نشست فوق‌العاده اتحادیه عرب در مصر با محوریت بازسازی غزه

دونالد ترامپ رویای تبدیل کردن نوار غزه به “ساحل زیبای خاورمیانه” را در سر می‌پروراند، البته بدون فلسطینی‌ها. کشورهای اتحادیه عرب اما تصور دیگری برای بازسازی غزه دارند که آن‌ را امروز در نشستی فوق‌العاده به بحث می‌گذارند.در وبسایت یک روزنامه مصری نزدیک به دولت این کشور ویدیویی منتشر شده که در آن می‌توان دید، ده‌ها بولدوزر که با پرچم‌های مصر و قطر آرایش شده‌اند، سرگرم پاکسازی و بازسازی غزه هستند. توده مردم نیز با شادی و سرور و با شعار “به شمال نوار غزه و بازسازی باریکه خوش آمدید” از آن‌ها استقبال می‌کنند.

پیام این ویدیو روشن است: کشورهای عربی، به ویژه مصر غزه را بازسازی می‌کنند و فلسطینی‌های ساکن این باریکه تلاش قاهره‌ در این راستا را جشن می‌گیرند.

برآورد سازمان ملل: ۵۰ میلیون آواره

برای بازسازی غزه به تلاش‌هایی عظیمی نیاز است. در پی حمله سازمان تروریستی حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ این کشور حملات و عملیات سنگینی را آغاز کرد؛ حملاتی که بخش اعظم نوار غزه را به خرابه بدل ساخته است. بیمارستان‌ها، مدارس و ساختمان‌های مسکونی ویران شده‌اند و تصاویر غزه به یادآورنده خرابی‌های آلمان پس از جنگ جهانی دوم است.

بنا بر ارزیابی سازمان ملل متحد، باید ۵۰ میلیون تن آوارهای بتون و ویرانی‌های دیگری پاکسازی شوند. در مصر در حال حاضر طرحی در دست بررسی است تا نوار غزه در چند مرحله بازسازی شود.

مصطفی مدبولی، نخست‌وزیر مصر به تازگی در یک نشست خبری تصریح کرد: «تا جایی که به بازسازی و توسعه نوار غزه مربوط می‌شود، شاید ما قادر باشیم این باریکه را حتی به منطقه‌ای بهتر از پیش از جنگ تبدیل کنیم.»

به گفته او، می‌توان بازسازی غزه را در طی “۳ سال” محقق کرد. این در حالی است که طبق برآورد کارشناسان، تنها برای تخلیه غزه از ویرانه‌ها و آوارها به چند سال وقت نیاز است.

نخست‌وزیر مصر در نشست خبری اخیر خود جزییاتی در مورد هزینه‌های بازسازی غزه ذکر نکرد. یک شرکت بزرگ ساختمان‌سازی در مصر هزینه‌ها را ۲۷ میلیارد یورو برآورد کرده است. قرار است برنامه‌ و طرح بازسازی غزه با کمک مالی کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین اتحادیه اروپا اجرایی شود.

البته پیش از احداث ساختمان‌ها و بیمارستان‌ها باید زیرساختارهای لازم را ایجاد کرد، از راه و جاده‌ها گرفته تا خطوط آب و برق.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

محمد عز العرب، کارشناس و پژوهشگر در مرکز تحقیقات الاهرام در قاهره در گفت‌وگو با سرویس خبری شبکه اول تلویزیون آلمان (تاگس‌شاو) به نکته‌ای دیگر اشاره کرده و گفته است: «مصر پیشنهاد کرده که کانتینرهای مسکونی و همچنین مؤسسات آموزشی و درمانی موقت برای دوره‌ای انتقالی برپا شوند تا زندگی به غزه برگردد و ساکنان بتوانند در این باریکه بمانند به جای آنکه از خاک خود رانده شوند، طرحی که ترامپ در سر دارد.»

از هم اکنون محموله‌های کامیونی با کانتینرهای مسکونی و چادر در گذرگاه مصر و اسرائیل آماده انتقال به غزه هستند، اما نیاز به مجوز اسرائیل برای ورود به باریکه دارند و در اکثر موارد چنین مجوزی در کار نیست.

نکته محوری در طرح مصر بازسازی غزه با کمک و حضور فلسطینی‌ها است. بنا بر طرح مصر، بیش از ۲ میلیون فلسطینی ساکن در غزه باید بتوانند در “مناطق امنیتی” در این باریکه مسکون بمانند.

اتحادیه عرب که اعضایش قرار است امروز سه‌شنبه چهارم مارس در مقر اتحادیه در مصر جلسه‌ای فوق‌العاده در این باره تشکیل دهند طرح و ایده دونالد ترامپ برای جابجایی و اسکان دادن فلسطینی‌ها در مصر و غزه را با قاطعیت رد کرده و مشخصا مصر و اردن به عنوان کشورهای همجوار با این ایده به شدت مخالفت کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: امارات متحده عربی با طرح ترامپ برای غزه مخالفت کرد

ملک عبدالله، پادشاه اردن پس از دیدار خود با ترامپ در کاخ سفید در اواسط فوریه سال جاری تصریح کرد: «من ۲۵ است که به ایده راندن و جابجایی فلسطینی‌ها می‌گویم: نه!»

عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر در کنفرانس خبری مشترک با پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا تصریح کرد که پیشنهاد و طرح ترامپ “ناقض حقوق اقوام و حقوق بین‌المللی” است. او بر لزوم احیای فرایند صلح خاورمیانه تأکید کرد و گفت که “نقطه نهایی این فرایند باید تأسیس یک کشور فلسطینی مطابق با حقوق بین‌الملل باشد”.

اداره نوار غزه

مصر و اردن به خاطر حفاظت از خود نمی‌خواهند که فلسطینی‌ها از غزه رانده و در خاک این دو کشور اسکان داده شوند. این دو کشور توانایی پذیرش آوارگان بیشتر و رسیدگی به آنان را ندارند.

آنها در عین حال به کمک‌های مالی ایالات متحده وابسته‌اند و از این رو زیر فشار سنگینی قرار دارند تا طرح و برنامه‌ای بدیل و قابل اجرا برای بازسازی غزه ارائه دهند، آن هم طرحی که سازمان حماس در آن نقشی ایفا نمی‌کند.

بازسازی غزه اما مسلتزم داشتن یک شریک در این باریکه و همچنین نیروی کار است. در طرح مصر برای بازسازی این منطقه یک کمیته فلسطینی درنظر گرفته شد که جزییات مربوط به آن قرار است در نشست اتحادیه عرب در قاهره مورد بحث و بررسی قرار گیرد. آنچه روشن است، این است که تنها با چند ده بولدوزر نمی‌توان نوار غزه را بازسازی کرد.