ایاصوفیه، نماد استانبول در برابر زلزله مقاوم‌سازی می‌شود

بنای ایاصوفیه در استانبول که قدمتی۱۵۰۰ ساله دارد زمانی کلیسا، سپس موزه و حالا دوباره مسجد شده و مرمت آن سال‌هاست ادامه دارد. قرار است اکنون در چارچوب این بازسازی‌ها گنبد باشکوه این ساختمان در برابر زلزله مقاوم‌سازی شود.مهمت سلیم اوکتن از شورای علمی نظارت بر پروژه می‌گوید مرحله جدیدی از مرمت آغاز شده که مهم‌ترین مداخله در بنای ایاصوفیه طی بیش از ۱۵۰ سال گذشته به حساب می‌آید.

در این مرحله از مرمت قرار است در گنبد اصلی و نیم‌گنبدهای جانبی، قطعات سربی فرسوده برداشته و داربست‌های فلزی مقاوم شوند. با این حال در طول این عملیات مسجد همچنان برای عبادت مسلمانان باز خواهد بود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

اوکتن افزود او و تیمش طی سه سال گذشته به‌طور فشرده روی مرمت ایاصوفیه و بناهای اطراف آن کار کرده و با توجه به احتمال وقوع یک زلزله شدید در استانبول تمرکز اصلی آنها اکنون بر ایمنی لرزه‌ای ایاصوفیه، مناره‌ها، گنبد اصلی و طاق‌های اصلی خواهد بود.

ایا صوفیه در طول ۱۵ قرن گذشته چندین‌بار تغییر کاربری داده شده و از کلیسا به مسجد، سپس موزه و دوباره به مسجد تبدیل شده است و حالا هم قرار است در برابر زلزله محافظت شود.

نگرانی از وقوع زلزله ویران‌گر در استانبول

ترکیه یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیاست. آخرین بار هم سال ۲۰۲۳ در جنوب ترکیه زلزله‌ای با قدرت ۷٫۸ ریشتر اتفاق افتاد که ده‌ها هزار ساختمان را تخریب یا نیمه‌ویران کرد. در این حادثه تلخ بیش از ۵۳ هزار نفر کشته شدند.

اگرچه استانبول تحت‌ تاثیر مستقیم این زلزله قرار نگرفت اما این حادثه نگرانی‌ها درباره وقوع زلزله مشابه در استانبول را افزایش داده است، چونکه این کلان‌شهر در نزدیکی گسل‌های فعال قرار دارد.

مرمت‌ها از بیرون ساختمان انجام می‌شود

مهمت سلیم اوکتن از شورای علمی نظارت بر پروژه می‌گوید که در نمای شرقی ساختمان، یک جرثقیل برج‌دار نصب خواهد شد و سپس سازه‌ای محافظ در بالای این بنای بی‌نظیر قرار خواهد گرفت.

این اقدام به گفته اوکتن اجازه می‌دهد تا به‌طور ایمن‌تر روی ساختمان کار و لایه‌های آن از نظر علمی بررسی کرد. این کارشناس همچنین می‌گوید از جمله آسیب‌هایی که در قرون ۱۰ و ۱۴ میلادی در اثر آتش‌سوزی و زلزله به ایاصوفیه وارد شده نیز بررسی خواهد شد.

قدمت و تاریخچه ایاصوفیه

ایا صوفیه در سال ۵۳۷ میلادی به دستور امپراتور بیزانس، ژوستینین یکم به‌عنوان بزرگ‌ترین کلیسای آن زمان ساخته شد.

ایاصوفیه (که در یونانی به معنی دانایی مقدس است) محل تاجگذاری پادشاهان مسیحی بیزانس بود.

پس از فتح قسطنطنیه در سال ۱۴۵۳، این بنا توسط عثمانی‌ها به مسجد تبدیل شد.

مصطفی کمال (آتاتورک، پدر ترکیه نوین) در جریان سکولارسازی حاکمیت ترکیه، این مسجد را سال ۱۹۳۴ به موزه تغییر داد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

یکی از بخش‌های ایاصوفیه از دهه ۱۹۹۰ برای اقامه نماز باز بود. با این حال، گروه‌های مذهبی و ملی‌گرای ترکیه سال‌ها خواستار آن بودند که کل ساختمان دوباره مسجد شود. آنها ایاصوفیه را میراث سلطان محمد فاتح می‌دانند.

دادگاه عالی اداری ترکیه در سال ۲۰۲۰ فرمان آتاترک را لغو کرد و اجازه داد ایا صوفیه به مسجد تبدیل شود.