طبق گزارش‌های دولتی، همچنین دیداری با عبدالغنی برادر، معاون رئیس‌الوزرای افغانستان در امور اقتصادی، برنامه‌ریزی شده است.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، عراقچی همچنین در محل ارگ حکومتی کابل با ملا محمدحسن آخند، رئیس‌الوزرا حکومت طالبان، دیدار و درباره “مهم‌ترین موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای” گفت‌وگو کرده است.
عباس عراقچی بلندپایه‌ترین مقام جمهوری اسلامی است که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در ماه اوت ۲۰۲۱ به افغانستان سفر می‌کند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، پیش از عزیمت به کابل، اهداف سفر عراقچی را در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) “پیگیری منافع ملی کشورمان از طریق تعامل و چاره‌اندیشی در مورد علائق و نگرانی‌های مشترک” عنوان کرده بود.
به گفته صدا و سیمای جمهوری اسلامی، همکاری‌های دیپلماتیک و اقتصادی و امنیت مرزی دو کشور محور اصلی گفت‌وگوهای دو طرف خواهند بود.
“شش میلیون” پناهجوی افغان در ایران
ایران بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و میلیون‌ها پناهجو از این کشور همسایه را که در جریان جنگ از افغانستان گریخته‌اند، پذیرفته است. از زمان بازگشت طالبان به قدرت نیز شمار این پناهجویان افزایش یافته است.
امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، ۲۳ آذرماه گذشته گفته بود که “بیش از شش میلیون افغان در ایران پناه گرفته‌اند”.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ایروانی همچنین با اشاره به “فشار زیادی” که هزینه‌های ناشی از این امر بر “منابع محدود” جمهوری اسلامی وارد کرده است، گفته بود: «ایران سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار برای تأمین نیاز‌های آنان هزینه می‌کند.»
امنیت مرزی
موضوع دیگر امنیت مرزی در مرزهای دو کشور است. در همین راستا کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، هفته گذشته خبر داده بود که ۵۰ کیلومتر از ساخت دیواری مرزی با افغانستان در شمال شرق ایران به پایان رسیده است.
او همچنین ضمن تأکید بر ضرورت این طرح برای “تأمین امنیت و ایجاد پایداری” در ایران، ابراز امیدواری کرده بود که تا پایان سال جاری خورشیدی ۱۰۰ کیلومتر از ساخت این دیوار برای طرح جمهوری اسلامی مبنی بر “انسداد مرزهای شمال شرق” به پایان برسد.
دیوار مرزی میان ایران و افغانستان قرار است ۳۰۰ کیلومتر باشد که اجرای مراحل مختلف آن به گفته فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، “سه سال طول خواهد کشید”.
رسانه‌های ایران چند ماه پیش از ساخت دیواری به طول بیش از ۱۰ کیلومتر در مرز افغانستان خبر داده بودند. مقام‌های دولتی اعلام کرده بودند که علاوه بر دیوار مرزی، ساخت حصارهای سیم خاردار و کانال‌های آب نیز جزو برنامه‌ریزی‌های جمهوری اسلامی برای “مهار قاچاق و مهاجرت غیرقانونی” است.
اختلاف بر سر حقابه
تهران و کابل سال‌هاست که روابط دیپلماتیک دارند، اما جمهوری اسلامی نیز مانند دیگر کشورها تاکنون دولت طالبان را به شکل رسمی به رسمیت نشناخته است.
از زمان به قدرت رسیدن طالبان و تشکیل “امارت اسلامی افغانستان”، چندین هیأت ایرانی به افغانستان سفر کرده‌اند، اما سفر عراقچی نخستین سفر یک مقام بلندپایه جمهوری اسلامی به کابل از سال ۲۰۲۱ تاکنون محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید: سد پاشدان؛ موضوع تازه در مناقشه آبی ایران و افغانستان
در ماه ااوت ۲۰۲۳ یک هیأت پارلمانی به افغانستان رفت تا درباره موضوع حقابه ایران گفت‌وگو کند. در سالهای اخیر ساخت سدهایی بر روی رودخانه‌های هیرمند و هریرود موجب تنش در روابط دو کشور شده است.
ایران و افغانستان در سال ۱۳۵۱ برای تقسیم آب هیرمند معاهده‌ای امضا کرده‌اند. بر پایه این معاهده، حقابه ایران ۲۶ متر مکعب در ثانیه محاسبه شده، اما ایران از میزان اندک آبی که وارد این کشور می‌شود ناراضی است و بارها نسبت به “تحدید نامتناسب آب‌های ورودی به ایران یا منحرف کردن مسیر طبیعی رودخانه‌ها” ابراز نگرانی و اعتراض کرده است.
