پایبند باشد و اقداماتی برای کاهش تنش‌های آبی انجام دهد.