پیتر لیمبورگ، مدیرعامل دویچه وله، در گفتوگو با بخش خبری دویچه وله، این تصمیم را «وضعیتی بحرانی و ضربهای به رسانههای آزاد در سراسر جهان» دانست. او افزود: «میخواهم پیامی به همکارانمان در وویس آو امریکا، رادیو اروپای آزاد و سایر رسانههای تحت پوشش USAGM بفرستم. کارکنان دویچه وله و ما از این اقدام شوکه شدهایم. تنها کاری که اکنون از دست ما برمیآید، ابراز همبستگی است. امیدوارم آنها بتوانند با این شرایط کنار بیایند.»
تهدید علیه آزادی بیان
لیمبورگ هشدار داد که این اقدام تأثیرات جدی بر کشورهای استبدادی خواهد داشت. او گفت: «میلیونها نفر در این کشورها به اطلاعاتی که از طریق این رسانهها دریافت میکردند، وابسته بودند. اکنون ترامپ آنها را تنها گذاشته است. این اقدام فضای بزرگی برای انتشار تبلیغات و اطلاعات نادرست باز کرده است.»
لیمبورگ همچنین به همکاری دویچه وله با رسانههای تحت تأثیر این تصمیم اشاره کرد و گفت: «ما در گذشته با وویس آو امریکا و رادیو اروپای آزاد همکاری نزدیکی داشتیم. این تصمیم، شرایط را برای ما و سایر رسانههای مستقل که در مناطق مشابه فعالیت میکنند، دشوارتر خواهد کرد.»
لزوم اقدام اروپا
مدیرکل دویچه وله تأکید کرد که اروپا باید نقش فعالتری در حمایت از آزادی رسانهها ایفا کند. او گفت: «اکنون زمان آن رسیده است که اروپا سرمایهگذاری بیشتری در رسانههای عمومی آزاد و مستقل انجام دهد. حتی اگر ترامپ با این اقدام برخلاف منافع مردم آمریکا عمل میکند — زیرا آمریکا در حال از دست دادن نفوذ خود است و خودکامگان از این فرصت بهرهبرداری خواهند کرد — ما باید وارد عمل شویم.»
لیمبورگ افزود که دویچه وله در حال گفتوگو با سایر رسانههای بینالمللی از جمله بیبیسی و فرانس مدیا موند (France Médias Monde) است تا راهکاری برای پر کردن این خلأ رسانهای بیابند.
نگرانی جمهوری چک از آینده رادیو اروپای آزاد پس از قطع بودجه آمریکا
وزیر خارجه جمهوری چک، یان لیپاوسکی، از تصمیم دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، برای قطع بودجه رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی (RFE/RL) ابراز نگرانی کرده و خواستار بررسی این موضوع در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا شده است.
لیپاوسکی روز دوشنبه پیش از آغاز نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «ما باید با آمادگی سیاسی برای اقدام در این زمینه شروع کنیم. امروز از وزرا خواهم خواست که به این موضوع توجه کنند.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی که مقر آن در پراگ، پایتخت جمهوری چک، است، پس از جنگ سرد با هدف مقابله با تبلیغات اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد و در حال حاضر به ۲۳ کشور، از جمله روسیه، بلاروس و ایران، اخبار و اطلاعات مستقل ارائه میدهد.
تصمیم ترامپ و واکنشها
این نگرانیها پس از آن مطرح شد که دولت ترامپ اخیراَ با صدور یک فرمان اجرایی، بودجه آژانس رسانههای جهانی ایالات متحده (USAGM) را که مسئول تأمین مالی رادیو اروپای آزاد و رسانههای مشابه است، قطع کرد. در نتیجه این تصمیم، بیش از ۱۳۰۰ کارمند صدای آمریکا (VOA) به حالت تعلیق درآمدهاند و کمک مالی به رسانههایی که برای کشورهای تحت حکومتهای اقتدارگرا فعالیت میکنند، متوقف شده است.
استفان کاپوس، مدیرعامل رادیو اروپای آزاد، روز شنبه با انتقاد از این تصمیم گفت: «لغو بودجه این رسانه، هدیهای بزرگ به دشمنان آمریکا است.»
واکنش اتحادیه اروپا
پائولا پینهو، سخنگوی کمیسیون اروپا، نیز با ابراز نگرانی از این تصمیم گفت: «ما این رسانهها را بهعنوان منبعی برای حقیقت، دموکراسی و امید برای میلیونها نفر در سراسر جهان میدانیم. آزادی رسانهها برای دموکراسی حیاتی است و این تصمیم خطر تقویت مواضع مشترک دشمنان ما را به همراه دارد.»
پینهو افزود که این موضوع در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل مورد بحث قرار خواهد گرفت، اما تأکید کرد که اتحادیه اروپا نمیتواند همیشه جای خالی آمریکا را پر کند. وی گفت: «ما همچنان از این رسانهها حمایت میکنیم، اما همیشه نمیتوانیم جایگزین اقدامات ایالات متحده شویم.»
موضع روسیه
در همین حال، روسیه تصمیم ترامپ را یک مسئله داخلی آمریکا دانسته و آن را بیارتباط با خود عنوان کرده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز دوشنبه گفت: «این رسانهها در واقع در روسیه چندان محبوب نیستند، بنابراین این تصمیم ارتباط چندانی با ما ندارد.»
روسیه در فوریه سال گذشته، رادیو اروپای آزاد را بهعنوان «سازمانی نامطلوب» معرفی کرد؛ اقدامی که عملاً فعالیت این رسانه در روسیه را غیرقانونی کرده و مشکلاتی را برای افرادی که با آن همکاری دارند، ایجاد کرده است.
رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی چه در دوران جنگ سرد و چه در دهههای اخیر نقش مهمی در ارائه اخبار مستقل در مناطقی که آزادی رسانهها تحت تهدید است، ایفا کرده و میکند. توقف بودجه این رسانه، بهویژه در شرایط افزایش سرمایهگذاری روسیه، چین و ایران در رسانههای دولتی خود برای ترویج روایتهای حکومتی، میتواند به کاهش نفوذ رسانههای مستقل غربی در این مناطق منجر شود.
تصمیم ترامپ برای قطع بودجه رادیو اروپای آزاد در حالی اتخاذ شده است که این رسانه برای سالها در خط مقدم مقابله با اخبار جعلی و تبلیغات حکومتی در کشورهای تحت حکومتهای اقتدارگرا قرار داشته است. اکنون با توقف این حمایت مالی، آینده این رسانه و نقش آن در دفاع از آزادی بیان و دموکراسی با ابهامات جدی روبهرو شده است.