آخوند عراقی که به “آیت‌الله مافیایی” تبدیل شد


رادیو بین المللی فرانسه: محمود هاشمی شاهرودی، رئیس پیشین دستگاه قضائی جمهوری اسلامی که روز دوشنبه بیست و چهارم دسامبر درگذشت، به اعتقاد برخی از تحلیلگران، به واسطه در اختیار داشتن شبکه‌ای از روحانیون و نظامیان پرنفوذ در ایران و حتی در منطقه، یکی از چهره‌های “مافیایی” جمهوری اسلامی به شمار می‌رفت.

او حتی اگر جانشین علی خامنه‌ای، رهبر کنونی جمهوری اسلامی نمی‌شد، در انتخاب رهبر آینده جمهوری اسلامی نقش بسزایی داشت و حمایت او از رهبر آینده، راه را برای ادامه نفوذ حکومت اسلامی ایران به ویژه در عراق هموارتر می‌کرد.

هاشمی شاهرودی که سال ۱۳۲۷ خورشیدی در عراق به دنیا آمد، یکی از مبارزان علیه حکومت صدام بود و سه برادرش نیز در این راه کشته شدند. او که در تشکیل مجلس اعلای عراق نقش داشت، فردی پرنفوذ در میان شیعیان عراقی به شمار می‌رفت.

هاشمی شاهرودی پیش از انتصاب به ریاست قوه قضائیه ایران در سال ۱۹۹۹ میلادی از سوی آیت‌الله خامنه‌ای، در میان مردم ایران چهره‌ای شناخته شده نبود و حتی در میان اطرافیانش به دلیل تولد در عراق، به “هاشمی عراقی” معروف بود.

انتصاب هاشمی شاهرودی به ریاست قوه قضائیه، انتقادهایی را برانگیخت مبنی بر اینکه چرا یک متولد غیر ایران زمام یکی از قوای سه گانه ایران را بر عهده گرفته است. اما قانون اساسی جمهوری اسلامی در این زمینه سکوت کرده و فقط “ایرانی‌الاصل” بودن را شرط نامزدی برای ریاست جمهوری دانسته است.

هاشمی شاهرودی که برخلاف دیگر مقامات جمهوری اسلامی از سخنرانی و گفت‌وگو با رسانه‌ها پرهیز می‌کرد، در بدو شروع کار خود در قوه قضائیه، در یک اظهارنظر غیرمعمول، آن را “ویرانه”‌ خواند.

با این حال، در مدت ریاست او بر قوه قضائیه، سرکوب منتقدان جمهوری اسلامی، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و حتی نمایندگان مجلس با شدت بیشتری ادامه یافت.

همچنین پایان دوره ده ساله ریاست او بر این قوه، همزمان بود با سرکوب اعتراضات به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ و بازداشت تظاهرکنندگان و بعضا کشتن آنها در زندان.

با این حال، برخی به دلیل تسامح او در به کارگیری مجازات سنگسار، از او به عنوان یک چهره “معتدل” نام بردند، اما به کارگیری مجازات اعدام در زمان او نیز در ایران هرگز متوقف نشد.

هاشمی شاهرودی که پس از پایان دوران ریاست قوه قضائیه، بارها از سوی رهبر جمهوری اسلامی به سمت‌هایی چون عضویت و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضویت در شورای نگهبان و ریاست هیأت عالی حل اختلاف قوا رسید.

او همچنین عضو و نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری بود که این مجلس ممکن است در آینده‌ای نزدیک، در صورت مرگ خامنه‌ای، جانشین او را تعیین کند.

سال گذشته بستری شدن هاشمی شاهرودی در بیمارستانی در آلمان، اعتراض مخالفان جمهوری اسلامی را برانگیخت و موجب نیمه تمام ماندن دوره درمان در آلمان و بازگشت زودهنگام او به ایران شد.

با وجود اظهارنظرهای مختلف درباره بیماری هاشمی شاهرودی، اما هیچ گاه نه خود او و نه دفترش در این زمینه به روشنی سخن نگفتند.