در همین زمینه شب گذشته (دوم اسفند) برای نخستین‌بار در شهرستان گنبدکاووس اولین جشنواره زبان ترکمنی به مناسبت روز جهانی زبان مادری با استقبال گسترده زنان برگزار شد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
کنشگران و فعالان زبان مادری به‌رغم خطر دستگیری و حبس‌های طولانی‌مدت هر سال به زبان مادری خود در میان کودکان کتاب پخش می‌کنند. طبق داده‌های نهادهای مدافع حقوق بشر ده‌ها نفر از مدافعان زبان مادری تا کنون دستگیر شدند.
در آستانه سالگرد زبان مادری سازمان دیده‌بان حقوق بشر روز جمعه ۲۶ بهمن (۱۴ فوریه) در بیانیه‌ای از جمهوری اسلامی خواست فعالان آذربایجانیِ زندانی را آزاد کند.
روز جهانی زبان مادری امسال هم با اعتراض به “نابودی زبان‌های غیرفارسی” و “زندانی کردن مدافعان زبان مادری” همراه شد.
“ستم زبانی از زمان حکومت پهلوی تا کنون وجود داشته است”
کانون نویسندگان ایران روز جمعه ۳ اسفند (۲۱ فوریه) با صدور بیانیه‌ای روز جهانی زبان مادری را تبریک گفته و خواستار رفع هرگونه تحدید، تبعیض، بازداشت و پیگردهای غیرقانونی درخصوص همه‌ی کنشگران مدنی، فرهنگی و فعالان حوزه‌ی زبان‌های مادری شده است.
کانون نویسندگان ایران در بیانیه خود با “هرگونه ممنوعیت در مسیر آموزش زبان مادری” مخالفت کرده و زبان مادری را بخشی مهم و انکارناپذیر از هویت و هستی انسان دانسته است.
در بیانیه گفته می‌شود “توسل به یک زبان رسمی اجباری، مقوله‌ی زبان مادری را خواه‌ناخواه به شکلی از اشکال ستم ملی و محملی برای تثبیت سلطه‌ی فرهنگی و رواج تک‌صدایی بدل می‌کند”.
کانون نویسندگان در ادامه تاکید کرده است: «یکی از وجوه بارز تبعیض و شکلی از ستم ملی همانا ستم زبانی‌ست که این خود نه پدیده‌ای این‌زمانی و متاخر است که به‌طور سازمان‌یافته از موالید و مواریث بلافصل حکومت پهلوی‌ست و دریغا که تاهم‌اکنون نیز تداوم یافته است.»
زندانی کردن فعالان مدنی در آستانه روز زبان مادری
در بیانیه کانون نویسندگان گفته شده است در آستانه‌ی روز جهانی زبان مادری، بازداشت‌های خشونت‌آمیز و خودسرانه‌ی شهروندان عرب، ترک، بلوچ و کرد خود گواه روشنی‌ست بر نگاه خصمانه و تقلیل‌گرایانه‌ی حاکمیت نسبت به فعالان مدنی و فرهنگی در استان‌هایی که مردمانش به زبانی غیر از زبان رسمی سخن می‌گویند.
کانون نویسندگان ایران همچنین می‌گوید “هیچ زبانی در تضاد و تعارض با زبان عمومی و رسمی یا همان زبان میانجی و مشترک زبان‌های گوناگون در یک سرزمین نبوده و نیست بلکه این تنوع و تکثر بر غنا و بالندگی هرچه‌بیشتر زبان‌ها و تعامل و تفاهم میان گویشوران آنها می‌افزاید”.
نامگذاری روز جهانی زبان مادری از طرف یونسکو
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی در جهان انجام گرفت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در ایران برای اولین بار به مناسبت روز جهانی زبان مادری دوم اسفندماه سال ۸۲ برابر با ۲۱ فوریه سال ۲۰۰۴ میلادی مراسمی در دانشگاه علم و صنعت، توسط دانشجویان تُرک دانشگاه‌های تهران برگزار شد. موضوع اصلی سخنرانی‌ها و شعرها در این مراسم، لزوم آموزش به زبان مادری در کشور متکثر ایران بود.
هم‌زمان با تهران در تبریز نیز در گرامیداشت روز جهانی زبان مادری مراسمی در تالار “دکتر مبیّن” این شهر برگزار شده بود.
در سالهای بعد نیز برگزاری این مراسم ادامه داشته و در شهرهای مختلف کشور روز جهانی زبان مادری برگزار شده است.
