قاضی دادگاه کلمبیا تعطیلی “رادیو اروپای آزاد” را متوقف کرد

بر اساس یک دستور موقت قضایی، رسانه “رادیو اروپای آزاد” باید دست‌کم تا ۲۸ مارس تحت حمایت مالی دولت فدرال آمریکا فعال بماند. قاضی دادگاه گفت دولت نمی‌تواند رادیو را بدون موافقت کنگره و تنها با حکم رئیس‌جمهور تعطیل کند.یک قاضی فدرال در روز سه‌شنبه ۲۵ مارس (پنجم فروردین) به‌طور موقت تلاش رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای تعطیل کردن رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی (RFE/RL) را متوقف کرد. “رادیو فردا” بخشی از این مجموعه است. این رسانه که با بودجه دولتی تأمین مالی می‌شود، در دوران جنگ سرد به‌عنوان بخشی از تلاش‌های آمریکا برای مقابله با تبلیغات شوروی تأسیس شد.

به گزارش نیویورک تایمز، قاضی روی سی. لمبرت از دادگاه منطقه‌ای کلمبیا، با صدور یک دستور موقت منع، اعلام کرد که دولت ترامپ نمی‌تواند به‌صورت یک‌جانبه این رسانه را تعطیل کند، حتی اگر رئیس‌جمهور دستور آن را داده باشد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

قاضی لمبرت تأکید کرد که دولت ترامپ نمی‌تواند کنگره را نادیده بگیرد، چراکه این رسانه طبق مصوبات قانونی، مأموریت دارد آزادی بیان و عقیده را ترویج کند. او همچنین گفت که دولت نمی‌تواند تنها با یک جمله و بدون ارائه هیچ توضیحی، چنین اقدامی را توجیه کند.

این اشاره‌ای بود به نامه‌ی ۱۵ مارس دولت ترامپ به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی که در آن اعلام شده بود این رسانه دیگر موردنیاز نیست، زیرا اولویت‌های دولت تغییر کرده است. در این نامه جزئیات بیشتری ارائه نشده بود، جز اینکه به دستور رئیس‌جمهور برای تعطیلی برخی نهادهای دولتی اشاره شده بود.

بیشتر بخوانید: شکایت رادیو اروپای آزاد از سازمان رسانه‌های آمریکا

با این دستور موقت قضایی، رادیو اروپای آزاد دست‌کم تا ۲۸ مارس فعال خواهد ماند. پس از آن، قاضی لمبرت تصمیم خواهد گرفت که آیا دستور قضایی اولیه صادر کند که به این رسانه اجازه می‌دهد تا زمان صدور حکم نهایی دادگاه، به فعالیت خود ادامه دهد یا خیر.

تاریخچه رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی

رادیو اروپای آزاد و رادیو آزادی در دهه ۱۹۵۰ به‌عنوان یک عملیات اطلاعاتی مخفی آمریکا تأسیس شدند و از طریق سازمان سیا تأمین مالی می‌شدند. هدف این رسانه، تحریک مخالفان کمونیسم در پشت پرده‌ی آهنین (بلوک شرق) بود.

اما از اوایل دهه ۱۹۷۰ تأمین مالی این رسانه به کنگره آمریکا سپرده شد و استقلال تحریریه‌ای پیدا کرد. امروز رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی به تقریباً ۳۰ زبان مختلف گزارش منتشر می‌کند و هر هفته به ۴۷میلیون نفر در ۲۳ کشور، از جمله افغانستان، روسیه و مجارستان، دسترسی دارد.

بیشتر بخوانید: تلاش جمهوری چک برای نجات رادیو اروپای آزاد از خطر تعطیلی

قاضی لمبرت در حکم خود نوشت: «دادگاه نتیجه می‌گیرد که ادامه‌ی فعالیت رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی در راستای منافع عمومی است، همان‌طور که کنگره سال‌ها بر آن تأکید داشته است.»

لمبرت که از سوی رونالد ریگان، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، به این سمت منصوب شده است، تصمیم دولت ترامپ برای تعطیل کردن این رسانه را به‌طور جزئی متوقف کرد.

تلاش دولت ترامپ برای بستن رسانه‌های دولتی

نامه‌ای که دولت ترامپ به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی ارسال کرده بود، یک روز پس از امضای فرمان اجرایی ترامپ برای انحلال “آژانس رسانه‌های جهانی ایالات متحده” (USAGM) صادر شد. این تصمیم با هدف حذف ۷.۵ میلیون دلار از کمک‌های مالی به این رسانه‌ها اتخاذ شده بود.

بیشتر بخوانید: انتقاد مدیر دویچه وله از قطع بودجه رادیو فردا و صدای آمریکا

رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی یک سازمان غیردولتی (NGO) است، اما بخش عمده بودجه آن از طریق دولت فدرال تأمین می‌شود. در نامه‌ی دولت آمده بود که “این کمک مالی دیگر با اولویت‌های آژانس مطابقت ندارد”.

قاضی لمبرت در حکم خود نوشت که این نامه هیچ توضیح روشنی درباره دلیل تعطیلی این رسانه ارائه نکرده است و تصمیم دولت “خودسرانه و سلیقه‌ای” بوده است.

نقش “کَری لیک” در تعطیلی رسانه

نامه‌ی ارسال‌شده به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی توسط “کَری لیک”، مشاور ویژه آژانس رسانه‌ای جهانی آمریکا امضا شده بود. او به نظر می‌رسد که پیشگام تلاش برای تعطیل کردن این رسانه بوده است.

کَری لیک در فوریه ۲۰۲۵ به این سمت منصوب شد. او یک نامزد سابق سنا و مجری پیشین اخبار محلی است که ادعاهای نادرستی درباره تقلب در انتخابات ۲۰۲۰ مطرح کرده بود.

بیشتر بخوانید: فرمان ترامپ؛ مرخصی اجباری برای صدای آمریکا و فسخ بودجه رادیو آزادی

در ابتدا، ترامپ در دسامبر ۲۰۲۴ او را به‌عنوان مدیر صدای آمریکا منصوب کرد، اما به‌دلیل موانع قانونی، در نهایت به‌عنوان مشاور ویژه آژانس رسانه‌ای جهانی مشغول به کار شد.

انتصاب کَری لیک باعث نگرانی‌هایی درباره دخالت دولت ترامپ در سیاست‌های رسانه‌ای شد. این آژانس رسانه‌ای جهانی همچنین تحقیقات داخلی علیه روزنامه‌نگاران خود را آغاز کرد، زیرا برخی از آنها مطالبی درباره انتقادات از ترامپ منتشر کرده بودند یا نظراتی بیان کرده بودند که از نظر دولت انتقادی تلقی می‌شد.

سوابق دخالت دولت ترامپ در رسانه‌های دولتی

در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، او بارها به رسانه‌های وابسته به آژانس رسانه‌ای جهانی حمله کرد و مدیران منصوب‌شده او به تضعیف استقلال روزنامه‌نگاران متهم شدند.

در سال ۲۰۲۰، ترامپ “مایکل پک” را برای مدیریت این آژانس منصوب کرد. پک از هم‌پیمانان استیو بنن، مشاور ارشد سابق ترامپ، بود و متهم شد که در تلاش برای تبدیل صدای آمریکا به رسانه‌ای در حمایت از دولت ترامپ بوده است.

بیشتر بخوانید: مدیر رسانه‌های جهانی آمریکا به درخواست بایدن برکنار شد

یک قاضی فدرال سپس حکم داد که پک، حقوق متمم اول قانون اساسی (آزادی مطبوعات) را نقض کرده است. تحقیقات فدرال بعدی نشان داد که او این سازمان رسانه‌ای را به‌طور گسترده‌ای سوءمدیریت کرده و بارها از قدرت خود سوءاستفاده کرده است تا مدیرانی که از حمایت ترامپ برخوردار نبودند را کنار بگذارد.

تغییر نامزدی برای مدیریت آژانس رسانه‌ای جهانی

در روز دوشنبه، ترامپ نامزدی “برنت بوزل سوم” را برای مدیریت آژانس رسانه‌ای جهانی پس گرفت. بوزل منتقد رسانه‌ای محافظه‌کار و یکی از مدافعان سرسخت اسرائیل است. ترامپ سپس او را به‌عنوان سفیر بعدی آمریکا در آفریقای جنوبی منصوب کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اکنون رادیو اروپای آزاد، که زمانی در جنگ سرد علیه اتحاد جماهیر شوروی از آن استفاده می‌شد، درگیر جنگی داخلی بر سر بودجه خود شده است.

دستور موقت قاضی لمبرت نشان می‌دهد که تصمیم دولت ترامپ برای تعطیلی این رسانه به چالش کشیده شده است و دادگاه ممکن است به نفع ادامه فعالیت این رسانه رأی دهد.

با این حال، سرنوشت “رادیو اروپای آزاد” هنوز نامشخص است و بستگی به حکم نهایی دادگاه در هفته‌های آینده دارد.