چالش‌های مرتس برای تصدی مقام صدراعظمی آلمان

موفقیت اتحاد احزاب مسیحی در انتخابات یک پیروزی برای فریدریش مرتس به شمار نمی‌آید. اکنون او از حزب خود و رقبایش خواسته تا سریعا وارد مذاکرات ائتلافی شوند. آیا کلام تند و گزنده او می‌تواند مانعی در انجام این کار شود؟در مقر مرکزی حزب دمکرات مسیحی در برلین نورافکن‌های قوی سالن را گرم کرده‌اند و هلهله و تشویق پرشور هواداران حزب به دلیل موفقیت در انتخابات به گوش می‌رسد. اتحاد احزاب مسیحی در روز یک‌شنبه ۲۳ فوریه موفق شد که در انتخابات زودهنگام ۲۸.۵ درصد آرا به خود اختصاص دهد و از این طریق بدل به نیرومندترین فراکسیون در بیست و یکمین دوره پارلمان آلمان (بوندس‌تاگ) شد.

بیشتر بخوانید: نتایج اولیه انتخابات پارلمانی آلمان؛ پیروزی محافظه‌کاران

اما فریدریش مرتس، کاندیدای اصلی حزب که قصد دارد به عنوان صدراعظم دولت آینده، آلمان را رهبری کند، خیلی زود در سالن پرهیاهوی حزب با سخنان جدی به حامیان خود گفت که حالا موضوع اصلی این است “هرچه سریع‌تر یک دولت توانمند با اکثریت پارلمانی قوی تشکیل دهیم.” او افزود که “دنیای بیرون منتظر ما نمی‌داند”. بنا به برآورد و خواست مرتس مذاکرات و گفت‌وگو برای تشکیل دولت آتی نباید طولانی شود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

جشن و پایکوبی در ساختمان مرکزی حزب

مرتس به عنوان رئیس حزب خطاب به حامیان پرشورخود گفت که “امشب را باید جشن بگیریم”. مقر مرکزی حزب که “خانه آدناوئر” (اولین صدراعظم آلمان پس از جنگ جهانی دوم) نامیده می‌شود، در روز یک‌شنبه شلوغ‌تر از هر زمان دیگری بود. مرتس شعار این شب را دو روز قبل از پایان کارزار انتخاباتی در شهر اوبرهازن در ایالت نوردراین وستفالن چنین اعلام کرده بود: «دوستان عزیز جشن، رقص و پایکوبی فقط شب یکشنبه است. ما کمی جشن می‌گیریم و بعد آستین‌ها را بالا می‌زنیم و شروع به کار می‌کنیم.»

او پس از پیروزی در انتخابات این سخنان را دوباره تکرار کرد: «حالا اجازه دارید کمی جشن بگیرید.»

اما نتیجه انتخابات بوندستاگ برای مرتس قطعاً دلیل شادی بی‌حد و حصر نیست. فراکسیون اتحادیه دو حزب مسیحی (دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی)، بزرگترین فراکسیون در پارلمان جدید خواهد بود، اما این نتیجه انتخابات کاملا مطابق با انتظارات نبوده است.

مرتس و حزبش بارها اعلام کرده بودند که هدف‌ کسب بیش از ۳۰ درصد آراء در انتخابات است. اما حالا این دومین نتیجه ضعیف‌ از سال ۱۹۴۹ تا کنون است، تنها در سال ۲۰۲۱ بود که پس از یک کارزار پر از اشتباه، نتیجه ضعیف‌تری به دست آمد.

پس از اعلام نتایج انتخابات بسیاری از اعضای ارشد و مسئولان حزب که از ایالت‌های مختلف آلمان بعدازظهر یک‌شنبه به برلین آمده بودند، با خودروهای خود از پارکینگ ساختمان مرکزی خارج شدند. توماس اشتروبِل، وزیر داخلی ایالت بادن-وورتمبرگ، در بدو ورود به سالن وقتی از او پرسیده شد که آیا امروز روز خوبی است، به طور کوتاه و پر از معنی جواب داد: «هنوز روز خوبی است». کمی بعد از اعلام نتایج اولیه، رئیس فراکسیون اتحادیه احزاب مسیحی، تورستن فرای، نیز در مقابل دوربین دویچه وله DW نتوانست ناراحتی و ناخشنودی خود را از نتایج پنهان کند.

راه طولانی فردریش مرتس

با این حال یک‌شنبه، شب پیروزی دیرهنگام فریدریش مرتس به شمار می‌آید. او ابتدا در انتخابات بوندستاگ ۱۹۹۴ به عنوان “امید آینده حزب” وارد پارلمان آلمان شد. در فراکسیون، او به سرعت به عنوان سخنوری خوب و تیزهوش مطرح شد. او از سال ۲۰۰۰ رئیس فراکسیون اتحادیه در بوندستاگ و رهبر اپوزیسیون بود.

اما این مقام را در سال ۲۰۰۲ به آنگلا مرکل، رئیس‌ وقت حزب واگذار کرد که مرتس را کنار گذاشت و سه سال بعد خود نخستن صدراعظم زن آلمان شد. صعود مرکل به معنای سقوط و خروج مرتس بود. مرتس بدون نقشی بزرگ تا سال ۲۰۰۹ در بوندستاگ ماند و سپس دیگر نامزد نشد.

وداع مرتس از سیاست به پیشرفت سریع او در دنیای اقتصاد انجامید. از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱، او عضو یک شرکت وکالت بین‌المللی بود و مسئولیت‌های بالایی در هیئت‌های نظارت و اداری بر عهده گرفت. از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، او رئیس هیئت نظارت بزرگترین شرکت مدیریت سرمایه، یعنی شرکت بلک‌راک، در آلمان بود. مرتس میلیونر است و برای ملاقات‌های شخصی خود گاهی به عنوان خلبان با هواپیمای شخصی‌اش سفر می‌کند.

از زاوئرلند به برلین

در سال ۲۰۲۱ فردریش مرتس به پارلمان آلمان بازگشت و در سال ۲۰۲۲ به ریاست حزب دمکرات مسیحی رسید. او از منطقه زاوئرلند در وستفالن، یک کوهستان در غرب آلمان، است. او مانند پدرش وکیل است. او پیرو مذهب کاتولیک و طرفدار بوروسیا دورتموند است. او تا کنون در نزدیکی زادگاه خود در زاوئرلند ساکن بوده است.

در صحنه‌ای که به طور ناگهانی در مقر پرجمعیت حزب در روز یکشنبه ایجاد شده بود، تقریباً فقط هم‌رزمان جوان‌تر دور مرتس را به عنوان کاندیدای صدراعظمی آلمان گرفته بودند. در صورت انتخاب نهایی مرتس، این سیاستمدار ۶۹ ساله مسن‌ترین صدراعظم آلمان از از زمان کنراد آدناوئر خواهد بود، آدناوئر از ۱۹۴۹ تا۱۹۶۳ نخستین صدراعظم آلمان پس از جنگ جهانی دوم بود.

مرتس امیدوار است که قبل از تعطیلات عید پاک در میانه ماه آوریل، بتواند یک کابینه ائتلافی تشکیل دهد. او گفت: «ما باید سریعاً وارد عمل شویم». واضح است که او قصد دارد “تغییر سیاست” در برنامه‌های اقتصادی و مهاجرتی آلمان ایجاد کند. او اصلاحات مالیاتی و کاهش بروکراسی را هدف خود قرار داده تا محرکی برای رشد اقتصادی آلمان باشد.

مرتس: می‌دانم که این کار آسان نخواهد بود

مرتس در زمینه سیاست خارجیدر روزهای آخر پیش از انتخابات سیگنال‌هایی داده بود. مرتس به طور آشکار از سخنرانی جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده، فاصله گرفت. گرچه مرتس با او در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ دیدار داشت اما سخنان ونس را در تقابل با اتحادیه اروپا دانست.

مرتس از انصراف ترامپ در حمایت از اوکراین در برابر حمله تهاجمی روسیه انتقاد کرد. او حمایت بیشتر از کی‌یف را هدف قرار داده و می‌خواهد اروپایی‌ها را متحد کند. اگر او به عنوان صدراعظم انتخاب شود، قصد دارد در اولین روز کاری خود به پاریس و ورشو سفر کند تا بر روابط ویژه این سه کشور تأکید کرده و آن را دوباره تقویت کند.

مرتس و ابراز سخنان گزنده

به نظر می‌رسد که مرتس صدراعظم آتی آلمان خواهد شد. اما تا روز قبل از انتخابات، مرتس باعث ناراحتی و خشم شرکای احتمالی خود در ائتلاف آینده شد. این امر ابتدا در اواخر ژانویه به دلیل ارائه برنامه خود و رای‌گیری بر سر آن در پارلمان آلمان بود. برای اولین بار پیشنهادی با آرای اتحادیه احزاب مسیحی و بخش‌هایی از حزب راست‌گرای افراطی “آلترناتیو برای آلمان” تصویب شد.

یک روز قبل از انتخابات نیز مرتس به شدت به حملات خود ادامه داد. در پایان کمپین انتخاباتی خود در مونیخ، او معترضان علیه راست‌گرایی افراطی را “خل و چل” خواند. او سپس افرادی که خواستار صدراعظمی او هستند را این‌گونه توصیف کرد: «… آنها اکثریتی هستند که هنوز می‌توانند فکر کنند و هنوز عقل‌شان سر جایش است.» حامیان او در سالنی در مونیخ پس از ابراز این سخنان به شدت او را تشویق کردند.

یک روز بعد، یعنی حدود ۳۰ دقیقه پس از بسته شدن مراکز رأی‌گیری، مرتس به “رقبای سیاسی” خود اشاره کرد و گفت: «ما یک رقابت سخت انتخاباتی داشتیم. این سخنان برای بحث درباره موضوعات در آن زمان اهمیت داشت. اما حالا باید به جلو نگاه کرد.»