خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی از جمله تعدادی از فرامین احرایی بود که ترامپ در اولین روز کاری خود آن را امضا کرد.
او در توضیح دلیل این تصمیم گفته است که ایالات متحده به‌طور ناعادلانه‌ای در قیاس با کشورهایی مانند چین سهم بیشتری به سازمان ملل پرداخت می‌کند.
ترامپ علاوه بر توقف پرداخت‌ها، همچنین قصد دارد کارکنانی که با ماموریت دولت آمریکا برای WHO کار می‌کنند را از این سازمان خارج کند.
سازمان بهداشت جهانی در واکنش به تصمیم ترامپ گفته است که “ما امیدواریم که ایالات متحده تصمیم خود را دوباره بررسی کند و از گفت‌وگوی سازنده‌ای برای حفظ همکاری بین ایالات متحده و WHO استقبال می‌کنیم”.
در بیانیه این سازمان ضمن اشاره به “نقش حیاتی آن در حفاظت از سلامت و امنیت مردم در سرتاسر جهان و از جمله مردم آمریکا” گفته می‌شود که مجموعه اصلاحاتی که در این سازمان با همکاری آمریکا صورت گرفته پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه اثربخشی و کاهش هزینه‌ها داشته است.
سهم کشورها در تامین هزینه‌های سازمان بهداشت جهانی
ایالات متحده بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ با ۱.۲۸ میلیارد دلار بزرگ‌ترین کمک‌کننده بین‌المللی به سازمان بهداشت جهانی بود. پس از آن، آلمان با ۸۵۶ میلیون دلار و بنیاد بیل گیتس با ۸۳۰ میلیون دلار قرار دارند. بودجه کل این سازمان برای سالهای ۲۰۲۴-۲۰۲۵ معادل۶.۸۳ میلیارد دلار است.
مبالغ اجباری که کشورهای عضو به WHO پرداخت می‌کنند عمدتاً بر اساس تولید اقتصادی کشورها محاسبه می‌شود و نه بر اساس تعداد جمعیت. در حال حاضر، ایالات متحده ۲۲ درصد از این مبالغ را پرداخت می‌کند، چین ۱۵.۳ درصد و آلمان ۶.۱ درصد. با این حال، مبالغ اجباری کمتر از ۲۰ درصد از کل بودجه سازمان بهداشت جهانی را تشکیل می‌دهند. بخش عمده‌ای از بودجه، کمک‌های داوطلبانه مانند کمک‌های بنیاد گیتس هستند.
واکنش‌های بین‌المللی به تصمیم ترامپ
وزارت امور خارجه چین پس از اقدام ترامپ اعلام کرد که پکن همچنان از سازمان بهداشت جهانی حمایت خواهد کرد تا وظایف خود را انجام دهد و “سلامت برای بشریت” را ترویج کند. سخنگوی وزارت امور خارجه، گو جیائوکن، تأکید کرد که “نقش سازمان بهداشت جهانی باید تقویت شود نه تضعیف”.
در آلمان، کارل لائوترباخ، وزیر بهداشت خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی را ضربه‌ای سخت به مبارزه بین‌المللی علیه بحران‌های بهداشتی جهانی خواند. او گفت: «بدون مشارکت ایالات متحده در سازمان بهداشت جهانی، کمک به کشورهایی که از شیوع بیماری‌های عفونی یا بلایای زیست‌محیطی آسیب دیده‌اند، به‌طور چشمگیری دشوارتر خواهد شد.»
او افزود که بسیاری از برنامه‌ها برای مقابله با پیامدهای قحطی‌ها، جنگ‌ها و بلایای طبیعی از این منابع تأمین می‌شود.
لائوترباخ تأکید کرد که صدها هزار نفر، به‌ویژه تعداد زیادی کودک، در معرض خطر خواهند بود. او همچنین گفت که آلمان تلاش خواهد کرد تا رئیس‌جمهور ایالات متحده را متقاعد کند. که تصمیم خود را مورد تجدیدنظر قرار دهد.
“به زیان خود آمریکا است”
چند کارشناس آمریکایی نیزتصمیم ترامپ را حیرت‌انگیز و غیرقابل فهم توصیف کرده‌اند.
تام فریدن، مقام سابق ارشد بهداشت ایالات متحده، در شبکه آنلاین X نوشت: «نمی‌توان با ترک سازمان بهداشت جهانی آن را کارآمدتر کرد». او افزود که با این عقب‌نشینی، نفوذ ایالات متحده تضعیف می‌شود و خطر پاندمی‌های مرگبار افزایش می‌یابد.
لارنس گاستین، کارشناس أمور بهداشتی از دانشگاه جورج‌تاون نیز در شبکه اکس نوشت:« با خروج از سازمان بهداشت جهانی، ایالات متحده دسترسی ترجیحی خود به داده‌های مهم در زمینه نظارت بر اپیدمی‌ها را از دست خواهد داد که می‌تواند واکنش آینده به تهدیدات بهداشتی از خارج از کشور را مختل کند»
به عقیده این کارشناس «حالا به جای اینکه اولین کسانی باشیم که واکسن‌ها را دریافت می‌کنیم، در انتهای صف خواهیم بود».
تصمیم ترامپ در زمانی اتخاذ می‌شود که نگرانی‌ها در مورد پاندمی احتمالی ناشی از ویروس آنفلوانزای پرندگان H5N1 در حال افزایش است.
ترامپ در اولین روز کاری خود تعداد زیادی دستور اجرایی امضا کرد. از جمله اینکه ایالات متحده دوباره از توافقنامه اقلیمی پاریس خارج شد. علاوه بر این، ترامپ تحریم‌ها علیه شهرک‌نشینان اسرائیلی را لغو کرد و بسیاری از زندانیانی را که در حمله به کنگره ایالات متحده در واشنگتن در سال ۲۰۲۱ نقش داشتند، مورد عفو قرار داد. در سیاست داخلی، جمهوری‌خواه اعلام کرد که بیش از هزار کارمند دولتی را برکنار و مهاجران غیرقانونی را به سرعت اخراح خواهد کرد. حق تابعیت در مورد کودکان تولد یافته در آمریکا نیز محدود شده است.
